* فریده افرا – کارشناس اقتصادی
محصولات استراتژیک که کاربردهای فراوانی دارند نقش مهمی در توسعه اقتصادی یا وابستگی کشورها ایفا می‌کنند. پنبه یا طلای سفید یکی از این محصولات است که کاربرد اصلی آن در صنعت نساجی است ولی فرآورده‌های آن کاربردهای دیگری نیز دارد. تحریم‌ها مانعی در برابر واردات پنبه ایجاد کرده که از آن می‌توان برای حمایت از تولید داخلی بهره گرفت.
نقش مؤثر بسیاری از محصولات کشاورزی در صنایع مختلف آنها را به محصولاتی استراتژیک تبدیل نموده است. پنبه یکی از این محصولات است که به سبب اهمیت آن در دنیای تجارت، طلای سفید لقب گرفته است.این محصول راهبردی، نقطه اتصال کشاورزی و صنعت پرمنفعت نساجی است. اما نساجی تنها حوزه مصرف طلای سفید نیست، بلکه فرآورده‌های جانبی پنبه در خوراک دام، روغن‌کشی، تولیدات بهداشتی و نظامی نیز کاربرد دارد.
به دلیل ضعف محصول پنبه داخلی در سال‌های گذشته عمده نیاز کشور به طلای سفید از طریق واردات تأمین می‌شد. ولی تحریم و گرانی ارز سبب خیر شد تا مسئولان از پنبه داخلی حمایت کنند.لذا خودکفایی در تولید طلای سفید دور از دسترس نیست و در صورت تداوم حمایت‌ها به زودی کشور از واردات پنبه بی‌نیاز خواهد شد.
بهترین راه حمایت از تولید طلای سفید
-یارانه تولید
با توجه به شرایط سخت اقتصادی، کشاورزان نیاز به حمایت مستقیم دولت دارند. پرداخت یارانه بذر، تولید و برداشت به کشاورزان نقش مهمی در تسهیل امور کشاورزان دارد.به ویژه آن که کیفیت بذر در کیفیت محصول نهایی اثرگذار بوده و لازم است بذر مرغوب در اختیار کشاورزان قرار گیرد.
-توسعه ضریب مکانیزاسیون
یکی از عوامل افزایش هزینه تولید پنبه، هزینه بالای برداشت دستی آن است. از سوی دیگر برای برداشت مکانیزه پنبه نیاز به کمباین‌های مخصوص این کار است. سرمایه‌گذاری دولت در زمینه واردات این دستگاه و یا تولید آن در داخل کشور اثر قابل توجهی بر رونق تولید طلای سفید در کشور خواهد داشت.
-توسعه اراضی
یکی از دلایل نارضایتی صنایع از کیفیت پنبه داخلی در واقع به یکدست نبودن این محصول باز می‌گردد. زیرا کشت پنبه در کشور ما در اراضی محدود و پراکنده صورت می‌گیرد. لذا محصول هریک از اراضی متفاوت از دیگران است. اختصاص اراضی دولتی برای توسعه کشت پنبه از دیگر انتظارات در این حوزه است.
-قیمت تضمینی طلای سفید
لازم است مسئولین دولتی با احتساب پنبه به عنوان یک محصول راهبردی و استراتژیک قیمت تضمینی آن را اعلام کنند. زیرا این قیمت باید مشوق کشاورزان برای تولید پنبه باشد. اگر قیمت پیشنهادی دولت کمتر از قیمت دلالان بازار باشد کشاورز انگیزه‌ای برای ادامه کار ندارد.
ادامه در صفحه 8