 عزیزپور- پژوهشگر اجتماعی

این روزها که آپارتمان نشینی به اوج خود رسیده است و سازه های ویلایی در کسری از ثانیه طعمه ی انبوه سازان و بساز و بفروش ها می شود، شاهد آپارتمان هایی با ساختار چندین طبقه به صورت پراکنده و بی قاعده از گوشه و کنارهای شهرهای بزرگ هستیم. در این بین عده ای نیز با فکر و خیال خانه های غیر آپارتمانی و ویلایی گذشته ی خود، پا به آپارتمان ها امروزی نهاده اند و گاهی همین امر باعث بروز مشکلات و درگیری هایی در آپارتمان ها می گردد . به مجموعه قواعد و آداب مورد نیاز برای سکونت در خانه های آپارتمانی که تمامی ساکنان آن را باید رعایت کنند، فرهنگ آپارتمان نشینی می گویند. این آداب و قواعد به مرور ، زندگی و روابط اجتماعی همسایگان ساکن در یک آپارتمان را تحت تاثیر قرار می دهند و روابط اهالی یکی ساختمان را در کنار هم تعریف می نمایند. وقتی از بی فرهنگی متداول در آپارتمان ها صحبت می کنیم منظورهمان عدم رعایت حقوق متقابل در یک زندگی آپارتمان نشینی است. در واقع مشکلات زندگی آپارتمانی از زمانی آغاز می شود که خانواده ها همچنان پیرو زندگی سنتی بوده و بحث فرهنگی آن به فراموشی سپرده شده است. این شیوه ی زندگی علاوه بر آنکه موجب تداخل خرده فرهنگ ها، بویژه خرده فرهنگ های معارض می شود، بعضا باعث بوجود آمدن ناهنجاری هایی می شود که هر یک به نوبه ی خود با پیچیدگی هایی همراه است. از نگهداری حیوانات خانگی گرفته تا رفت و آمدها بدون در نظر گرفتن ساعت و برگزاری مهمانی های پر سر و صدا ، همه و همه از یک بی فرهنگی نشات می گیرد. مسائلی مربوط به پارک خودروها در پارکینگ و آسانسور از جمله ده ها مواردی است که باعث شده شاهد نزاع هایی را در هر آپارتمان باشیم . نکته ی مهم این است که در اکثر موارد سواد و بی سوادی طرفین ،  ارتباطی نداشته و بعضا یک مهندس و یا پزشک بر سر هزینه های تعمیرات موتورخانه با هم گلاویز می شوند. در واقع کمتر آپارتمان و یا مجتمعی را می توان یافت که مشکلاتی از این دست نداشته باشند. 
شاید بتوان زندگی آپارتمان نشینی را در مقیاس کوچکتر یک کشور و یا یک شهر در نظر گرفت که وضع قوانین و مقررات در ایجاد نظم و هماهنگی نقش بسیار مهم واساسی خواهد داشت. بنابراین تنها راه کنار آمدن با موضوعاتی از این قبیل، دانستن قوانین مربوط به فرهنگ آپارتمان نشینی است تا این سبک از زندگی در همه ی افراد جا بیفتد. لذا بدین منظور قانون تملک آپارتمان ها، از اسفند سال 1343 تعیین گردید و آیین نامه ی مصوب اجرایی آن از سال 1346 مورد بازنگری و اصلاح قرار گرفت و منبع اصلی ضوابط برای آپارتمان ها به کار 
می رود.
حقوق همسایه و همسایه داری بسیار مهم است و قوانینی که ساکنین یک ساختمان تهیه می کنند باید رعایت شود. چرا که وضع این قوانین در راستای راحتی و آسایش همسایگان است و با توجه به موارد بالا باید گفت همسایگان در جایگاه یک عضو خانواده ای هستند که باید مراقب رفتار و گفتار خود در قبال سایر اعضا باشند. این اصول بیان شده به همبستگی همسایگان بسیار کمک می کند. جدا از این قوانین بازدارنده و تفکیک وظایف آپارتمان نشینی باید اذعان داشت که، فرهنگ جزء لاینفک هر زندگی آپارتمان نشینی بوده و نادیده گرفتن این بخش مهم در زندگی آپارتمانی، بوجود آورنده ی سهم بزرگی از مشکلات اجتماعی و معضلات روانی در این محدوده است. با توجه به محدودیت های زندگی آپارتمان نشینی نخست باید رعایت حقوق دیگران مهم شمرده شود و دیگر آنکه در انتظار رعایت حقوق و قوانین از جانب دیگران نباشیم. در واقع به اعتقاد کارشناسان اگر این آموزش ها و فرهنگ پذیری در جامعه به شکل کامل صورت پذیرد دیگر کار به برخوردهای لفظی، فیزیکی و هزاران پرونده ی قضایی نخواهد رسید.