دکتر حوریه یحیایی
Hooriye_yahyaei@yahoo.com

هر کشوری که بخواهد در مدار توسعه پای بگذارد، بدون شک باید این کار را از دانشگاه های خود آغاز کند و به دانشجویان جوانش به عنوان بازویی توانمند تکیه نماید. امروز؛ شانزدهم آذرماه، روز دانشجوست. دانشجویانی که آینده سازان این مملکت اند و حمایت و اعتماد به آن ها می تواند به روند رشد کنونی کشور در عرصه های مهم علمی، اجتماعی و اقتصادی کمک های شایانی نماید. سن و سال جوانی و بالاخص دوران دانشجویی یکی از طلایی ترین برهه های زندگی است که جوانان می توانند با تکیه بر تلاش و طرح های خلاقانه و کارآفرینانه درهر رشته ی تحصیلی به فکر ساخت و پیاده سازی ایده های بکر ذهنی خود باشند.
از این‌رو، یکی از ابعاد گسترش فرهنگ کارآفرینی متوجه آموزش کارآفرینی در تمامی سطوح نظام آموزشی، به ویژه نظام آموزش عالی است.
اما آنچه غالبا در دانشگاه ها ی کشور قابل رویت است، حکایت از آن دارد، آنطور که باید و شاید فضای کارآفرینی پر رنگ و پر اهمیت نیست. اغلب جوانان دانشجو به دنبال آنند که پس از اتمام دوران تحصیل شان وارد بازار کار شوند...

 آن هم بازار کاری که یا دولت برایشان فراهم ساخته و یا از شانس بدشان در یک بخش خصوصی مشغول به کار شوند. غافل از اینکه، دقیقا همین دانشگاه ؛بستر مهم بسیاری از کارآفرینان مشهور و مطرح دنیا بوده است. همین سنین 20 تا 30 سال در بسیاری از کارآفرینان جوان دنیا، اقتصاد را به قبضه درآورده است. بخشی از این موضوع به دنبال فرهنگ سازی و ایجاد انگیزه در دانشجویان قابل ترمیم است، اما آن بخش مهم تر، که به عهده ی دانشگاه های کشور می باشد ، متاسفانه هنوز کمیته اش لنگ می زند.
از این‌رو، دانشگاه های تراز اول جهان، علاوه بر تربیت منابع انسانی برای رفع نیازهای جوامع و پژوهش در عرصه‌های مختلف، برای ترویج و گسترش هر چه بیشتر کارآفرینی در حیطه های نوین شغلی و خلق ثروت برنامه‌ریزی می نمایند.  آن ها دانشجویان را مغزی متفکر و بازوی توانمند صنعت می دانند که در کنار دولت ها، سعی در تامین بخشی از سرمایه های ملی و خلق ارزش برای جامعه را دارند. آموزش کارآفرینی، می تواند یکی از موثرترین شیوه ها برای انتقال جمعیت فارغ التحصیلان به بازار کار باشد. مطالعات نشان می دهد، آموزش کارآفرینی در دانشگاه‌ها در همان دوران دانشجویی در تربیت افرادی توانمند و مسئولیت پذیر و ورود آن ها به حوزه های کارآفرینی و حضور موفقیت آمیز آن ها در چالش های کسب و کار بسیار تاثیرگذار خواهد بود. روحیه کارآفرینی بالایی در بین دانشجویان جوان و دانشگاه ها  وجود دارد و طبق آمارهای انجمن کارآفرینان حدود 90 درصد از جوانان عقیده دارند که آموزش های کارآفرینی بسیار حائز اهمیت بوده و نقش پر رنگی در آینده شغلی آن ها ایفا خواهد کرد. با اینکه برای راه اندازی یک استارت آپ و یا یک کسب و کارنو در حوزه ی کارآفرینی نیاز به هیچ دانشگاه و مدرک دانشگاهی نیست، اما این جمله هرگز نمی تواند از اهمیت نقش مهم دانشگاه‌ها در تربیت افراد موفق کارآفرین، ذره ای بکاهد. چرا که دانشگاه ها به دلایل مختلفی می توانند به رشد و نمو استارت آپ ها کمک نمایند و یکی از مهم ترین دلایل، این است که موسسات برجسته دانشگاهی، اغلب افراد توانمند و سرشار از هوش بالایی را جذب می کنند که بعد از فارغ‌التحصیل شدن نقش بسیار مهمی در فرایند توسعه ای اقتصاد کشور خواهند داشت. چنانکه طبق گزارش مجله فوربز از 30 نوآور و کارآفرین برتر زیر30 سال، 14 نفر از 15 کارآفرین برتر در دانشگاه به تحصیل پرداخته اند که بسیاری از آن ها در لیست یکی از دانشگاه های برتر بوده اند.
دانشگاه؛ محل بسیار مناسبی برای آموزش و فراهم ساخت بستر انواع حوزه های کارآفرینی است. چرا که دانشجویان می توانند افزایش بازدهی کارهای تیمی در محیط‌های علمی کشور، توانایی ریسک پذیری در شروع کسب و کارها را دراین محیط علمی به خوبی درک کرده و آموزش ببینند. علاوه براین دانشگاه ،محل بسیار مناسبی برای افراد زیادی است که مطالعات و آموزش های بین‌رشته‌ای با پیش زمینه های مختلفی داشته اند و براحتی می‌توانند با یکدیگر تعامل داشته و از مهارت ها و سایر رشته‌های تخصصی بهره مند شوند. ایجاد تیم های دانشجویی مختلف با انگیزه های بالا و سخت کوش با استعداد و تجربه بالا از سایر مزیت های موفقیت در استارت آپ های آینده خواهد بود. تجربه نشان می دهد که تیم های دانشجویی این ارتباط خود را حتی سال ها بعد تر در محیط کاری حفظ کرده و بسیار از دوستی های عمیق و موفقیت های کاری از همین هسته های کارآفرینی جوان شکل می گیرد.
اگر برای سیستم آموزشی کشور، تربیت افراد کارآفرین و دسترسی دانشجویان به منابع کارآفرینی رشته‌های تخصصی شان علاوه بر افزایش بار علمی آن یک دغدغه به حساب آید، بدون تردید پیشرفت و نوآوری در بسیاری از حوزه های تخصصی کشور به شدت رشد پیدا خواهد کرد. اما متاسفانه براساس آمارهای انجمن کارآفرینان جوان، حدود 75 درصد از دانشجویان در دانشگاه ها اعلام کرده اند که هنوز هم به منابع کارآفرینی در رشته تخصصی خود دسترسی آسانی ندارند. ترویج کارآفرینی در دانشگاه بدون متناسب بودن محتوای آموزشی با توانایی و علاقه دانشجویان و همچنین ایجاد تفکر و مهارت کارگروهی در بین دانشجویان و از همه مهم تر، ایجاد انگیزه و علاقه در دانشجویان جهت انجام تحقیق و پژوهش هرگز میسر نخواهد بود. دانشجویان بایستی بیاموزند که چگونه افرادی خلاق و نوآور باشند و چگونه فرصت های پیشرو را مغتنم دانسته و به ایده های ذهنی خود جامه عمل بپوشانند. نقش مهم دانشگاه ها و مسئولیت خطیر اساتید و تمام دست‌اندرکاران این حوزه می تواند نه تنها پیشران مهمی در پیشرفت حوزه های اقتصادی کشور باشد ، بلکه به شدت بر روی اشتغال قشر تحصیلکرده و استفاده از محفوظات علمی آموزشی در دانشگاه ها تاثیر گذار باشد.