امین رشیدی*
AMIN_RASHIDI@YMAIL.COM
با پیشرفت و توسعه ی جوامع و ازدیاد جمعیت، ناگزیر حجم داد و ستدها و مبادلات نیز بیشتر گشته و برای پوشش این معادلات، تکنولوژی های جدیدی به کمک بشر آمده تا علاوه بر راحتی، با بالا بردن ضریب سرعت و دقت، مامنی امن برای خرید و فروش ها محسوب گردد. در این راستا، حضور نظام بانکی پیشرفته جهت ورود به بازارهای بین المللی، جز الزامات هر کشوری بوده که در حال حاضر با پیشرفت فناوری اطلاعات تمامی صنایع در جهان بالاخص صنعت بانکداری به سرعت به سمت تحول و پیشرفت پیش می رود.
در گذشته ای نه چندان دور، بانک ها تنها محلی برای دریافت پول، واریز آن، پرداخت قبوض و حساب های قرض الحسنه بوده و افراد برای هریک از کارهای کوچک و بزرگ ساعت ها
در صف انتظار بودند و ممکن بود برای انجام چند کار ساده ی بانکی یک روز کامل را صرف کنند. اما امروزه با ورود دستگاههای خودپرداز و کاربردهای اولیه آن، بسیاری از فعالیتهای بانکی بر دوش این تکنولوژی بوده تا با پیشرفت فناوری، رفته رفته به کاربری های آن افزوده شود و مردم از مراجعات مکرر به بانک ها بی نیاز شوند.
مسئله ی مهم و اساسی در پرداخت های الکترونیک که از طریق وسایل الکترونیک در تجارت الکترونیک رخ می دهد، سرعت، دقت و اطمینان است. طی آخرین تحقیقات صورت گرفته در سالهای اخیر با رشد تجارت الکترونیک حدود ۸۵% پرداختها با استفاده از روشهای الکترونیکی صورت میگیرد که نه تنها باعث صرفهجویی دروقت میشود،بلکه شخص دیگر نیاز ندارد که پول و یا چک با خود همراه داشته باشد.امروزه گستردگی تجارت الکترونیکی پای خود را از مرز بانکها و کشورها فراتر گذاشته و تقریبا در حوزههای مختلف اقتصادی همچون بورس، بیمه، بازارهای مالی، خدمات اطلاعات مالی و غیره ورود پیدا کرده است. بانکداری الکترونیکی؛ مقوله ای است که همانند دیگر اشکال بانکداری، امکان بروز خطا و حتی سوءاستفادههایی در آن وجود دارد؛ موضوعی که میتوان درصورت توجه به نکات ایمنی در استفاده از کارتهای بانکی و فرآیندهای الکترونیکی مرتبط با آن مخاطرات مربوطه را به حداقل ممکن رساند. زمانی که تبلیغات و استفاده از این امکان در تمامی حوزه ها نقس اساسی به خود میگیرد، باید حضور افراد سودجو و متخلف همچون هکرها و برخی از دزدان اینترنتی در فضای ناآگاهی مردم در خصوص استفاده درست از خدمات پرداخت الکترونیکی فراهم شود . با تمام سهولت و پیشرفت در فناوری مذکور، ما باید این موضوع را با وجود یکسری از معایب بپذیریم. در این روزها شنیدن اخبار ناخوشایند در این حوزه کم نبوده است. زیرا با وجود آنکه عمر طولانی از حضور خدمات الکترونیکی و تبلیغات گسترده ی آن نمی گذرد، مردم بیش از حد و بدون رعایت جوانب احتیاط به آن روی آورده اند.
البته آنچه به عنوان یک اهرم پیشگیرانه که این مهم را تحقق می بخشد؛ عدم آموزش صحیح استفاده از درگاه خدمات الکترونیکی می شود. با بالا بردن سطح آگاهی مشتریان و افراد ذی نفع مرتبط با بانکداری الکترونیک می توان تا حدود زیادی امنیت بانکداری الکترونیکی را بالا برد. بنابراین فقدان سیستم امنیتی مناسب، تاثیرات نامطلوبی را بر عملکرد بانک ها در فضای کسب و کار خواهد داشت. از اینرو امنیت و مسائل مربوط به آن یکی از مهم ترین عواملی است که بر تراکنش های بانکی تاثیر گذار بوده و عدم وجود آن مانعی جدی در مسیر توسعه و کسب و کار بانک ها خواهد بود. استفاده از درگاه های اینترنتی و مراجع معتبر تحت عنوان پرتال رسمی بانک ها،حفظ و تعویض دوره ای رمز کارت های مورد استفاده و خریدهای اینترنتی از فروشگاه های مطمئن دارای نماد الکترونیک بخشی از موارد مهم در حفظ امنیت تراکنش های بانکی است. امنیت رمزهای ورودی و عدم استفاده ار وای فا ی و سیستم های رایگان اینترنت و دقت لازم در استفاده از خودپردازها نیز بسیار حائز اهمیت بوده و مسائل امنیتی باید بطور کامل رعایت شود. آموزش و رعایت نکات ایمنی چه در بانکداری حضوری که شامل دستگاه های خودپرداز و کارت خوان ها و چه در حوزه ی
بانکداری غیرحضوری که در بسترهای مخابراتی از قبیل اینترنت بانک، تلفن بانک و همراه بانک صورت می پذیرد، علمی مهم و الزامی است. باید اذعان داشت، بدون تردید با بکار گیری راهکارهای افزایش تراکنش با کسب افزایش تجربه، از سهولت این سیستم بانکی و خدمات بانکی آن در امور مختلف زندگی بهره مند خواهیم شد.