امروز: ۱۴۰۳ جمعه ۱۰ فروردين | Friday 29 Mar 2024 | اِجُّمعَة ١٩ رمضان ١٤٤٥
اعتماد اجتماعی، گره خورده با شرایط اقتصادی و سیاسی

دکتر حوریه یحیایی
Hooriye_yahyaei@yahoo.com

اعتماد اجتماعی یکی ازمهم ترین مولفه‌های توسعه ی اجتماعی و بستری مناسب، برای گسترش مدرنیته در یک جامعه محسوب می شود. همواره ارتباط متقابلی بین عملکرد یک حکومت و نگرش شهروندان، می تواند بناهای اعتماد اجتماعی را مستحکم نماید و در جوامعی که اعتماد اجتماعی در حد مطلوبی وجود دارد، اعتماد به نظام های سیاسی در مشارکت های سیاسی، اعتماد به نظام‌های اجتماعی در ارتباطات و پیوندهای گوناگون انسانی بیشتر بوده و همه ی این موارد نشات گرفته از ضرورت وجود این حس اساسی برای زندگی در جوامع امروزی است و کاهش یا افزایش آن می‌تواند تاثیر بسزایی بر ساختارهای جامعه و روابط اجتماعی داشته باشد. نظارت اجتماعی با اهمیت یافتن اعتماد اجتماعی به عنوان مهم ترین سازه ی سرمایه ی اجتماعی در جامعه ی معاصر، به تدریج کارکرد این مفهوم در نزد سیاستمداران، برنامه‌ریزان و دولتمردان از جایگاه ویژه ای برخوردار شد تا جایی که در قانون، برنامه توسعه ی اقتصادی، اجتماعی کشور نیز مورد توجه قرار گرفت.
این واقعیت را باید پذیرفت که جامعه ی جدید، الزامات و شرایط جدیدی را می طلبد. اگر چه مدیریت یک جامعه تنها در قوه مجریه که همان دولت است، خلاصه نمی گردد و سایر نهاد ها نیز در روند اداره ی یک کشور سهیم اند، با این حال دولت می تواند، نقش کارا و موثری درایجاد این اعتماد، بالاخص اعتماد اجتماعی  سیاسی داشته باشد و همچنین ضعف مدیریت دولت ،بویژه در حوزه های اقتصادی تبدیل به تهدیدی موثر در کاهش اعتماد شهروندان خواهد شد. چرا که درهم تنیدگی حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی چنان در کشور پیچیده است که ضعف در یک حوزه به سرعت به سایر حوزه ها نیز تسری می یابد.
در کشور با توجه به تنوع قومی، سنجش اعتماد اجتماعی و عوامل موثر بر آن در میان اقوام گوناگون می تواند راهی برای یافتن راهکارهای تقویت اعتماد اجتماعی و برنامه ریزی های مدون در راستای این امر باشد. با تغییر جوامع سنتی و تبدیل شدن آن‌ها به جوامع مدرنی که دیگر روابط چهره به چهره، ویژگی غالب آن نیست، شکل گیری اعتماد نیز تغییر کرده است. اگر در گذشته افراد یک کوچه و یا یک محله همدیگر را به خوبی می شناختند و آشنایی و روابط چهره به چهره اعضای یک محله یا منطقه باعث شکل گیری روابط و تعاملات اجتماعی میان مردم را سبب می گشت، امروزه برای شکل دادن روابط با توجه به گستردگی و فراوانی جمعیت دارای شرایط خاص  و ویژه ای است که مهم ترین اصل آن تقویت اعتماد اجتماعی ست.
اعتماد یکی از جنبه های مهم و انکار ناپذیر برای شروع و تداوم روابط انسانی بوده و زمینه ساز مشارکت و همکاری میان اعضای جامعه است. اعتماد اجتماعی؛ عامل مهمی در جهت حرکت چرخ های توسعه جوامع می باشد و مشارکت را در زمینه های گوناگون اجتماعی بالا برده و تمایل افراد را برای همکاری با گروه های مختلف افزایش می دهد.

