صنعت پالایش در دولت سیزدهم، رشد ۶ درصدی پالایش نفت خام و میعانات گازی و افزایش ۲۳ درصدی تامین و توزیع سوخت خودروها نسبت به سال گذشته را تجربه کرده است. همچنین ۸۰ درصد از تعهدات خود را نسبت به تحویل وکیوم باتوم تهاتری به شرکت های قیرساز عملیاتی کرده است. به گزارش ایسنا، در دولت سیزدهم اجرای طرحهای راهبردی و تغییر مسیر از سوخت محوری به سود محوری با پالایش روزانه دو میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه نفتخام و میعانات گازی و تولید ۱۱۲ میلیون لیترگازوئیل، ۱۰۰ میلیون لیتر بنزین، افزایش ۲۳ درصدی تامین و توزیع سوخت وجابجایی ۱۳۵ میلیارد لیترفرآودههای نفتی در شعاع ۵۰۰ کیلومتردر کشور، ثبت رکورد انتقال ۱۲۸ میلیارد لیترنفت خام و فرآوردههای نفتی، تثبیت و افزایش ذخایر استراتژیک سوخت کشور اجرایی شد. همچنین تامین خوراک ۹۵ نیروگاه تولید برق و انرژی در جهت جلوگیری از خاموشیهای گسترده در کشور به میزان ۱۸ میلیارد و ۶۰۰ میلیون لیتر، ارسال سوخت به صنایع بزرگ به میزان ۵ میلیارد و ۳۰۰میلیون لیتر، تبدیل کارگاهی بیش از ۱۰۰ هزار خودروی عمومی تاکسی و وانت به دوگانه سوز به صورت رایگان، فراهم کردن زیر ساخت و صادرات دریایی گاز مایع در پایانه شهید باهنر و جلوگیری از انباشت و سوزاندن ۲۰۰۰ تن در روز با حدود ارزش صادراتی ۳۶۵ میلیون دلار در سال نیز محقق شد. انعقاد تفاهمنامه مطالعات فنی و مهندسی احداث پالایشگاههای جدید و توسعه پالایشگاههای موجود در کشورهای حوزه کارائیب با هدف جلوگیری از خام فروشی و ایجاد ارزش افزوده، را میتوان از خدمت رسانی به مردم ایران در دولت سیزدهم برشمرد.
صنعت پالایش و پخش در فصل سرد سال، تعهدات جدیدی را علاوه بر تامین سوخت روزانه صنایع و بخش خانگی و جایگاههای عرضه سوخت متحمل میشود. کمبود گاز در نیروگاهها طی دو سال گذشته دوصنعت برق و گاز را با بحرانی جدی روبرو کرده بود. در این بین با ارسال روزانه حدود ۳۷ میلیون لیتر سوخت مایع به نیروگاههای کشور، در شش ماهه نخست سال ۱۴۰۰ منجر به عدم خاموشی گسترده در کشور شد. براساس آمار موجود در سال ۱۴۰۰، حدود ۱۸ میلیارد و ۶۰۰میلیون لیتر سوخت مایع به نیروگاههای کشور تحویل داده شده است. همچنین در فرآیند تامین و توزیع سوخت به بازارهای داخلی نیز آمار گویای این است که از نیمه دوم سال ۱۴۰۰ تا تیرماه ۱۴۰۱ بیش از ۶۱ میلیارد لیتر سوخت شامل گازوئیل و بنزین به جایگاههای عرضه سوخت در سراسر کشور ارسال شده است. با نگاهی به الگوی مصرف بنزین میتوان دریافت که یک جهش قابل توجه در مصرف بنزین رقم خواهد خورد، به گونهای که طی سال ۱۴۰۵ به ۱۱۷ میلیون لیتر در روز، در سال ۱۴۱۰ به ۱۳۴ میلیون لیتر در روز و در افق سال ۱۴۲۰ به بیش از ۱۵۳ میلیون لیتر در روز خواهد رسید. از این رو مدیریت بهینه مصرف سوخت برای جلوگیری از بحران پیش رو در صدر برنامههای اجرایی قرار گرفته است. در این فرآیند از جمله اقداماتی که انجام شد در بخش تبدیل کارگاهی، یک قرارداد با گروه صنعتی ایران خودرو به منظور تولید ۴۵ هزار خودروی دوگانهسوز اعم از تاکسی و وانت در آذرماه سال ۱۴۰۰ به ارزش ۲۰ میلیون دلار منعقد شد تا ضمن مدیریت مصرف بنزین صرفهجویی ارزی قابل توجهی را رقم بزند.
