دکتر حوریه یحیایی
Hooriye_yahyaei@yahoo.com
دنیای کسب و کار با تمام سادگی، مملو از پیچ و خم هایی است که هزاران خبره ی کار را زمین گیر کرده است، چه برسد به استارت آپهای نوپایی که سرشار از شور و انگیزه، اما بدون تجربه به این عرصه قدم می گذارند. از این رو شرایطی وجود دارد که سبب می شود از میان استارت آپ هایی که با طرح ها و ایدههای ناب پا به حوزه اقتصاد و دنیای کسب و کار
می گذارند، تعداد بسیاری از آن ها شکست را تجربه نمایند. بحث شکست خوردن
استارت آپ ها در ایران نیز بسیار مهم است و افرادی که بدنبال راه اندازی استارت آپها هستند عموما جوانان و دانش آموختگانی هستند، که با تمام توان خود دست به کار و تجربه ای نو زده اند. با ریسک پذیری وارد دنیای استارت آپی شدهاند و قید کارمند شدن و کارهای روتین درامدی را زدهاند و به امید دستیابی به موفقیتهای بزرگتر، به دنبال ایده های تازه تر رفته اند.
اکوسیستم استارت ها همیشه شاهد شکستهای فراوانی بوده است و در واقع تعداد نسبتا کمی از استارت آپ ها می توانند در این عرصه موفق شوند. ایده ها، شاید خاستگاه استارت آپ ها به شمار آیند، اما نقطه شروع آنها نیستند. تا زمانی که راه تجاری سازی آن ایده پیدا نشود، قدر مسلم مطرح کردن آن نیز ارزش چندانی ندارد. حتی برخی از استارت آپها با وجود پشت سر گذاشتن مراحل اولیه جذب سرمایه و تبدل دن به یونیکورن، عمر طولانی ندارند و شکست می خورند. این امر آنقدر محتمل است که بر اساس آمار منتشر شده از نشریه معتبر فوربس، که یکی از مشهورترین مجله های اقتصادی آمریکا و جهان به شمار می رود، حدود 90 درصد استارت آپ ها و شرکت های تازه کار شکست می خورند. استارت آپ هایی که گاها نشات گرفته از ایده هایی ناب و منحصر به فرد هستند، اما باید به این باور رسید که هر گز ایده ها نمی تواند منجی کسب و کارها باشند و عوامل مهم بسیاری، نجات بخش یک استارت آپ موفق خواهد بود.
بر اساس تحقیقات انجام گرفته در کشور نیز بیش از 60 درصد استارت آپ های ایرانی عمری کمتر از یک سال دارند و حدود 40 درصد آن ها نیز کمی بیش از یک سال به حیاتشان ادامه می دهند و در نهایت اغلب این کسب و کارهای نوپا در جوانی، فعالیت های خود را متوقف می کنند. با این اوصاف شاید سرمایه گذاری در استارت آپ ها غیرمنطقی بنظر برسد، اما در واقع توجیه اقتصادی خوبی برای سرمایهگذاری در این اکوسیستم وجود دارد. درست است که تنها تعدادی محدودی از استارت آپ ها موفقیت را تجربه می کنند، اما در واقع موفقیت همین تعداد از استارت آپ ها هم
می تواند جبران سرمایه گذاری های شکست خورده دیگر آن ها را هم بکند.
یکی از مطرح ترین استارت آپ های جهان یعنی، Beepi که یک بازار مجازی برای
خرید و فروش خودروهای دست دوم بود...
توانسته بود در پنج مرحله از 35 سرمایه گذار در مجموع 148. 95 میلیون دلار سرمایه جذب کند، در سال 2017 شکست خورد. استارت آپ HomeHero که تلاش داشت فعالان خانه داری و بهداشت و مراقبت در خانه را به خانواده ها و افرادی که به آن نیاز دارند مرتبط سازد، با دریافت حدود 23 میلیون دلار سرمایه در ماه فوریه سال گذشته شکست خورد. Auctionata که استارآپی در قالب یک بازسازی آنلاین متخصص در زمینه ی کالاهای لوکس، هنری، آنتیک و مجموعه های هنری بود در نهایت با دریافت 96.65 میلیون دلار از مجموع 15 سرمایهگذار در 6 مرحله نیز در سال گذشته ورشکست شده و شکست را تجربه کرد.
Quixey، Sprig، Hello، Pearl نیز در لیست استارت آپ ها بزرگ جهان بوده اند که علی رغم سرمایه گذاری های بزرگ شکست را تجربه نموده اند. استارت آپ ها برای اینکه به موفقیت برسند نیازمند پشت سر گذاشتن مراحل رشد هستند. در دنیای استارت آپ ها شکست یعنی فرصتی برای یادگیری. خیلی از استارت آپ ها داستان مشابهی دارند و از مهمترین دلایل شکست استارت آپ های بالا و یا بطور کلی تمامی استارت آپهای نوپا، عدم توجه به نیاز بازار، عدم وجود نقدینگی، نداشتن یک تیم درست، خروج از رقابت، مسائل قیمت گذاری، محصول ضعیف و عدم توجه به مدل تجاری، بازاریابی ضعیف و نادیده گرفتن مشتری و عدم توافق و یکپارچگی بین اعضای تیم و سهامداران را می توان نام برد. البته نباید از سایر عواملی چون، عدم داشتن تمرکز کافی بر روی هدف، عدم توجه به نیاز بازار، مشکل قیمت گذاری نیز غافل بود. در این جا یک سئوال مهم پیش کی آید، اگر قرار باشد استارت آپ من هم شکست بخورد، بهتر نیست از اول شرکتی تاسیس نکنم؟ جواب این سئوال واضح و روشن است. خیر، شما با مطالعه شرح حال بسیاری از استارت آپ های مطرح دنیا و حتی بومی کشور می توانید هر لحظه خودتان را از شکست دور و دورتر نمایید. در قدم بعدی به استارت آپ های موفق رجوع کرده و دلایل موفقیت آن ها را بررسی کنید. استارت آپ های موفق یک تجارت اند. به همین دلیل است که باید عوامل موفقیت و شکست تجارت را بدانید و به کار گیرید. همچنین در این مسیر باید از مربیان و مشاوران موفق و قوی استفاده نمایید. برنامه ریزی کنید، متعهد شوید و سپس شاهد موفقیت استارت آپ خود باشید. در مجموع شما به عنوان پدید آورنده یک استارتآپ نوظهور نباید هرگز نامید شوید و باید همواره مصمم بکار خود ادامه دهید و به گفته باب پارسنز، بنیانگذار Go Daddy درست آن زمانی که تصمیم می گیرید که از ادامه راه منصرف شوید، از آنچه تصور
می کنید به مقصد نزدیکترید.