تفاهم – گروه گزارش: بیست و هشتمین همایش سالانه سیاست های پولی و ارزی با موضوع اصلاحات ساختاری برای ثبات مالی روز گذشته برگزار شد. رئیس کل بانک مرکزی از اولویت‌بندی کالاهای وارداتی برای تخصیص ارز با نرخ ۴۲۰۰ تومان خبر داد. وی سه نرخی شدن دلار را تایید نکرد. در روزهای اخیر خبرهایی متفاوت در رابطه با تصمیم جدید ارزی دولت برای محدود شدن کالاهای وارداتی برای دریافت دلار ۴۲۰۰ تومانی و یا ورود نرخ جدید به بازار منتشر شده بود که از سه نرخی شدن دلار حکایت داشت به طوری که در کنار نرخ ۳۸۰۰ تومان کالاهای اساسی و ۴۲۰۰ تومان برخی از کالاهای وارداتی گفته می‌شد قرار است بخشی از کالاها از زمره این نرخ‌ها خارج شده و با نرخ جدیدی ارز
دریافت کند.
اما رئیس کل بانک مرکزی در همایش سیاست‌های پولی و ارزی به ابهامات هر چند کوتاه پاسخ داده و اعلام کرد که بر اساس تصمیم جدید اتخاذ شده قرار است واردات کالا برای دریافت ارز اولویت‌بندی شده و سه گروه کالاهای اساسی و حیاتی، مواد اولیه و ضروری و سایر کالاهای مورد نیاز ارز دریافت کنند. آن طور که وی اعلام کرد: یکسری از کالاها اساسی و حیاتی بوده و بر اساس درآمدهای نفتی تامین ارز می‌شود. دومین گروه مواد اولیه کارخانجات و کالاهای ضروری هستند که از طریق صادرات کالاهای غیرنفتی تامین ارز خواهند شد. اما سومین گروه آنهایی هستند که بر اساس درآمد ارزی از محل ۲۰ درصد صادرات غیرنفتی و همچنین ارز صادرکنندگان خرد به آنها ارز اختصاص یافته و در اولویت بعدی قرار دارد. همچنین سیف سه نرخی شدن دلار را تایید نکرد و گفت که تمامی این کالاها با نرخ ۴۲۰۰ تومان ارز دریافت می‌کنند.
در حالی سیف سه گروه کالایی را نام برده و در گروه سوم نوع کالا مشخص نیست که در روزهای اخیر برخی واردکنندگان از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات خبر داده بودند. از جمله گروه‌هایی که واردکننده لوازم آرایشی و بهداشتی هستند و یا برخی گروه‌های واردکننده کالاهای لوکس.
از ۲۱ فروردین‌ماه سال جاری دولت سیاست جدید ارزی را به مرحله اجرا درآورد که بر اساس آن تمامی نرخ‌ها غیر از ۴۲۰۰ تومان برای دلار را غیررسمی دانست. از این‌رو با هدف کنترل ارز ناشی از واردات و صادرات و چرخش ارزی در اقتصاد ایران سامانه نظام یکپارچه ارزی (نیما) را راه‌اندازی کرد تا صادرکنندگان و و اردکنندگان بتوانند ارز خود را در این سامانه عرضه و تامین کنند. با توجه به این‌که تمامی واردکنندگان می‌توانستند دلار ۴۲۰۰ تومانی تامین کنند این روند موجب ایجاد رانت و حواشی‌ در این زمینه شده و با افزایش قابل توجه ثبت سفارش برای واردات همراه شد. در عین حال که برخی با دریافت دلار ۴۲۰۰ تومانی قیمت تمام شده کالا در بازار را براساس نرخ آزاد دلار که تا حدود ۷۰۰۰ تومان است احتساب و به فروش می‌رساندند. این جریان در نهایت موجب تصمیم‌گیری برای اولویت‌بندی کالاها به منظور تخصیص ارز شده است.
* دو عامل التهاب بازار ارز
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی از انجام پژوهشی در این موسسه در حوزه نرخ ارز خبر داد و گفت: اگرچه بخشی از افزایش نرخ ارز ناشی از عوامل بنیادین است، اما بخش عمده آن، حبابی است. علی دیواندری در بیست و هشتمین همایش سیاستهای پولی و ارزی، با اشاره به التهابات اخیر ارزی در بازار گفت: بازار ارز پس از تجربه التهابات شدید طی سال‌های ۹۲-۱۳۹۰، از زمان انتخابات ریاست جمهوری یازدهم تا اواسط سال ۱۳۹۶ از ثبات نسبی برخوردار بوده است. اما از زمستان سال گذشته، بازار ارز مجدداً با التهاب مواجه شده است. بروز جهش ارزی اخیر در بازه زمانی کوتاه این پرسش مهم را در محافل سیاستگذاری و علمی مطرح کرده است که آیا این جهش ارزی، مبتنی بر عوامل بنیادی است یا آنکه شاهد بروز و ظهور یک حباب ارزی در اقتصاد ایران هستیم؟
دیواندری خاطرنشان کرد: جهت بررسی این موضوع در پژوهشکده مطالعه‌ای را صورت داده‌ایم که  نتایج آن در نشست مربوط به موضوع ارز ارائه خواهد شد. به طور خلاصه این نتایج نشان می‌دهد با وجود اینکه بخشی از افزایش نرخ ارزی ناشی از عوامل بنیادی است، ‌اما بخش عمده آن واقعاً حبابی و ناشی از انتظارات و عوامل ناپایدار است. رئیس پژوهشکده پولی و بانکی افزود: در حال حاضر به خصوص با توجه به گسترش فضای مجازی، بخش های
 مختلف دولت باید در جهت شفاف‌سازی و ابهام‌زدایی تلاش کرده و اجازه ندهند با شیوع تحلیل‌های نامعتبر و نادرست اعتماد مردم به آمارهای مراجع رسمی کشور خدشه دار شود.
