گشایش بسته تازه ارزی هر چند توانست به سرعت آثار خود را در بازار آشکار سازد اما یک کارشناس اقتصادی می گوید موفقیت سیاست های جدید منوط به خودداری دولت از تعیین نرخ دستوری و استفاده موثر از اهرم های ارزی است که آثار مثبت خود را تا یک ماه آینده مشخص خواهد ساخت. به گزارش ایرنا، پس از اعلام جزییات بسته جدید ارزی شاهد ریزش قیمت ها در بازار ارز و طلا بودیم و خبرها حاکی از این است که تقاضای سوداگرانه در بازار متوقف شده و هر لحظه صف فروشندگان ارز و طلا طولانی تر می شود. بروز چنین واکنش هایی
در بازار نشان می دهد بسیاری از کسانی که در حباب قیمت ها می دمند افرادی هستند که ناشی از تصمیمات هیجانی برای حفظ ارزش پولشان نقدینگی خود را وارد بازارهای مختلف می کنند یا سوداگرانی که در شرایط عدم قطعیت و ثبات اقتصاد، بازار را به نفع خود گل آلود می کنند. به هر حال، بخشی از این افزایش قیمت ها که به رها شدن فنر جمع شده تورم بر می گردد آنقدر قابل توجه نیست که از کنترل دولت خارج باشد اما برخی از سودجویان در برابر تصمیمات اورژانسی کاهش التهابات بازار مقاومت می کنند یا با تکیه بر برخی پایگاه های قدرت، مسیر ویژه منتهی به رانت برای خود می گشایند. آخرین راهکار دولت برای کوتاه کردن دست دلالان از بازارها در این شرایط و برگرداندن آرامش به اقتصاد ارائه بسته جدید ارزی بوده است؛ راهکاری که بلافاصله پس از انتشار جزئیات آن قیمت ارز و طلا کاهش پیدا کرد و جلوی افزایش تقاضای های غیرمصرفی را در بازارهای غیررسمی گرفت.
دولت سعی دارد با اقداماتی همچون تغییر مدیران اقتصادی، برخورد با افرادی که در ملتهب کردن بازارها نقش داشتند و نیز ارائه راهکارهای عملی برای ثبات بخشیدن به بازار، اعتماد مردم را احیا کند. البته کارشناسان اقتصادی بر این باورند که هر چند راهکارهای اعلام شده در قالب بسته جدید ارزی قابلیت رفع تنش های اقتصادی را دارد اما این در صورتی است که این سیاست ها بدون اتلاف وقت صورت گیرد.
«سید بهاءالدین حسینی هاشمی» کارشناس مسایل اقتصادی درباره اثرگذاری بسته جدید ارزی در شرایط اقتصادی کشور گفت: این بسته شامل مزایایی است که می تواند عملیاتی و در رفع التهاب بازار ارز موثر باشد. اول اینکه ارزی تحت عنوان ارز قاچاق نداریم و مزیت دیگر این است که واردات نامحدود ارز و طلا مشکلی نخواهد داشت. وی با اشاره به سایر مزیت های بسته جدید ارزی اظهار داشت: امتیاز دیگر بسته جدید ارزی این است که از این پس سود سپرده های
ارزی به صورت ارز پرداخت می شود و مالک سپرده هر زمانی امکان برداشت سپرده خود را دارد و اصل این سپرده به صورت ارزی پرداخت می شود. این باعث می شود که ارزهای خانگی در بانک ها سپرده گذاری شوند و این روش خوبی برای جذب ارزهایی است که در اختیار مردم قرار دارد. در نهایت ارزی که بخشی از نقدینگی مردم محسوب می شود به نظام بانکی بر می گردد و در اختیار استفاده کنندگان ارز قرار می گیرد ضمن اینکه مالکیت و سود آن همچنان متعلق به صاحب سپرده خواهد بود.
به گفته هاشمی، با در نظرگرفتن بسته ارزی جدید، بازار ثانویه بازار عمیق تری شده به این معنا که تمام ارزهای حاصل از صادرات غیرنفتی می تواند وارد این بازار شود و همه می توانند دراین بازار فعال شوند. امیدوارم برای اولین بار این اتفاق بیفتد که دولت در بازار ارز نرخ دستوری اعمال نکند و در این صورت این بازار به بازار شناور مدیریت شده تبدیل می شود که البته دولت در این بازار نرخ گذاری نخواهد کرد. از این طریق دولت
می تواند به تقویت ارزش پول ملی کمک کند.
