آرش نورآقایی
کارشناس و پژوهشگر گردشگری
در سال ۲۰۱۸ میلادی، سازمان جهانی گردشگری موضوع (تم) خود را بر روی «تحول دیجیتال» متمرکز کرد که شاید بتوان از آن به عنوان اولین اشاره مستقیم و رسمی از یک نهاد بین‌المللی به رابطه میان گردشگری و دنیای دیجیتال یاد کرد.
در همین راستا، در چند سال گذشته شاهد پیشرفت ابزارها، سخت افزارها و نرم افزارهای متنوعی بوده‌ایم که در عرصه گردشگری و به‌ویژه تولید محتوا نمود پیدا کرده‌اند که از آن جمله می‌توان به «واقعیت افزوده» و «واقعیت مجازی» و از این قبیل اشاره کرد.
توجه به «گیمیفیکیشن» Gamification (بازی وارسازی) و بهره‌برداری از آن در صنعت گردشگری هم چند وقتی است که مورد توجه واقع شده است.حال اگر به همه موارد بالا، حضور نوظهور رمزارزها را هم اضافه کنیم، متوجه می‌شویم که گویی دنیا قرار است در همه زمینه‌ها وارد صحنه جدیدی شود که بازیگران آن نسل آینده بشر خواهند بود. گزافه نیست اگر همه کلید واژه‌های مطرح شده را در بستر یک کلید واژه اصلی به نام «متاورس» بررسی کنیم. متاورس دربرگیرنده همه این اتفاقات نوظهور است.بعد از این مقدمه، احتمالاً برای بسیاری از علاقمندان به سفر، یک سوال مطرح می‌شود و آن اینکه رابطه میان متاورس و گردشگری چگونه خواهد بود؟ متاورس چگونه آینده سفر را رقم خواهد زد؟
در خبرها آمده بود که «کشور عربستان با ایجاد یک طرح جدید سعی کرده است، این امکان را به مسلمانان جهان بدهد که بتوانند در فضای متاورس و در خانه خود، خانه خدا را ببیند، به حجرالاسود دست بزنند و در فضای مسجدالحرمین قدم بزنند.»
این خبر هرچند که در رابطه با زیارت است ولی می‌توان آن را با عنوان «گردشگری زیارتی» مطرح کرد و ابعاد متاورس و رابطه آن با صنعت گردشگری را مد نظر قرار داد.
پیش‌بینی می‌شود تا دو دهه آینده ،سفرها از طریق متاورس انجام شود؛ انتخاب مقصد، رزرو هتل، پرداخت هزینه، همسفر شدن با دوستان، حضور در رویدادی خاص (همچون مثال بالا در طواف خانه‌ی خدا) و… همگی در فضای متاورس امکان پذیر و شدنی خواهد بود.در خبر دیگری آمده است که ایرلند در پی آن است که با ایجاد یک کمپین، بتواند با استفاده از بازی Game ، بازی‌آفرینی Gamification و بازی کنندگان Gamers مناظر، تاریخ و سبک زندگی وایکینگ‌ها را مدل‌سازی و بازآفرینی کند و تجربه جدیدی را برای گردشگران رقم بزند. همه اینها به معنی متاورس است.
گویی فیلم «ماتریکس» وارد مرحله جدیدی می‌شود که بازیگرانش دیگر فقط هنرپیشه‌ها نیستند و گویی نقش آواتارها بیش از پیش خواهد شد. بله، تجربه زندگی مجازی یا به عبارتی تجربه زندگی دیجیتال بسیار فراگیرتر خواهد شد.اکنون یک سوال دیگر مطرح است. برای کشوری همچون ایران که در پی رونق گردشگری است، چند نفر به این رابطه، به این تکنولوژی و به این آینده می‌اندیشند؟