 وی افزود: در سال‏ های اخیر تدابیر متعددی برای اصلاح نظام بانکی از جمله، ساماندهی موسسات مالی غیرمجاز، کاهش مطالبات غیرجاری بانک‏ها، کاهش بنگاه‏داری بانک‏ها و ارتقای شفافیت گزارشگری مالی بانک‏ها با هدایت بانک مرکزی انجام شده در حالیکه باید بپذیریم که اقتصاد، یک نظام منسجم و درهم‌تنیده است. به گفته دیواندری، اگر بر مشکلات شبکه بانکی، بیشتر تأکید می‌شود به دلیل بانک‌محور بودن نظام مالی اقتصاد ایران است و به این معنا نیست که در سایر ارکان بازار مالی شامل بازار سرمایه، صندوق‌های بازنشستگی و بیمه‌ها مشکل و چالش نداریم. وی تصریح کرد: در حال حاضر، برخی از شرکت ‏های
 بیمه و صندوق‏های بازنشستگی نیز از منظر شاخص ‏های سلامت و پایداری مالی در وضعیت قابل قبولی قرار ندارند. کسری منابع و شکاف نقدینگی عارضه این بازارهاست که در کوتاه‌مدت سبب فشار بر بودجه دولت می‏شود که آن هم  آثار پولی در بر خواهد داشت. دیواندری گفت:در میان‌مدت نیز با توجه به تعامل شدید اجزای نظام مالی مانند بورس‏، بیمه و بانک، و صندوق‌ها ممکن است بروز ریسک ‏های
 سیستماتیک و در کل نظام مالی رخ دهد.
*رشد 22 درصدی نقدینگی در سال 96
معاون اقتصادی بانک مرکزی گفت: از ابتدای امسال تاکنون بیش از ١٨٣ هزار نفر تسهیلات ازدواج گرفتند که با توجه به افزایش هر وام به ١5 میلیون تومان بیانگر عملکرد مناسب شبکه بانکی در این بخش است. پیمان قربانی نیز در بیست و هشتمین نشست سالانه «سیاست‌های پولی و ارزی ساختاری برای ثبات مالی» در مرکز همایش های صداوسیما، درباره اصلاحات بانک مرکزی در تسهیلات خرد گفت: این تسهیلات به 2 بخش قرض الحسنه ازدواج و بنگاه‌های کوچک و متوسط تقسیم می‌شود. وی توضیح داد: پارسال یک میلیون و ٧5 هزار و 506 نفر تسهیلات ازدواج به ارزش ١٢٢ هزار و 5٣6 میلیارد تومان دریافت کردند.معاون اقتصادی بانک مرکزی در ادامه با بیان اینکه نقدینگی کشور در سال گذشته نسبت به سال پیش از آن با رشد ٢٢.١ درصدی به یک هزار و 530 میلیارد تومان رسید، افزود: از این میزان، ١٢ درصد ناشی از ساماندهی موسسه های غیرمجاز بود.وی یادآورشد: پایه پولی کشور در سال 1396 به ٢١4 هزار میلیارد تومان رسید که نسبت به سال پیش از آن ١٩.١ درصد رشد داشت.
*رونمایی از کتاب بانکداری مرکزی، ثبات پولی و مالی، نظریه و عمل
کتاب «بانکداری مرکزی، ثبات پولی و مالی، نظریه و عمل» در بیست و هشتمین همایش سیاست‌های پولی و ارزی رونمایی شد.کتاب «بانکداری مرکزی، ثبات پولی و مالی، نظریه و عمل» برای مدیریت اقتصاد با هدف نیل به رشد و توسعه باثبات و پایدار در سطح جهانی و بررسی تجربه بانکداری مرکزی در ایران در چهار بخش با عناوین مقدمه ای بر بانک مرکزی، ثبات پولی، ثبات مالی و حفظ ثبات پولی و مالی برای دوره بعدی نگارش و در اولین روز بیست و هشتمین همایش سیاست‌های پولی و ارزی در مرکز همایش های
صدا و سیما با حضور ولی اله سیف، رییس کل بانک مرکزی رونمایی شد. این کتاب توسط  احمد عزیزی؛ صاحبنظر پولی و بانکی و خانم فاطمه نوربخش؛ پژوهشگر گروه بانکداری پژوهشکده پولی و بانکی ترجمه شده است.  در این مراسم همچنین از «سیاوش نقشینه» و «محمدرضا فاطمی» به عنوان منتخبین چهره‌های ماندگار بانکی در بیست و هشتمین همایش سیاست‌های پولی و ارزی تقدیر شد.