* امید انصاری گورابی – کارشناس تغذیه
استفاده از کیک ها، آبمیوه ها و مواد غذایی حاوی مواد نگهدارنده روز به روز در میان کودکان و نوجوانان در حال افزایش است. مواد افزودنیهای نگهدارنده در مواد غذایی اغلب به منظور افزایش مدت زمان نگهداری، حفظ کیفیت و جلوگیری از رشد میکروارگانیسمهای زنده و فساد مواد غذایی استفاده میشوند. با این حال، برخی از مواد نگهدارنده و افزودنیها ممکن است برای کودکان مضر باشند.
بوتیل هیدروکسی آنیسول (BHA) و بوتیل هیدروکسی تولوئن (BHT) به عنوان آنتی اکسیدان ها در مواردی مانند روغن ها، آجیل ها و محصولات دیگر استفاده میشوند. بعضی از تحقیقات نشان داده است که مصرف مزمن BHA و BHT ممکن است باعث ایجاد مشکلات مانند اختلالات هورمونی، اثرات سمی بر سیستم تنفسی و گوارشی، حساسیتهای غذایی و اختلالات رفتاری در کودکان شود.
نیتریت و نیترات در فرآوردههای گوشتی مانند سوسیس و کالباس به عنوان مواد نگهدارنده و رنگدهی استفاده میشوند. مصرف زیاد نیتریت و نیترات میتواند باعث تشکیل ترکیبات نیتروزآمینی (Nitrosamines) شود که به عنوان مواد متابولیت های سرطانزا شناخته میشوند. این ترکیبات ممکن است اثرات سمی و سرطانزا داشته باشند.
سولفیتها به عنوان مواد نگهدارنده و ضد میکروبی در مواد غذایی مانند رب گوجه فرنگی، آبمیوه ها و محصولات نانوایی استفاده میشوند. در برخی از افراد، مصرف سولفیت ها میتواند عوارضی مانند حساسیت ها، واکنشهای آلرژیک شدید (مانند آنافیلاکسی) ،مشکلات تنفسی و اختلالات گوارشی ایجاد کند. بنابراین، کودکان به دلیل حساسیتهای غذایی باید از مصرف مواد حاوی سولفیتها خودداری کنند. بنزوئیک اسید و ترکیبات مشابه به عنوان مواد نگهدارنده در کیک ها استفاده میشوند. مصرف بیش از حد بنزوئیک اسید میتواند برخی عوارض ناخواسته مانند حساسیتهای پوستی، اختلالات رفتاری و آسم (در برخی افراد حساس به آن) را ایجاد کند.
پروپیوناتها و سوربات ها نیز به عنوان مواد نگهدارنده در کیک ها مورد استفاده قرار می گیرند. مصرف بیش از حد پروپیونات ها و سوربات ها می تواند مشکلاتی مانند اختلالات رفتاری (مانند بیش فعالی و کاهش تمرکز)، مشکلات گوارشی (مانند اسهال) و حساسیت ها را به وجود بیاورد. مواد شیمیایی که به عنوان رنگ دهی در کیک ها استفاده میشود، برخی از مطالعات نشان داده است که بعضی افراد ممکن است به این مواد حساسیت نشان دهند و واکنشهای آلرژیک شدید (مانند آنافیلاکسی) را تجربه کنند. علاوه براین، استفاده از این مواد ممکن است در برخی افراد خصوصا کودکان موجب ایجاد اختلالات رفتاری و بیش فعالی شود.
استفاده از افزودنیهای نگهدارنده در میزان مجاز و با رعایت استانداردهای بهداشتی، بهبود کیفیت و نگهداری محصول را تضمین میکند و عوارض ناخواسته را کاهش میدهد.
ادامه در صفحه 8