* مصطفی یحیایی رودبارکی

به گفته ی بسیاری ازکارشناسان مصرف سموم کشاورزی در ایران یک چهارم میانگین جهانی است. بازگشت محموله‌های صادراتی محصولات کشاورزی ایران، از قبیل فلفل، کیوی  و سیب زمینی از کشورهای روسیه، هند، ازبکستان، ترکمنستان و ... یکی از موضوعات قابل توجهی بود که درطی چند هفته ی گذشته ،بارها در سر تیتر خبرها قرار گرفت. اگرچه به گفته ی مسئولین این حوزه هرکدام با دلایل مختلفی به ایران مرجوع شدند، اما وجه اشتراک بازگشت محصولات کشاورزی صادراتی به ایران، استفاده از کود و سموم غیراستاندارد بوده است. موضوعی که علاوه بر حاشیه های ایجاد شده در حوزه ی صادرات محصولات کشاورزی که بی اعتمادی شرکای اقتصادی ایرانی را در حوزه ی صادرات کشاورزی در پی خواهد داشت، بسیاری از مصرف کنندگان داخلی را نیز نگران کرده است. چرا که اگر امروز این موضوع توسط نهادهای نظارتی کشورهای مقصد صادرات محصولات ایران پر رنگ شده است،مردم ما سال هاست که با مصرف این محصولات و عدم نظارت نهادهای نظارتی خطرهای بزرگی را به جان می خرند.

آمارهایی که می تواند به شدت برسلامت مردم تاثیرگذار باشد. هرچند با رشد علم و فنون نوین در زمینه ی کشت و برداشت، کشاورزی و تولید محصولات آن بدون استفاده از کود شیمیایی امکان پذیر نیست، ولی مصرف بی رویه این نوع کودها و مضرات آن برای سلامتی انسان ها موجب نگرانی بسیاری از مردم شده است. البته با گران شدن سموم کشاورزی و وارد شدن بسیاری از سموم نامرغوب به محصولات مصرفی مردم، خود باعث نگرانی های دو چندان می شود. ناگفته نماند که عموما هیچ گونه آموزشی در استفاده صحیح  از کود و سم به تولیدکنندگان محصولات کشاورزی داده نمی شود، از سوی دیگر ،موضوع کود و سم غیرمجاز و واردات آن در کشور همواره مورد بی توجهی مسئولان ذی ربط است.
اگر اوضاع محصولات صادراتی ما تا این حد، بغرنج است که از کشورهای مقصد برگشت داده می شود، حتما وضع محصولات سنتی که فاقد هر گونه نظارتی می باشد، بحرانی تر است. چرا که کشاورزی در بیشتر مناطق بر پایه ی کاشت و برداشت سنتی است، این تفکر در میان روستاییان رواج پیدا کرده است که استفاده ی هر چه بیشتر از کودهای شیمیایی موجب افزایش محصول خواهد شد. بازارها و میادین تره و بار، پر شده از میوه ها و سبزیجات با ظاهری درشت که فاقد طعم و خاصیت های چند دهه پیشین خود است و کمتر کسی شاید بداند که این معضل نشات گرفته از استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی و سموم دفع آفات و باقی ماندن آن در ترکیبات محصولات است. 
 سمومی که در نهایت نتایج مصرف بی رویه و غیراصولی آن به آمارهای بیماران سرطانی و از قبیل آن ختم می شود.
البته کماکان مسئولین بر این عقیده اند که ، مردم سالم‌ترين محصولات کشاورزي را مصرف مي کنند و ادعای سمی بودن محصولات کشاورزی ایران هجمه است و مصرف سم در کشاورزی ایران کمتر از میانگین جهانی است. به حداقل رساندن استفاده از آفت کش های شیمیایی و سموم مصرفی با اصلاح قوانین ملی حفظ نباتات از راهکارهای سیاست کاهش مصرف سموم است و چاره ای به جز کاهش استفاده از آفت کش های شیمیایی نیست.
قطع به یقین باید مصرف سموم و کودهای شیمیایی در حد استاندارد صورت گیرد و با تولید محصول سالم و به کار بردن کشاورزی ارگانیک، آلودگی محیط زیست را به حداقل رساند تا سلامتی انسان تضمین گردد و البته دوباره ی چرخه ی صادرات این محصولات ارزشمند که امسال باعث لطمه ی سنگین به کشاورزان شد، بر ریل بیفتد. البته دانش فنی در سطوح وسیعی در کشاورزی پایدار مطرح است. اما متاسفانه بخش کشاورزی همواره نادیده گرفته شد و باید سعی شود که  سلامت غذایی محصولات کشاورزی در اولویت امور قرار گیرد.