پرداخت یارانه برای نخستین بار در طرح تحول اقتصادی دولت نهم و دهم و هدفمندسازی یارانهها اختصاص یافت، اما حمایتهایی از این دست، با عناوینی همچون سوبسید، کوپن، سهمیه و ... سابقهای طولانی در کشور ما دارد.
به گزارش ایرنا؛ جراحی بزرگ دولت سیزدهم با حذف ارز ترجیحی از بودجه ۱۴۰۱ در عمل آغاز شده است؛ اقدامی که دولت از آن به عنوان طرح ملی اصلاح نظام پرداخت یارانه کالاهای اساسی یاد میکند و با اجرای آن درصدد است، از رانت و فساد جلوگیری و یارانهها را عادلانهتر بین مردم توزیع کند.
در این زمینه، «محمد مخبر» معاون اول رئیس جمهور تاکید کرده است که مردمیسازی و توزیع عادلانه یارانهها یک الزام قانونی، عقلی و اقتصادی است و دولت میخواهد یارانه تکتک افراد به دست خودشان برسد.
بر اساس گزارشی که معاون اول رئیس جمهور ارایه کرده است، سال گذشته ۱۵.۶ میلیارد دلار ارز ترجیحی یعنی معادل ۳۱۲ هزار میلیارد تومان یارانه از سوی دولت پرداخت شده اما به گفته او، طبقات پردرآمد و ثروتمند جامعه به دلیل مصرف بیشتر، استفاده بیشتری از این یارانهها داشتهاند و بخش اندکی از این یارانه به دست دهکهای پایین و طبقات ضعیف جامعه رسیده است. البته، دولتمردان این وعده را دادهاند که قرار نیست با اجرای طرح اصلاح نظام پرداخت یارانهها، از جیب ثروتمندان پولی برداشته و به طبقات ضعیفتر پرداخت شود، بلکه قرار است با اجرای این طرح یارانه و پولی که متعلق به تکتک آحاد جامعه است، به خودشان پرداخت شود. هر چند این جراحی مثل هر جراحی دیگر برای بدنه جامعه دردناک و نگرانکننده است، اما به زعم کارگزاران دولتی و همچنین فعالان بخش خصوصی، به تعویق انداختن آن، موکول کردن حل بحران به آینده است.
رداخت یارانه نقدی از کجا آغاز شد؟
پرداخت یارانه نقدی برای نخستین بار با اجرای قانون هدفمندی یارانهها به حساب سرپرستان خانوار واریز شد؛ براساس این قانون که بخشی از طرح تحول اقتصادی دولت نهم به حساب میآمد، مقرر شده بود که یارانه ۱۶ قلم کالا از جمله بنزین حذف و به قیمت بازارهای منطقه خلیج فارس عرضه شود و در عوض، نیمی از درآمد حاصله به منظور جبران ناشی از فشار حذف یارانهها به صورت نقدی به حساب مردم واریز شود. به این ترتیب، نخستین پرداخت یارانه نقدی در طرح هدفمندی یارانهها آذرماه ۱۳۸۹ با پرداخت ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان به ازای هر نفر به حساب سرپرستان خانوار انجام شد. این روند تا سال ۱۳۹۳ ادامه پیدا کرد و پس از آن، فاز دوم طرح هدفمندی یارانهها در دولت حسن روحانی اجرایی شد؛ در فاز دوم، ۱۵ درصد از مردم برای دریافت یارانه نقدی انصراف دادند که رقمی حدود سه هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان را برای دولت آزاد میکرد.
ارز ۴۲۰۰ تومانی از کجا آمد؟
از بهار سال ۱۳۹۷ و همزمان با از سرگیری تحریمها علیه ایران، دولت تصمیم گرفت تحت تاثیر افزایش قیمت ارز در بازار آزاد، برای برخی کالاهای اساسی ارز ترجیحی تعریف کند و ارز مورد نیاز برای واردات این کالاها را با نرخ ۴۲۰۰ تومان تامین کند.
ادامه در صفحه 2