بازار متشکل ارز که مهم‌ترین طرح دولت برای ساماندهی بازار ارز به شمار می‌رود در صورت تامین شرط‌های بانک مرکزی و آماده شدن صرافی‌ها و بانک‌ها و طی روند آموزشی آغاز به کار خواهد کرد که البته هنوز زمان آن مشخص نیست. به گزارش ایرنا، زمان راه‌اندازی «بازار متشکل ارز» که به نظر کارشناسان در صورت کارکرد درست می‌تواند به جولان دلالان و سوداگران در بازار ارز پایان داده و علاوه بر ثبات قیمت‌ها، نرخ‌ها را نیز کاهش دهد تا زمانی نامعلوم به تاخیر افتاده است. پیش از این اعلام شده بود که این بازار تا پیش از عید قربان راه‌اندازی می‌شود که به گفته رئیس کل بانک مرکزی آمادگی کامل برای راه‌اندازی این بازار وجود ندارد. عبدالناصر همتی در حاشیه نشست هیات دولت، نیز در این‌باره گفت: مطابق گزارشی که چند روز پیش دریافت شد، آمادگی کامل وجود ندارد، زیرا هنوز برخی بانک‌ها نتوانسته‌اند نرم‌افزارهای ارتباطی‌شان را برقرار کنند، برخی صرافی‌ها نیز فرم‌ها را پر نکرده‌اند و آمادگی ندارند.
وی تاکید کرد: تا زمانی که اطمینان حاصل نشود، این بازار راه‌اندازی نخواهد شد و حداقل تا عید قربان راه‌اندازی نمی‌شود. پیگیری‌ها نشان می‌دهد که تاکنون ۳۵ صرافی خصوصی و ۲ بانک همه مراحل عضویت و آموزش برای فعالیت در بازار متشکل ارزی را طی کرده و آماده شروع کار هستند. اما سایر صرافی‌ها نتوانسته‌اند آمادگی‌های لازم را کسب کنند، بنابراین تصمیم گرفته شده است تا زمان آماده شدن بقیه صرافی‌های خصوصی و همچنین حداقل هفت بانک، راه‌اندازی این بازار به تاخیر بیفتد. راه‌اندازی بازار متشکل با حضور ۳۵ صرافی نمی‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای را به این بازار داده و در نتیجه توان تاثیرگذاری آن بر بازار کاهش می‌یابد. تاکنون، ۱۲۰ صرافی در ازای مجوز حق عضویت برای پیوستن به بازار متشکل را پرداخت کرده‌اند که هر کدام نیروهای خود برای آموزش کار با این سامانه را معرفی کرده‌اند. برای آشنا کردن آنها با سامانه بازار متشکل یک فضای مجازی (دمو) برای آنها در نظر گرفته شده و معاملات فرضی توسط آنها انجام می‌شود. هنوز پرونده ۵۵ صرافی تکمیل نشده است.
حدود ۱۸ صرافی بانکی نیز در حال ارائه مدارک و مستندات خود هستند. تست گرم سامانه بازار متشکل نیز از اواخر تیرماه آغاز شده که در آن، صرافان به طور واقعی و در حجم پایین اقدام به سفارش‌گذاری و خرید و فروش ارز می‌کنند. حجم معاملات در تست گرم بازار متشکل، زیر یک هزار دلار است. ۳۵ صرافی تاکنون تست گرم بازار متشکل را انجام داده‌اند و سایر صرافی‌ها نیز باید پس از تکمیل پرونده خود، تست گرم این بازار را تجربه کنند. پیگیری درباره آخرین وضعیت اتصال بانک‌ها به سامانه بازار متشکل نشان می‌دهد که عملیات اتصال بانک ملی به طور کامل انجام شده است و چهار بانک دیگر دیگر در مراحل نهایی پیوستن به این سامانه قرار دارند. اکنون سه مانع عمده پیش‌روی راه‌اندازی این بازار وجود دارد که شامل متصل نبودن نرم‌افزارهای برخی بانک‌ها به سامانه این بازار، تکمیل نشدن مدارک برخی صرافی‌ها و طی نشدن روند آموزشی توسط صرافی‌هاست.
بنابراین تا زمان رفع این موانع و تامین شرایط بانک مرکزی، راه‌اندازی بازار متشکل تاخیر خواهد داشت. هنوز زمان جدیدی برای راه‌اندازی بازار متشکل تعیین نشده، اما از صرافی‌ها خواسته شده تا روند آماده‌سازی خود را شتاب دهند. قرار است در بازار متشکل ارزی، معاملات اسکناس و نقد انجام شود؛ بر این اساس صادرکنندگان و دارندگان ارز می‌توانند از طریق صرافی‌ها برای فروش، نرخ مورد نظر خود را در سامانه بازار متشکل به ثبت برسانند. در بازار متشکل ارزی، معاملات نقدی ارزهای عمده انجام شده و معاملات حواله جات ارزی همچنان در سامانه نیما خواهد بود. بازیگران اصلی بازار متشکل شامل بانک مرکزی، بانک‌ها و صرافی‌های دارای مجوز هستند. قرار است در ابتدا معاملات با دو یا سه نوع ارز اصلی (دلار، یورو و درهم) آغاز شود، اما به تدریج به سایر ارزها تسری یابد.