* فرید خوشدل – کارشناس اجتماعی
اگر چه در سال های اخیر، فرهنگ سازی در حوزه راهنمایی و رانندگی تغییرات مثبت و قابل توجهی داشته، با این وجود بخش قابل توجهی از حوادث راهنمایی و رانندگی به علت تخلفات در زمان رانندگی است. از اینرو فرهنگ سازی در حوزه ی تخلفات و کاهش آن امری ضروری است. شایان ذکر است که فرهنگ‌سازی در حوزه تخلفات راهنمایی و رانندگی یک فرایند گسترده و پیچیده است که هدف آن تقویت نگرش ها، ارزش ها و رفتارهای مثبت در رانندگان و جامعه است. این فرهنگ سازی می‌تواند به کاهش تعداد تخلفات راهنمایی و رانندگی و در نهایت بهبود ایمنی و آرامش در جاده‌ها منجر شود.
ارائه آموزش های مناسب و آگاهی بخشی در باره قوانین راهنمایی و رانندگی، عواقب تخلفات و رفتارهای مسئولانه به رانندگان بسیار مهم است. این آموزش‌ها می‌توانند از طریق کلاس‌های آموزشی، کمپین های آگاهی بخشی در رسانه ها، ویدئوهای آموزشی و پوسترها انجام شود. همچنین، استفاده از فناوری، مانند برنامه‌های موبایلی یا وب‌سایت‌ها، می‌تواند برای ارائه آموزش‌های بیشتر و دسترسی آسان تر به اطلاعات مفید مورد استفاده قرار گیرد.
توسعه نگرش مسئولانه و ارزش‌های ایمنی رانندگی در جامعه بسیار حائز اهمیت است. توجه به ارزش‌ها مانند احترام به قوانین، احترام به حقوق دیگران، مسئولیت‌پذیری، توجه به ایمنی و احترام به محیط زیست می‌تواند در کاهش تخلفات راهنمایی و رانندگی تأثیرگذار باشد. برنامه‌های آموزشی و آگاهی‌بخشی باید به تقویت این ارزش‌ها و نگرش‌ها متمرکز شوند.
نقش مثبت مدیران، افراد مؤثر و افراد الگو در جامعه بسیار مهم است. افرادی که نمونه‌ای از رفتارهای مثبت و مسئولانه در رانندگی ارائه می‌دهند، می‌توانند تأثیر بسزایی در فرهنگ سازی داشته باشند. این افراد باید مدل‌هایی از رفتارمسئولانه را نشان دهند و به عنوان الگوهای قابل تقلید برای دیگران عمل کنند. از این رو، آموزش و آگاهی بخشی به مدیران، سلبریتی ، هنرمندان و افراد تأثیرگذار برای تقویت رفتارهای مثبت و ارزش‌های ایمنی رانندگی بسیار حائز اهمیت است. اعمال قوانین رانندگی و اجرای عدالت در مواجهه با تخلفات راهنمایی و رانندگی یکی از روش‌های مهم فرهنگ‌سازی است. تنبیه مناسب برای تخلفات جدی و عدم توجه به قوانین می‌تواند به عنوان یک انگیزه قوی برای رانندگان عمل کند تا از تخلفات خودداری کنند.
اجرای قانون باید عادلانه، شفاف و بدون تبعیض انجام شود تا اعتماد عمومی به نظام راهنمایی و رانندگی تقویت شود. فرهنگ‌سازی در حوزه تخلفات راهنمایی و رانندگی نیازمند همکاری و هماهنگی بین نهادها و سازمان‌های مختلف است. مثلاً، همکاری با پلیس راهور، وزارت راه و شهرسازی، سازمان‌های ایمنی رانندگی و سایر سازمان‌های مرتبط می‌تواند به تعمیق فرهنگ ایمنی رانندگی و کاهش تخلفات کمک کند. این همکاری می‌تواند شامل تبادل اطلاعات، تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های مشترک، و اجرای طرح‌های توام باشد.
تکنولوژی می تواند در فرهنگ سازی در حوزه تخلفات راهنمایی و رانندگی نقش مهمی ایفا کند. استفاده از سامانه های هوشمند ترافیک، دوربین‌های تشخیص تخلفات، سیستم های هشدار و پیام رسانی در جاده‌ها و سایر فناوری ها می تواند به شناسایی و پیشگیری از تخلفات کمک کند. همچنین، استفاده از برنامه‌های موبایلی و نرم‌افزارهای هوشمند می‌تواند به ارائه آموزش‌های فرهنگ‌سازی و راهنمایی به رانندگان کمک کند.