تفاهم- گروه گزارش: معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی با بیان اینکه با اقدامات بانک مرکزی برای مقابله با قمار، ۶۰ درصد از شبکه قماربازان کاهش پیدا کرده است، گفت: با اقدامات این بانک در مقابله با حسابها و کارتهای اجارهای فعال در حوزه قمار نسبت سهم این موضوع در این زمینه کم شده و اجاره کارتهای اجارهای را بالا برده و متوسط درآمد قماربازی از این محل را حدود ۲۰ درصد در مقایسه با مبلغهای قبلی کم کرده است.
مهران محرمیان طی نشستی خبری با رسانهها گفت: عمل مجرمانه قمار و شرط بندی سایبری را نباید رفتاری شخصی و متکی به افراد مجرم دانست. محرمیان افزود: بررسی مدل فرآیندی قمار و شرطبندی سایبری نشان میدهد برای مقابله با آن با در شش حوزه «انتظامی و امنیتی»،«فرهنگی و اجتماعی»، «فناوری ارتباطات و اطلاعات»،«اقتصادی»،«حقوقی و قضایی» و نهایتاً «خدمات بانکیو پرداخت» باید به هماهنگی لازم و دقیق بین دستگاهها و نهادهای مسئول با هر یک از این حوزهها رسید. وی افزود: بر اساس این دستهبندی، اقدامات و هماهنگیهایی چه از لحاظ قانونی و مقرراتی و چه از جنبههای عملی باید انجام میگرفت که خوشبختانه تا حد مطلوبی حاصل شده، گرچه برای اثربخشی بیشتر این اقدامات هماهنگ، پیشنهادهایی از سوی بانک مرکزی به نهادهای مسئول ارائه شده است تا نهایتا هزینه این رفتار مجرمانه برای مرتکبان و مسببان افزایش یابد. معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی ادامه داد: ما در بانک مرکزی بهعنوان مسئول حوزه «خدمات بانکی و پرداخت» در اولین و یکی از مهمترین اقدامات، تلاش کردیم بازیگران اصلی در کسبوکار قمار و شرطبندی سایبری را شناسایی و دستهبندی کنیم. این بازیگران در چهار لایه «استفادهکنندگان»، «پشتیبانان شریانهای مالی»، «پشتیبانان کسبوکاری» و «سرشاخهها» دستهبندی شدهاند. محرمیان ادامه داد: بر اساس این مدل از زیستبوم قمار و شرطبندی سایبری، بانک مرکزی اقدامات خود را در چهار محور و 8 اقدام برنامهریزی کرده است، مقابله با قمارخانهداران، مقابله با قماربازان، یافتن سرشاخههای اصلی و نهایتا انجام سلسله اقدامات پیشگیرانه برای به دام انداختن کاربران شبکههای اجتماعی و فضای مجازی. وی در تشریح اقدامات انجامشده که به طور مستمر در حال پیگیری است، گفت: رصـد، شناسایی و تحلیـل مستمر شگردهای مورد استفاده در تارنماهای قمار شرط بندی از جمله این اقدامات مبارزهای است که طی آن با روشهای پرداخت وجوه لازم برای قمار و شرط بندی برخورد میشود. در دسته پرداختهای ریالی روشهایی مانند سوءاستفاده از واسطههای نرمافزاری برنامکهای پرداخت، کارت به کارت توسط شخص قمارباز، سوءاستفاده از ابزارهای اینترنتی، سوءاستفاده از ابزارهای بانکداری الکترونیکی و.. به کار گرفته میشوند که بانک مرکزی برای جلوگیری از این سوءاستفادهها روشهای متناسب را در پیشگرفته است. نکته مهم اینکه با اقدامات بانک مرکزی طی یک سال گذشته استفاده از سه روش از روشهای مورد اشاره تقریبا به صفر رسیده و تنها