این درحالی است که بر اساس مصوبه شورای اقتصاد، مقرر شد یک میلیون و ۲۰۶ هزار خودرو مجهز به سیستم دوگانهسوز شوند که براساس آمار موجود از تیرماه سال گذشته تا تیرماه سال جاری بالغ بر ۱۰۰ هزار خودروی عمومی با تسهیلات رایگان دوگانهسوز شدهاند. اوایل سال جاری برای یکپارچهسازی و ساماندهی صدور مجوزهای ساخت جایگاههای عرضه سیانجی و سوخت مایع و به منظور شفاف سازی، حذف فرآیند بروکراسی در صدور مجوز و حذف امضاهای طلایی، سامانهای با عنوان «درگاه ملی درخواست مجوز جایگاه سوخت» راهاندازی شد؛ بهمنظور سهولت دریافت مجوز ساخت جایگاهها سیانجی و سوخت مایع از سوی متقاضیان و بخش خصوصی، سامانه یادشده فعال و در دسترس عموم متقاضیان برای استفاده قرار گرفت. سامانه سدف به منظور توزیع الکترونیکی برای توزیع الپیجی در راستای ممانعت از انحراف تغییر مسیر الپیجی به سبد سوخت خودروها، اوایل سال ۱۴۰۰ به طور کامل راهاندازی شد. در سامانه سدف ۲.۲ میلیون خانواری که نیازمند الپیجی هستند ثبتنام کردهاند. روزانه ۶۵۰۰ تن ال. پی. جی در پالایشگاهها تولید و به طور میانگین روزانه ۵۱۰۰ تن در داخل کشور توزیع میشود که با نظارت درست در مصرف، مسیر جدیدی برای صادرات و ارزآوری آن در کانال اقتصادی کشور ایجاد شد. طرح احداث پتروپالایشگاه شهید سلیمانی از جمله طرحهایی است که در حرکت به سمت سودمحوری در اولویت اجرا و به بهرهبرداری رسیدن قرار گرفته است.
طرح ۳۰۰ هزار بشکهای با هدف افزایش ظرفیت پالایشی و تامین فرآوردههای مورد نیاز با تاکید بر زنجیره ارزش در استان هرمزگان و در مجاورت پالایشگاههای بندرعباس و ستاره خلیج فارس احداث خواهد شد. طرح احداث پتروپالایشگاه لاوان به ظرفیت ۱۵۰ هزار بشکه از جمله طرحهای پیشبینی شده با خوراک نفت خام است. براین اساس خوراک این پتروپالایشگاه نفت خام بوده که در فاز اولیه و در مرحله نخست محصولات نفتی و در فاز دوم محصولات و فرآوردههای پتروشیمی تولید خواهد شد. هدف از ساخت پتروپالایشگاه لاوان تکمیل زنجیرههای ارزش، توقف خامفروشی، ایجاد اشتغال، توسعه پایدار، جلوگیری از خروج ارز، استفاده حداکثری از توانمندیها و ظرفیتهای داخلی و کسب بازارهای هدف در اقتصاد بینالمللی است. همچنین واحد ایزومریزاسیون پالایشگاه لاوان با استفاده از توان داخلی و شرکتهای دانش بنیان با هدف افزایش یک میلیون لیتر تولید روزانه بنزین یورو ۴ و رشد ۵۰ درصدی در تولید راهاندازی شده است. گفتنی است، احداث پالایشگاه ۱۸۰ هزار بشکهای خوزستان نیز در دستور کار قرار گرفته است. اواخر دیماه سال ۱۴۰۰ یک تفاهمنامه بین شرکت ملی پالایش و پخش و بانک ملت برای احداث خط لوله انتقال فرآوردههای نفتی رفسنجان - مشهد تابش (تامین بازار انرژی شرق) به طول ۹۷۸ کیلومتر منعقد شد. استقرار این کریدور اقتصادی باتوجه به اینکه ۵۰ درصد سوخت مصرفی در نیمه شمالی کشور مصرف از طریق خط لوله ری تأمین میشود میتواند شبکه سوخت را از تک بعدی بودن خارج کند.