همکاری را تسهیل می کند و هرچه سطح آن درجامعه ای بالاتر باشد، احتمال این همکاری بیش تر خواهد بود و البته این همکاری نیز متقابلا ایجاد اعتماد می نماید. شاید یکی از دلایل ضعف مشارکت در کارهای گروهی و تمایل افراد برای انجام کارهای فردی، نبود اعتماد اجتماعی باشد که خود ضربه ای بزرگ به تمام زیرساخت های علمی اقتصادی و فرهنگی جامعه ی ایرانی‌ست. زیرا مشارکت به معنای همکاری، نخستین رفتار اجتماعی است که از زیر ساخت اعتماد اجتماعی نشات می گیرد.
همه ی ما ناگریز ازاعتماد کردن هستیم. اعتماد به محیط زندگی، اعتماد به زمان، اعتماد به همه ی عرصه های زندگی اجتماعی، تا بتوانیم به زندگی شهری به سایر شهروندان اعتماد کرده و در مشارکت های اجتماعی همکاری داشته باشیم. کاهش اعتماد اجتماعی حتی می تواند،امنیت عمومی را نیز متاثر از خود کند. در بررسی مولفه‌های موثر برامنیت پایدار، بنظر می رسد، مولفه هایی مانند رشد و توسعه ی اقتصادی که بر پیدایش اعتماد اجتماعی موثر است، درتامین امنیت نیز نقش بسزایی ایفا نماید. البته برای رسیدن به جایگاهی که رونق اقتصادی و زمینه های فرهنگی لازم منتهی به ایجاد اعتماد اجتماعی در جوامع شود، نیازمند یک نظام تربیتی و آموزشی صحیح هستیم.
مشکلات اقتصادی که امروزه جامعه با آن درگیر است و تورم بالایی که مردم با آن دست و پنجه نرم می کنند، یکی از عوامل مهم کاهش اعتماد اجتماعی است. چرا که در این شرایط همه فکر می کنند که سر هم کلاه می گذارند. مشتری فکر می کند، فروشنده سرش کلاه می گذارد، مریض فکر می کند، پزشک تنها برای تفکرات مادی او را طبابت می کند و همینطور این چرخه، زنجیروار به هم مرتبط می باشند. در این میان از بی اعتمادی به مسئولین و تصمیمات کلان کشوری که خود عاملی تاثیر گذار در اعتماد اجتماعی است،نیز نباید غافل شد. وعده های انتخاباتی که هرگزمحقق نخواهد شد. نوسانات مالی که مشاهده می شود که منتهی به نوعی شکاف عمیق طبقاتی خواهد شد و اخبار تخلفات اقتصادی که روزانه به گوش مردم می رسد، همگی می‌توانند اعتماد اجتماعی را خدشه دار نمایند و آسیب های فراوانی را بدنبال داشته باشد. این اخباردر حالی به گوش می رسد که عده ای از مردم در بدترین شرایط اقتصادی با فقر، دست و پنجه نرم کرده و به دور از هیاهو با آبرو با حداقل‌ها می‌سازند و روزگار را می گذرانند. این عوامل ناخودآگاه ،باعث کاهش اعتماد اجتماعی شهروندان می شود.فارغ از نگاه و نگرش اقتصادی برای برون رفت از وضع کنونی نیازمند برنامه‌ریزی‌های منسجم و تدوین سیاست های لازم دراین زمینه ایم، تا با پررنگ تر نمودن اعتماد اجتماعی در بین مردم و تقویت روحیه ی همدلی و مشارکت برای توسعه و پیشرفت هر چه بیشتر کشور گام برداریم.

 

لینک کوتاه:
http://www.tafahomnews.com/fa/Main/Detail/60931
تبلیغات
تفاهم آنلاین
تبلیغات
نقش نیوز
بعدی
قبلی

فضای کسب‌و‌کار،
عامل دست دوم اقتصاد نفتی
تامین ارز مورد نیاز کشور
از طریق صادرات غیرنفتی
خارجی‌ها؛ خریدار نفت بورسی می‌شوندافزایش شفافیت
در توزیع کالاهاجولان غیرقانونی اپلیکیشن‌ها در فروش بلیت هواپیمافریب دروغ‌های وسوسه‌انگیز را نخورید!دلایل گران شدن قیمت مسکن چیست؟

آغاز غنی‌سازی
بیش از ۳.۶۷ درصد
بازگشت ۵۷ میلیارد تومان
از حقوق‌های نامتعارف به خزانه
دلایل گران شدن
قیمت مسکن چیست؟
تراز تجاری
مثبت ماندتوصیه فعالان بازار خودرو
به خریداراناعتماد اجتماعی،
گره خورده با شرایط اقتصادی و سیاسی
  • شماره 3683
  • ۱۳۹۸ دوشنبه ۱۷ تير

30 شماره آخر نشریه

ویژه‌نامه شماره 221