دکتر حوریه یحیایی
Hooriye_yahyaei@yahoo.com

در دنیای مدرن و پیشرفته امروز که با سیل عظیمی از ایده های فکری بکر و استارت آپ ها روبرو هستیم و سرمایه گذاری به عنوان یکی از مسائل مهم و مطرح در مباحث اقتصادی از اهمیت بسزایی برای تداوم رشد اقتصادی و پایه گذاری کسب و کارها مطرح است، طرح توجیهی (Feasibility Study) از اهمیت بسزایی برخوردار است. انجام مطالعات امکان سنجی یا همان طرح توجیهی یک عنصر مهم و حیاتی در استارت چرخه کسب و کارهاست و تقریبا هیچ فعالیت اقتصادی بدون توجیه اقتصادی قابل ادامه نیست. فرایندی مهم که نباید از دید هیچ کارآفرینی پوشیده بماند. چرا که توجیه پذیری یک طرح و یا حتی یک ایده ی فکری امکان موفقیت آن را از جنبه های گوناگون بازار، فنی و مالی به شدت بالا برده و بیمه خواهد کرد. در واقع هدف از ارائه و اجرای یک طرح توجیهی ارائه ی محصولاتی و یا خدمتی مطابق با میل مصرف کننده در بازار است که می تواند بازار مصرف محصولات  و رقابت پذیری آن را با سایر محصولات مشابه به شدت زیر ذره بین برده و به دقت بررسی و آنالیز نماید. در واقع طرح‌های توجیهی سناریو های اجرای پروژه را بررسی کرده و عملی بودن طرح و سودآوری و در کل معقول بودن سرمایه گذاری را نشان می دهد. 
برنامه ریزی و تهیه طرح توجیهی تجاری در مراحل اولیه هر فعالیت کارآفرینانه نوپا و هنگامی که کارآفرین قصد دارد طرح یک فعالیت اقتصادی مقدماتی را فراهم نماید، بسیار مهم است. چرا که به یک کارآفرین درک و احساس مشخص و قابل استنادی از بازار، محصول تولیدی یا خدمات ارائه شده ، تیم مدیریت و نیازهای مالی فعالیت کارآفرینانه  خواهد داد و به آنان کمک خواهد کرد تا در محیط بسیار متغیری که در فضای کسب و کار با آن روبرو هستیم، قادر به فعالیت موثر باشند. همچنین کارآفرینان تازه کار باید به یاد داشته باشند که طرح توجیهی نیاز اولیه برای شروع یک کسب و کار جدید است و کاهش ریسک راه‌اندازی پروژه و تصمیم گیری بهتر سرمایه گذاران را به همراه خواهد داشت. طرح توجیهی به کارآفرینان این امکان را خواهد داد که با توصیف و رویارویی با تمام عناصر بیرونی و درونی که در شروع یک فعالیت کارآفرینانه وجود دارد، مهیا شوند و ضریب فعالیت موثر آن افزایش یابد.
بسیاری از کارشناسان این حوزه بر این عقیده اند که یکی از مهم ترین مزیت  طرح های توجیهی کمک به کارآفرینان در برآورد سودآوری است. چرا که نشان می دهد که پروژه در یک زمان خاص می تواند، سودآوری به دنبال داشته باشد یا خیر. بنابراین ،براحتی اطلاعاتی را که شامل سود، زیان، هزینه های فرصت و حتی خطرات احتمالی پیش روی پروژه های کسب و کار است را در اختیار کارآفرینان قرار می دهد. از سایر مزیت های آن تشخیص زمان مناسب برای اجرای پروژه است. چرا که عواملی چون ظرفیت تولید، زنجیره تامین مالی، 
وجوه نقد، منابع مالی و ... همه و همه در پیشروی یک کسب و کار موثر بوده و طرح توجیهی می تواند در چارت بندی مناسب فشار و استرس وارد بر کارآفرین را کاهش داده و با برنامه ریزی مناسب به آن نظم ببخشد. داشتن یک طرح توجیهی همچنین می تواند به کارآفرین توانایی کنترل هزینه ها و مخارج در فصول مختلف و فراز و نشیب های اقتصادی را داده و سود و زیان کسب و کار ها را کنترل نماید و استراتژی ورود به بازار را تحلیل کرده و با بررسی نقاط قوت و ضعف ، موانع موجود برای رسیدن به هدف فروش را پیش بینی کنند.کارآفرینان با تجربه، به خوبی بر این موضوع واقفند که امروزه همه بانک های داخلی و خارجی برای مشارکت در پروژه ها و دادن وام به کارآفرینان داشتن طرح توجیهی را از الزامات قرار داده اند و بنابراین تمام کارآفرینان و صاحبان حرفه که نیازمند 
وام بانکی هستند، باید توجیه پذیر بودن پروژه کاری خود را در اولویت قرار دهند. طبیعی است که طرحی برای سرمایه گذار جذاب است که سودآوری آن در زمان کوتاه و با ریسک کم همراه باشد. کارآفرینان جوان بدانند که کوچکترین کسب‌وکارها می توانند از نوشتن یک طرح توجیهی بهره مند شوند. استارت‌آپ‌های تازه کار می توانند با دادن طرح توجیهی با انتقال دیدگاه خود به دیگران و متقاعد کردن آن ها به اهدافشان، می توانند سرمایه گذاران را متقاعد و جلب نمایند. مطالعه طرح توجیهی و امکان سنجی صنعت مورد نظر، قبل از هر کار دیگری، ضروری و لازم می باشد و قطعا، شما را در انتخاب تصمیم مناسب یاری خواهد رساند. بنابراین از این ابزار کمکی ،بهره کافی را ببرید و به خود و تیم‌تان را برای رسیدن به موفقیت کمک بزرگی نمایید.