دکتر حوریه یحیایی
Hooriye_yahyaei@yahoo.com

حتما همه ی ما در اطرافمان افرادی را می‌شناسیم که راه و رسم کسب و کار ها را فوت آبند و خیلی راحت پول در می آورند. اما عده ای هم گویا به هر دری می زنند، بسته است و هر چه بیشتر تلاش می کنند، کمتر به اهدافشان می‌رسند. اگر به جامعه ای که در آن زندگی می کنیم، نگاهی بیاندازیم، افراد تحصیلکرده ی فقیر زیادی را خواهیم دید. این مسئله به ما نشان می دهد که تحصیلات به تنهایی نمی تواند، آینده ی مالی کودکانمان را تامین نماید. متاسفانه نهایت آموزشی که بیشتر ما در کودکی درباره ی امور مالی دریافت کرده ایم، در یک جمله خلاصه می شود: پول؛ علف خرس نیست!!! البته هنوز هم آموزش مدیریت مالی به کودکان و پرورش هوش مالی، آن ها آنقدر که باید حائز اهمیت باشد، مورد توجه قرار نمی گیرد.
عادت های مالی و هوش مالی هر فرد در سنین پایین برنامه ریزی می شود. والدین امروز، سخت تلاش می کنند تا فرزندانشان را در یک وضعیت خوب اقتصادی قرار دهند، اما توجه نمی‌کنند که در اصل باید خود فرزندشان، آموزه‌هایی را در زمینه‌ی مهارت های پولی و مالی فرا بگیرند. وقتی با کودکان به خرید می روید، او فقط به پول دادن شما می نگرد و یا وقتی از یک عابر بانک پول دریافت می کنید، او فقط دریافت پول را می نگرد و از اینکه شما در ذهنتان چه برنامه ریزی برای این پول انجام داده اید و یا چگونه دخل و خرج را برای خرید محاسبه کرده اید، بی اطلاع اند. کودکان باید بیاموزند که روی هیچ درختی، پول سبز نمی شود و تنها با درایت و عقل خود می توانند، آینده پول‌سازی را برای خود رقم بزنند. همین امر منجر می شود که کودکانمان در آینده در یکی از مهم ترین بخش های زندگی خود که حل و فصل مسائل و مشکلات مالی است، ناتوان بمانند.
از اینرو توجه کردن به آموزش هوش مالی به کودکان موضوعی است که می تواند، تاثیر زیادی در آینده ی مالی آن کودک و موفقیت و یا عدم موفقیت او در سنین بزرگسالی داشته باشد. آموزش هایی که می تواند در بلند مدت به پذیرش مسئولیت های مالی منطقی از سوی کودکان بینجامد و به آن ها برای گذر از بحران های زندگی، کمک قابل توجهی کند. یک تحقیق جدید نشان می دهد که با حداقل ده ساعت آموزش اقتصادی به کودکان، معلمین و خانواده ها می توانند به طریقی مثبت بر آینده مالی بچه ها و عادات پس انداز کردن آن ها، تاثیر بگذارند. مطمئنا کسانی که از کودکی با مفهوم کار، ارزش واقعی پول، سرمایه گذاری و پس انداز کردن آشنا نباشند، ممکن است در آینده با یک پیشنهاد مالی وسوسه انگیز، سرمایه گذاری اشتباه انجام دهند یا کنترلی روی مخارج خود نداشته باشند.
هوش مالی؛ ارتباط عقلانی بین درآمد و هزینه را مشخص می کند و هر چه قوی تر باشد، برای خلق اندیشه هایی که منتهی به پول زیادتر، معاملات صحیح تر و به جا، تعیین شرایط مالی مطلوب به منظور جمع آوری و اندوختن پول یا صرف کردن آن ها و یا راهکارهایی برای گذشتن از چالش های مالی به کودک کمک می کند.
 برای تقویت هوش مالی کودکان، نیازمند آن هستیم که در ابتدا آن ها را مسائل مالی آشنا کنیم تا درک و فهم راحت تر و بهتری نسبت به موضوعات مالی داشته باشند. این نکته را هم در نظر داشته باشید که آموزش سواد مالی فقط برای خانواده های کم درآمد نیست و برای خانواده هایی که از لحاظ مالی در شرایط مطلوبی هستتند نیز بسیار مهم است.
دادن پول ماهیانه و آموزش مفاهیمی همچون پس انداز کردن اولین و مهم‌ترین گام در این راستا محسوب می شود. کودکانتان را به همراه خود به خرید ببرید و راجع به خرید بسیاری از کالاهای ضروری و غیر ضروری با آنها مشورت کنید و همراه او قیمت اجناس مختلف را پرسیده و پس از مقایسه ی آنها در تصمیم قطعی خرید کردن از آن ها ،کمک بگیرید. در تمام طول مدت تربیت فرزندانتان الگوی رفتاری مناسبی برای او باشید. اگر شما پدر یا مادر ولخرج و یا خسیسی باشید و دائما انتخاب های مالی اشتباه داشته باشید، به کار بردن هیچ کدام از ترفندهای آموزشی بر هوش مالی فرزندتان تاثیری نخواهد داشت. کودکانتان را به کسب درآمد تشویق کنید. اگر در ازای کارهای ساده ای همچون تایپ یک متن و یا خریدهای روزانه همسایه های سالخورده و صدها کار دیگر دستمزد بگیرند، لذت به دست آوردن پول و کسب درآمد، تاثیر بسزایی بر تشویق کودکان به آموزش هوش مالی و کسب درآمدهای بیشتر خواهد داشت.
کودکان ما فاقد تربیت کافی از نظر هوش مالی هستند که در بسیاری از خانواده ها ،جوان 25 ساله حتی بعد از گذراندن دوره های تحصیلی دانشگاهی، چشمش کماکان به دنبال پول توجیبی است و هنوز آن استقلال مالی لازم را برای جدا شدن از درآمد خانواده را ندارد. همه ی ما باید به این باور مهم دست یابیم که کودکان به اندازه ی تمام عمر خود فرصت برای یادگیری مسائل مالی نخواهند داشت و این ما هستیم که بر روی دفتر سفید نقاشی ذهن کودکانمان تصویر رنگارنگی برای آینده شان ترسیم می کنیم.