سال ۱۴۰۱ نام تولید، دانش‌بنیان و اشتغال آفرین را برگزید، سالی که بسیاری از صنایع با بکارگیری از آن رشد خود را رقم زدند، یکی از این صنایع، صنعت پتروشیمی بود که توانست از این طریق افزایش بهره وری و کاهش خام فروشی را محقق کند. 
به گزارش ایسنا، شرکت‌های دانش‌بنیان، از سال‌های گذشته تاکنون، سهم و جایگاه خود را در صنعت نفت بسیار زودتر از صنایع دیگر باز کردند، در این میان، صنعت پتروشیمی پیشتازی چشمگیری در این روند داشته و امروز شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور در افزایش میزان تولید و دسترسی به دانش فنی و تامین تجهیزات و نیازهای فنی صنعت پتروشیمی نقش زیادی دارند. شرکت‌های دانش‌بنیان با عبور از تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی مختلف توانسته‌اند سدشکن تحریم باشند و صنایع مختلف از جمله صنعت پتروشیمی را در پروژه‌های از قبل برنامه‌ریزی شده جهش دوم و سوم و طرح‌های پیشران کمک کنند. اتفاق مهمی که در میانه تلاش برای توسعه دانش‌بنیان‌ها در صنعت نفت، به خصوص صنعت پتروشیمی رخ داده، تکمیل زنجیره ارزش تولید محصولات و جلوگیری از خام‌فروشی در کنار سود سرشار برای کشور است.
صنعت پتروشیمی ایران به جایگاه اول منطقه می‌رسد
صنعت پتروشیمی ایران با بررسی و ارزیابی درست از بازار و آنچه در قالب جهش دوم و سوم خود و پس از آن پیش بینی کرده است، تلاش می‌کند محصولات خود را متنوع تر از هشت محصول اولیه و پایه یعنی متانول، آمونیاک، اتیلن، پروپیلن، بوتادین و BTX بنزن، تولوئن و زایلین عرضه کند و در این بخش است که پای شرکت‌های دانش‌بنیان به میان می‌آید و پیش بینی می‌شود، صنعت پتروشیمی ایران با اجرای برنامه‌های هدفمند در سال ۲۰۲۶ (۱۴۰۴) با ظرفیت تولید سالانه ۵۷ میلیون تن به جایگاه اول منطقه دست یابد. طبق گفته کارشناسان این حوزه، آنچه امروز به عنوان هدف مهم و کلان آینده صنعت پتروشیمی  در نظر گرفته شده، توسعه فعالیت‌های صنایع تکمیلی با هدف کاهش خام فروشی در صنعت پتروشیمی است. با بهره‌گیری از دانش‌بنیان‌ها و فناوری می‌توان صنعت را از عقب‌ماندگی و منسوخ شدن نجات داد. برای رسیدن به این اهداف شماری اقدام‌ها انجام شده است. برای نمونه مراکز نوآوری در مجتمع‌های پتروشیمی راه‌اندازی شده که برای آینده این صنعت مطلوب بوده، همچنین برای ارزیابی شرکت‌هایی که چه مقدار به سمت دانش‌بنیان‌شدن می‌روند هم اقدام‌های انجام شده است.
 امروزه هدف، قطع خام‌فروشی و استقلال اقتصادی یکی از پیش شرط‌های اجرای پروژه‌های صنعت پتروشیمی بوده و اجرای پروژه‌های تکمیل زنجیره ارزش و طرح‌های پیشران، فعال سازی صنایع کوچک و پارک‌های صنعتی و شیمیایی به همین منظور بوده است. طبق ارزیابی‌های صورت گرفته ظرفیتی در حدود هشت میلیارد دلار پروژه فعال در صنعت پتروشیمی برای ورود شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان وجود دارد که اگر شرکت‌های داخلی از آن استفاده نکنند، این مجال نصیب خارجی‌ها خواهد شد، تا کنون اقدامات خوبی در حوزه بکارگیری از دانش‌بنیان‌ها در صنعت پتروشی صورت گرفته اما انتظار می‌رود که شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان ایرانی به سطوح بین‌المللی برسند.  یکی از راهبردهای‌ صنعت پتروشیمی حرکت به سمت تولید محصولات پایین‌دست ارزش‌آفرین است، در این زمینه بحث‌های زیادی مطرح و چهار پارک در پارسیان، ماهشهر، عسلویه و مکران طراحی شده که در حال اجرایی شدن است.