* محمد حسن لطفی- کارشناس فناوری
فرهنگ‌ سازی در رسانه‌ های اجتماعی به معنای تغییر و شکل‌ دهی اعتقادات، ارزش‌ها، نگرش ‌ها و رفتارهای افراد در فضای مجازی است. رسانه‌های اجتماعی، ابزاری قدرتمند برای انتقال اطلاعات و تبادل نظرات در سراسر جهان هستند و تأثیرعمیقی در جوامع دارند.  بطوریکه یکی از ویژگی ‌های بارز رسانه‌ های اجتماعی، امکان انتشار سریع و گسترده اطلاعات و محتوا است. این قابلیت باعث شده تا ارتباطات مستقیم بین فرد و جامعه برقرار شده و فرصتی برای تأثیرگذاری در نگرش‌ ها و رفتارها به افراد ارائه دهد. 
در این راستا، رسانه‌های اجتماعی می‌ توانند نقش مؤثری در فرهنگ ‌سازی داشته باشند. با این حال، می‌توان آن ‌ها را از نظر اثرات مثبت و منفی بر حوزه فرهنگ مورد تحلیل و بررسی قرار داد، به این معنی که این رسانه ها در کنار امکانات مثبت، مشکلاتی مانند انتشار اطلاعات نادرست، ترویج افکاری با نگرش‌های متعارض و ایجاد بسیاری از معضلات در جامعه مورد بررسی قرار داد.
از نظر فرهنگ‌ سازی، رسانه‌های اجتماعی می‌توانند تأثیرات چشمگیری در حوزه های گوناگون داشته باشند. رسانه‌ های اجتماعی توانایی انتقال ارزش ‌ها و نگرش‌‌ها را دارند. از طریق انتشار محتواها، افراد 
می ‌توانند با ارزش‌ها و نگرش‌های متفاوتی در تماس باشند و با تأثیرگذاری بر دیگران، این ارزش‌ ها را به اشتراک بگذارند. مثلاً، کمپین‌های اجتماعی در رسانه‌های اجتماعی می ‌توانند به ارتقای آگاهی عمومی در باره مسائل اجتماعی مهم مانند حقوق بشر، محیط زیست و ... بپردازند. 
همچنین رسانه‌های اجتماعی می ‌توانند به شکل مستقیم یا غیرمستقیم بر رفتارها تأثیر بگذارند. با ارائه الگوهای رفتاری و ترویج عملکردهای مشخص بطور صحیح و یا غیرصحیح و هنجارشکن در این رسانه‌ها 
می ‌تواند رفتارهای جدیدی را در جامعه بوجود آورند. به عنوان مثال، تشویق به برنامه‌های ورزشی، ارائه راهکارها برای حل مسائل روزمره و ترویج اقدامات محیط زیستی رویکرد مثبت این ماجراست و ترویج افراط گرایانه عمل های زیبایی و روابط بی قید و شرط در نوجوانان و حتی عادی سازی استعمال دخانیات همچون سیگار از سوی نوجوانان و جوانان از اثرات منفی و سوء این رسانه ها باشد.
افراد می‌ توانند از طریق رسانه‌های اجتماعی هویت خود را شکل دهند و به اشتراک بگذارند. این رسانه‌ ها امکان ارائه خود بر اساس علایق، عقاید و ارتباطات مختلف را فراهم می‌کنند. به عنوان مثال، افراد می‌توانند در صفحات مجازی خود عکس‌ها، نوشته‌ها و عقاید خود را به اشتراک بگذارند و هویت خود را در بین جامعه تعریف کنند، کما اینکه گاها این هویت ارائه شده با هویت واقعی افراد در تعارضات جدی باشد.
با این حال ، به شرطی رسانه‌های اجتماعی به عنوان ابزاری برای فرهنگ‌ سازی مؤثر هستند، که نکات بسیار مهمی را در استفاده از آن‌ها باید در نظر گرفت. در فضای مجازی، انتشار اطلاعات نادرست و افراطی بسیار رایج است. 
 این مسئله می‌تواند به انتشار شایعات و ترویج نظریات منحرف و مخرب در یک جامعه منجر شود که تأثیر منفی بر فرهنگ و اعتماد عمومی دارد. 
رسانه‌های اجتماعی از الگوریتم‌ های پیچیده‌ای برای نمایش محتوا استفاده می‌کنند. این الگوریتم‌ها معمولاً بر اساس علایق و رفتارهای کاربران تنظیم می‌شوند و ممکن است باعث شوند تا افراد در یک بستر همگونی اطلاعات قرار بگیرند و دیدگاه ‌های متفاوت را از دست بدهند. همچنین رسانه‌های اجتماعی ممکن است به عنوان بستری برای انفعالات اجتماعی منفی مانند تهدید، تحقیر و خشونت آنلاین عمل کنند. در واقع آن ها همچون یک چاقوی دو لبه می باشند که مهارت رویارویی جوامع با تغییر و تحولات آن ها می تواند افراد یک جامعه را از سویی از مزایای آن ها برخوردار نماید و از سوی دیگر از مضرات آن ها مصون بدارد.