دکتر حوریه یحیایی
Hooriye_yahyaei@yahoo.com
همیت برندینگ و برند سازی در اقتصاد کشورها و تولیدات داخلی آن ها و در اقتصاد بخش خصوصی بر کسی پوشیده نیست. بسیاری از کالاهای ایرانی به دلیل ضعف در برندسازی نه در بازار داخل توانسته اند از تمام ظرفیت های خود استفاده نمایند و نه به بازارهای خارجی ورود نمایند. برند سازی؛ تنها مختص به یک و یا چند صنف نمی شود. ما در حوزه های مختلف خلای این مسئله را به وضوح احساس می‌نماییم. از صنعت پوشاک و لوازم مصرفی گرفته تا صنعت غذایی کشور،همگی باید در مسیر برندسازی قرار گیرند. شاید این سئوال مطرح می‌شود، که چرا اصولا برند سازی برای هر کسب و کاری مهم است. برند سازی ،عموما با ایجاد یک رابطه ی عاطفی با مشتری و ایجاد وفاداری در
مصرف، سود مشخصی را از آن تولیدات کرده و موفقیت صنوف مختلف را در بازار تضمین می‌نماید. بطور مثال باید قبول کرد که جوانان با هر وضعیت مالی که داشته باشند، با توجه به سطح درآمد خود در حوزه ی پوشاک هزینه‌های سنگینی را صرف خرید البسه و پوشاک برند می‌نمایند، آن هم در شرایط اقتصادی پیچیده ای که قرار داریم، عده ای معتقدند که تنها کسانی که سطح درآمد بالایی دارند از برندها استقبال می‌کنند. در حالیکه آمارها حاکی از آن است که هجمه ی سنگین تبلیغات، تغییر سبک زندگی و ذائقه ی جوانان بر آن شده که بسیاری از افراد جامعه، درآمدی را که به سختی بدست آورده اند، براحتی صرف خرید البسه ها و پوشاک برند نمایند. این واقعیت لزوم برند سازی تولیدات داخلی و در مطابقت با مطالب بالا در حوزه ی پوشاک را به وفور نشان می دهد.
گردش مالی بزرگ صنعت پوشاک در جهان نشان می دهد که غافل شدن ایران از این بازار پر سود و پربازده چه پیامدهای اقتصادی عظیمی برای کشور خواهد داشت. فرهنگ سازی، آموزش و اطلاع رسانی، نقش مهمی در حمایت از تولید داخل دارد. بالا بردن کیفیت تولیدات داخلی و بدنبال آن برندسازی این محصولات می تواند گام های بزرگی را در حوزه ی صنعت پوشاک کشور برداشت. زیرا وقتی مشاهدات نشان می‌دهد که بسیاری از تولیدات داخلی در بازارهای معتبر خارجی به راحتی به فروش می رسد و یا در داخل کشور تولیدات داخلی با لیبل های خارجی از استقبال خوبی برخوردار است، نگرش به تولید داخلی به کلی تغییر خواهد کرد.
این موضوع فقط مختص صنف پوشاک نیست. در حوزه ی مواد غذایی، نقش فزاینده‌ی نام و نشان تجاری در محیط رقابتی بازرگانی امروزه ارزشیابی برند محصولات غذایی را به عنوان یک ضرورت بیش از پیش نمایان می‌سازد. ایران دارای پتانسیل های قابل توجهی در بخش کشاورزی و دامپروری است که در صورت بهره برداری از ظرفیت های موجود امکان افزایش کمی و کیفی تولید داخلی و خارجی را داراست...
از اینرو شیوه های بازاریابی جدید و بالاخص برندسازی در تسهیل نمودن این شرایط تاثیر بسزایی خواهد داشت. برند سازی در زمینه ی صنایع دستی ایران و حتی سوغات شهرها و روستاهای مختلف ایران همگی از جمله راهکارهایی است که نه تنها آن ها را در داخل ماندگار می سازد، بلکه می تواند باعث دوام و اعتبار آن ها در خارج از مرزها باشد. از اینرو، جای برند برای تولیدات داخلی در برنامه ریزی های اقتصادی مربوط به شرکت های بخش خصوص، خالی است. زیرا در بسیاری از بنگاه‌ها و شرکت های اقتصادی، بخش یا واحدی به نام مدیریت برند و یا فردی با مسئولیت برندسازی وجود ندارد.
یکی از اقداماتی که همیشه مورد مغفول و عدم توجه دولت ها واقع شده است، عدم ثبت جهانی برندهای ملی در محافل بین المللی است. زیرا این اقدام به حفظ قانونی و معرفی برند و جلوگیری از تقلب در نام و نشان تجاری محصول و ایجاد ارزش برندهای ملی کشور خواهد شد. برند سازی از یک‌سو باعث دلگرمی و پشتوانه ی تولیدکنندگان داخلی شده و از سوی دیگر سبب آشنایی بیشتر مصرف کنندگان داخلی با کالاهای وطنی خواهد شد. البته سدهای مختلفی در مقابل برندسازی اصناف قرار دارد. یکی از آن ها هزینه‌های سنگین تبلیغات است. فضای تبلیغاتی بازرگانی صدا و سیما، سایت‌ها و مجلاتی که حامی دولتی دارند و برگزاری نمایشگاه های داخلی و خارجی نیز در پیدایش این مقوله بسیار تاثیر گذارند.
برند سازی باید به عنوان یکی از سیاست های وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار گیرد تا در بین صنوف مختلف جایگاه مهم و ارزشمند خود را پیدا کند. در حوزه ی مالیات و دارایی مشکلات بسیاری برای صنوف مختلف ایجاد شده، که همین امر گاها تعداد زیادی از سرمایه های صنفی را به سمت و سوی دلالی سوق داده، چرا که نیاز به پرداخت مالیات و برندسازی ندارند. تغییر نگرش و نگاه ها در این حوزه با اولویت قرار دادن تولید داخل و حمایت واقعی دولت از تولیدکنندگان داخلی و تلاش برای برندسازی در این عرصه، چشم اندازهایی فراتر از بازار داخل و تسخیر بازارهای بین المللی دور از دسترس نیست.