* دکتر حوریه یحیایی
امروز به مناسبت میلاد فرخنده ی حضرت فاطمه ی زهرا (ع) روز مادر و روز زن نامگذاری شده است. زنی مقاوم و شجاع که اسوه و الگوی میلیون ها زن در سرتاسر جهان است. این روز بهانه ای است ،برای هزاران و حتی میلیون ها زن شجاع و مدیری که با وجود تمام محدودیت های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی هم پای مردان در عرصه های کار و زندگی در تلاشند و از هیچگونه مشکل و محدودیتی نمی هراسند.
زنان فداکار و شجاعی که در آغوش شان فرزندان قهرمان هشت سال دفاع مقدس پرورش می یابد و در دستان شان چرخه های اقتصاد کشور به گردش در می آید. زنان به عنوان یکی از اصلی ترین ارکان کار و اقتصاد در هر جامعه ای همواره می کوشند تا با احیای حقوق خود، همگام و دوشادوش مردان در عرصه های مختلف فرهنگی و اقتصادی پیشرو باشند. در جامعه ی امروز جهانی، زنان ،نقشی مهم در حوزه های گوناگون کسب و کار دارند و بالاخص در سال های اخیر، سهم زنان در کسب و کارهای خصوصی به اندازه کارهای دولتی، روند رو به رشدی را طی کرده است.
اگر چه کارآفرینی خود ،پدیده ای نوظهور در ایران و سایر جوامع است، کارآفرینی زنان توانمند کشور همواره با چالش های بیشتری روبروست و علی رغم اینکه در سال های اخیر، تمایل زنان ایرانی به داشتن مشارکت اقتصادی و اجتماعی و خصوصا تحصیلات عالی افزایش یافته است، متاسفانه استفاده بهینه از مشارکت آنان در امور اقتصادی هنوز میسر نگردیده است. چرا که آمارهای رسمی نشان می دهد،
نرخ بيكاري در ميان بانوان تحصيلكرده به صورت قابل توجهي درحال افزايش مي باشد. بطوریکه نرخ مشارکت اقتصادی زنان ایرانی تنها بیست درصد است و این میزان با متوسط نرخ فعالیت اقتصادی زنان در جهان که 35 درصد است، اختلاف قابل توجهی دارد.
اگر چالش های جهانی متعددی دربرابر کارآفرینان زن قد علم نموده است، کارشناسان اجتماعی و اقتصادی میزان آن را در جامعه ی ایرانی به مراتب بیشتر می دانند. این عوامل از محدودیت های فرهنگی آغاز و به موانع دیگری چون، سطوح آموزشی نسبتا پایین تر برای زنان، فرصت های محدودتر در بخش دولتی برای توسعه مهارت های زنان، دسترسی ناکافی زنان کارآفرین به تکنولوژی، خدمات حمایتی و اطلاع رسانی و البته یکی از عوامل مهم، دسترسی کمتر زنان به اعتبارات مالی بدلیل ضعف مسائل مربوط به ضمانت و مقادیر کم اعتبارات است. تمام موارد مذکور یک طرف و نبود اعتماد به نفس کافی در بین کارآفرین زن جوان و ترس از ملامت اطرافیان هنگام شکست، دست به دست هم داده تا مشکلات و مصائب کسب و کار زنان را بیش از پیش نماید.
یکی دیگر از موانع مهم در کارآفرینی زنان، وجود نوعی تضاد بین نقش او در خانواده و محیط کار است.
خانواده و تربیت فرزندان نه تنها نباید مانع فعالیت زنان در اجتماع باشد بلکه با تسهیلگری دولت ها در ایجاد امکانات رفاهی برای بانوان باید نوعی ارزش در تعالی امور بانوان لحاظ گردد. زنانی که با همت والای خود، امید اول برای ارتقای خانواده هایشان و رشد و توسعه کشورهای خود به حساب می آیند. البته در دنیای کسب و کار کم نبودند ،زنان تاثیر گذاری که به راحتی حد و مرز جنسیت را کنار زده و به سمت و سوی خود اشتغالی و خودکارفرمایی همراه با افزایش فعالیت های کارآفرینانه حرکت
کرده اند.
نابرابری های فرصت های شغلی زنان و مردان در دنیای کسب و کار غیرقابل انکار است. گسترش عدالت اجتماعی و حمایت از زنان شاغل، همچنین گسترش تساوی بین زنان و مردان در اداره ی کسب و کار می تواند زمینه ی ظهور و بروز بسیاری از استعدادهای زنان ایرانی را آشکارتر سازد. قطع به یقین، توسعه ی کارآفرینی در جامعه ی زنان، گامی به سوی ایجاد عدالت اجتماعی، مبارزه با فقر و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می باشد. دولت ها وظیفه دارند تا بسترهای مناسب و کافی را برای رشد و شکوفایی استعداد های برجسته ی زنان ایرانی فراهم نمایند تا نه تنها آینده ی یک جامعه بیمه گردد، بلکه آینده ی یک خانواده به عنوان اولین و اثرگذارترین نهاد اجتماعی در یک جامعه تضمین شود.