* امین رشیدی
صنعت کشاورزی ایران از چندین سو دچار بحران های جدی است که سامان دهی به آن نیازمند یک عزم جدی و تغییر نگرش مسئولین و اعضای جامعه در حوزه های گوناگون است. از یکسو عدم وجود تکنولوژی های بروز دنیا در زمین های کشاورزی کشور و از سوی دیگر بحران کم آبی دست به دست یکدیگر داده که شرایط کشاورزی و کسب و کارهای وابسته به آن را بغرنج تر نماید.
تکنولوژی عامل اصلی و موتور توسعه ی اقتصاد کشورهاست و با دستیابی به دانش روز قابل حصول است. همین امر سبب شده است تا در حوزه ی کشاورزی نیز همچون بسیاری از حوزه های دیگر، به دلایل مختلف و غالبا به دلیل غفلت از اهمیت تکنولوژی ، ده ها سال از کشورهای توسعه یافته عقب بمانیم. کافی است تفاوت سطح صنعت کشاورزی ایران با کشورهای توسعه یافته از جوانب گوناگونی من جمله هدررفت منابع و عدم استفاده ی بهینه از امکانات موجود بسیار ملموس و فاحش است. اگر کشاورزان در حال فروش زمین های کشاورزی خود هستند و کشت محصولات کشاورزی در اکثر موارد صرفه ی اقتصادی ندارد، تنها نشات گرفته از عدم ورود تکنولوژی های روز به این صنعت است. در حالی هکتارها زمین کشاورزی تبدیل به ویلا و باغ و حتی بیابان برهوت می شود که کشت و صنعت ریشه های تغذیه ای یک کشور را تشکیل می دهند و عدم توجه به آن ها می تواند منابع غذایی یک کشور را با مشکلات عدیده ای همراه سازد.
از ورود ربات ها و سنسورهای هوشمند سیستم های آبیاری و کوددهی در جهان گرفته تا کاربرد وسیع اینترنت اشیاء که سنگینی کار کشاورز را از دوش او بر می دارد تا وجود انواع کودها و مواد شیمیایی دوستدار محیط زیست که محصول نهایی را بیمه می سازد، انگیزه ی فعالیت را در کشاورزان بیدار می سازد. هنوز یک چشم کشاورز ما به آسمان و باران است و تمام دل نگرانی هایش نیامدن یک موج چند روزه ی سرما و یخ زدگی کل محصولاتش. دنیا به دنبال اینترنت اشیاء و حسگرهای زمینی، پهپادها و پایش محصولات و حسگرها و دنبال کننده ها در کشاورزی است و کشاورز ما با دنبال کردن روش های سنتی در کشاورزی، از دغدغه ی آب می ترسد.
ورود کارآفرینان جوان و متخصص به این حوزه نیازمند مطالعه و بهره گیری از دانش روز دنیا در این حوزه است. البته این موضوع نه تنها در این صنعت، بلکه در بسیاری از صنایع تولیدی ایران مشهود می باشد.
ایجاد تکنولوژی نیازمند سرمایه گذاری در تحقیق و توسـعه و آمـوزش نیـروی انسـانی اسـت. مطلبی مهم که کشورهای صنعتی تراز اول جهان به خوبی بر آن واقفند و گواه این مطلب بررسی آمارهاست. نتایج حصولی نشان می دهد که نـرخ سـرمایه گـذاری کشورهای در حال توسعه ای همچون ایران بر روی تحقیق و توسعه و آموزش بسیار پایین تر از کشورهای صنعتی تراز اول جهان است. در این زمینه هم باید آگاهی سازی صورت پذیرد و هم با تربیت نیروی متخصص به دنبال واردات این تکنولوژی ها در کشور بود تا از طریق بهره مندی صنایع مختلف بتوان به حداکثر بهره وری دست یافت و گوی رقابتی را از سایر رقبا در بسیاری از محصولات صادراتی منطقه ربود. کشاورزی در ایران نیازمند تحولات بزرگی در حوزه ی ورود تکنولوژی در کشور دارد و البته دولت و مسئولین نیز باید با جدیت کامل به این مهم بپردازند.