راه باقیمانده برای انجام این عمل مجرمانه، سوءاستفاده از روش کارت به کارت است که این مسیر هم با توجه به برنامههای ما بهزودی تا حد بسیار زیادی مسدود خواهد شد. معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی در تشریح اقدام دوم این بانک به ایجاد حلقههای مشارکت اشاره کرد و گفت: این حلقهها در سه حوزه «بانکی با مشارکت فعال تمام بانکهای کشور»،«میانبخشی با حضور فعال نهادهایی مانند قوه قضاییه، وزارت اطلاعات،و پلیس فتا» و حلقه «حوزه پرداخت با مشارکت تمام شرکتهای ارائهدهنده خدمات پرداخت اعم از شرکتهای پیاسپی و سایر ارائهدهندگان این خدمات» تشکیل شده است. وی افزود: در این حلقهها اقداماتی از جمله شناسایی روشهای سوءاستفاده از ابزارهای بانکی و پرداخت در کسبوکارهای غیرمجاز و مجرمانه، شناسایی راهحلهای اثربخش برای مقاومسازی ابزارهای بانکداری و پرداخت الکترونیکی، اشتراکگذاری دانش، تجربیات، راهحلها، ایجاد سازوکارهای اشتراکگذاری اطلاعات، شناسایی قواعد شناسایی تبادلات مشکوک به قمار و شرط بندی سایبری و همچنین شناسایی شکافهای مقرراتی در شبکه پرداخت کشور بهمنظور مقابله با پدیده قمار و شرط بندی انجامگرفته و میگیرد. محرمیان در تشریح همکاریهایی که میان بانک مرکزی و سایر نهادهای مسئول و مرتبط در مبارزه با قمار و شرط بندی سایبری انجام میگیرد، گفت: نباید از این واقعیت مهم بههیچوجه غافل بود که اکوسیستم عمل مجرمانه قمار و شرط بندی سایبری بسیار گسترده و پیچیده است و امکان ندارد بدون طراحی و عملیاتی کردن سازوکارهایی متناسب با این اکوسیستم به مقابله با آن پرداخت. به همین خاطر هم بانک مرکزی تلاش کرده برای انجام مسئولیت خود که تنها ناظر بر قسمت پرداختهای مالی این اکوسیستم مجرمانه است، نسبت به سایر لایههای فرآیندی آن هم اشراف پیدا کند و نتایج حاصل از این اشراف را در اختیار سایر نهادها و دستگاههای مسئول هم قرار دهد تا با کمک و همکاری آنها اقدامات متناسب برای مقابله با این پدیده مذموم انجام گیرد. وی افزود: تسهیم تجربیات و اطلاعات بهمنظور شناسایی شگردهای سوءاستفاده از ابزارهای بانکی و پرداخت، تنظیم فرآیندها و رویههای رسیدگی قضایی و انتظامی به مصادیق مرتبط با قمار و شرط بندی، ایجاد زیرساختهای تسهیلکننده جهت رسیدگی بهنگام به عملیات مشکوک به قمار و شرط بندی، شناسایی شکافهای قانونی بازدارنده در رسیدگی به جرائم مرتبط با حوزه قمار و شرط بندی، شناسایی ظرفیتهای موجود در سایر بخشها و انجام هماهنگیهای لازم برای بهکارگیری آنها در راستای مقابله با سوءاستفاده از ابزارهای بانکی از جمله مصادیق این همکاری نزدیک و مستمر است. محرمیان تاکید کرد: همانگونه که اشاره کردم بانک مرکزی در مبارزه با قمار و شرطبندی سایبری همکاری نزدیک و مستمری با سایر نهادها از جمله قوه قضاییه و پلیس فتا دارد. این مقام مسئول ادامه داد: از دیگر اقدامات بانک مرکزی، رصد هوشمند و مستمر فضای مجازی است که با هدف شناسایی زودهنگام موارد سوءاستفاده از ابزارهای بانکی انجام میگیرد.