این کارشناس اقتصادی درباره پیامدهای تغییر مدیریت بانک مرکزی هم اظهار داشت: خوشبختانه رییس جدید بانک مرکزی هم به اجرای تصمیمات علمی در اقتصاد معتقد است که این می تواند در ساماندهی نظام بانکی و ارزی کشور بسیار موثر باشد. وی یک چهره دانشگاهی است که تجربه کاری اش نشان داده از روش های سنتی برای اداره امور اقتصادی پرهیز می کند. حسینی هاشمی با اشاره به مشکلاتی که در دوره مدیریت قبلی بانک مرکزی وجود داشت، گفت: زمانی که فاصله نرخ رسمی ارز و نرخ غیررسمی بین 2 تا 5 درصد بود، مدیران طلایی ترین زمان ها را از دست دادند و بعد از اینکه اختلاف فاحشی بین دو نرخ رسمی و غیررسمی ارز به وجود آمد نسبت به پیش فروش پشتوانه ارزی و طلا اقدام شد که امروز این اقدام بانک مرکزی به یک معضل برای اقتصاد کشور تبدیل شده است. حال اگر دولت بخواهد این اقدام را انجام ندهد اعتماد مردم به دولت خدشه دار می شود و در صورت اجرای آن هم اقدام به
پیاده سازی یک سیاست غیرحرفه ای کرده است.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به پدیدار شدن علایم تاثیرگذاری سیاست های جدید ارزی در بهبود شرایط اقتصادی بیان داشت: در ابتدا یک تاثیر تخفیف کوتاه مدت به وجود می آید وآنهایی که از علم اقتصاد برخوردارند می دانند این مدل پولی جدید عملیاتی می شود و قابل اجرا است. البته باید توجه داشته باشیم که یک تهدید دیگر خارجی در آبان ماه پیش رو داریم. با اینکه آمریکایی ها به دنبال مذاکره با ایران هستند اما در نهایت تهدیدات واشنگتن درباره اجرای تحریم ها می تواند بر بازار اثراتی برجای بگذارد. حسینی هاشمی ادامه داد: به هر حال عده ای در این بازار بازنده اند و این بازنده ها صبر می کنند تا شرایط مشخص تر شود بنابراین،
مقاومت ها در مقابل سیاست های جدید ارزی ممکن است اثرگذار باشد اما معتقدم در نهایت از یک ماه آینده تاثیر سیاست های ارزی جدید را در بازار می بینیم. تاثیرگذاری این بسته جدید ارزی در گروی اجرای صحیح این سیاست و مدیریت بازار شناور است به این معنا که دولت از ابزار عرضه ارز به شکل موثر استفاده کند و معتقدم به تدریج با اجرای این سیاست ها بازار به ثبات می رسد. علاوه بر این در مورد اظهارنظرهای کارشناسانه باید گفت بررسی دلایل و ریشه تنش های اخیر اقتصادی نشان می دهد مهم ترین عامل در ایجاد این شرایط، عدم قطعیت در بازار و هراس مردم از آینده اقتصاد کشور است که سبب می شود سیل نقدینگی ها در بازارهای واسطه ای مانند ارز، طلا، مسکن و ... رها شود. با خروج آمریکا از برجام ترس از آینده اقتصاد بین مردم به وجود آمد و از سوی دیگر با افزایش نرخ دلار مردم برای حفظ ارزش سرمایه خود به دنبال تبدیل ریال به سایر دارایی ها بودند که همین عوامل موجب پرش قیمت ها شد. حال اگر اعتماد عمومی به دولت برای ایجاد آرامش در اقتصاد احیا شود به طور قطع رفتارهای هیجانی که بستری برای فعالیت دلالان ایجاد
می کند، کاهش می یابد و تقاضا در بازار مدیریت می شود و این روند منجر به برگشت ثبات به اقتصاد کشور خواهد شد.