* مینا دیوبند
نامگذاری ۲۱ مرداد ماه به عنوان روز ملی حمایت از صنایع کوچک و نامگذاری دهه منتهی به آن ،بیانگر نقش،اهمیت و جایگاه صنایع کوچک در رشد و توسعه صنعتی کشور دارد. صنایع کوچک و متوسط نقش حیاتی در توسعه اقتصادی، نوآوری و اشتغالزایی ایفا می‌کنند. این بنگاه‌های اقتصادی اغلب با چالش‌هایی مانند دسترسی به منابع مالی، آموزش و مهارت‌های تخصصی، زیرساخت‌ها و بازاریابی روبرو هستند. دولت‌ها می توانند با طراحی و اجرای سیاست‌های هدفمند، به این بنگاهها در غلبه بر این موانع کمک کنند و رشد و توسعه آن‌ها را تسهیل نمایند.
اگر دولت ها می خواهند بصورت عملی وارد حیطه کار شوند ابتدا باید چالش‌های پیش روی صنایع کوچک و متوسط در کشور را به خوبی شناسایی کرد تا بتوان بر اساس آن، راهکارها و سیاست‌های حمایتی مناسب را طراحی نمود که در این بین سیاست‌های مالی و مالیاتی از اهمیت دو چندانی برخوردار است. دولت ها می‌توانند با ارائه تسهیلات و معافیت های مالیاتی به صنایع کوچک، به بهبود وضعیت مالی آن‌ها کمک کنند. این اقدامات شامل وام‌های با نرخ بهره پایین، یارانه‌های مستقیم، معافیت‌های مالیاتی و تسهیل دسترسی به اعتبارات بانکی می‌شود. همچنین
ساده سازی و کاهش بار مالیاتی بر این بنگاهها می‌تواند به افزایش نقدینگی و سرمایه گذاری آن‌ها منجر شود. با سرمایه گذاری در توسعه زیرساخت های فیزیکی و دیجیتال، به بهبود محیط کسب و کار برای صنایع کوچک کمک کنند. ایجاد مناطق صنعتی، بهبود حمل و نقل، تأمین آب و برق مطمئن و ارتقای زیرساخت های ارتباطات و فناوری اطلاعات می تواند کمک شایانی به این صنایع باشد. همچنین ایجاد مراکز رشد و شتاب دهنده‌های کسب و کار می تواند باعث پیشرفت و توسعه صنایع کوچک شود.
کشورهای توسعه یافته به خوبی دریافته‌اند که می توانند با ارائه آموزش‌های تخصصی و برنامه‌های توسعه مهارت ها به مدیران و کارکنان صنایع کوچک ، به افزایش توانمندی های آن‌ها کمک کنند. این آموزش‌‌ها می تواند در زمینه‌های مدیریت کسب و کار، بازاریابی، نوآوری، تجاری سازی ایده‌ها و استفاده از فناوری‌های جدید باشد. همچنین ارائه مشاوره و خدمات مشاوره‌ای به صنایع کوچک می‌تواند به بهبود عملکرد آن‌ها کمک کند. ایجاد برنامه‌ها ی حمایت از تحقیق و توسعه، ارائه انگیزه های مالی برای نوآوری و تسهیل در ثبت اختراعات، به صنایع کوچک در توسعه محصولات و خدمات نوآورانه بسیار مفید است. همچنین ایجاد مراکز نوآوری و تجاری سازی، شتاب دهنده‌های کسب و کار و شبکه‌های همکاری بین صنایع کوچک و بنگاه‌های بزرگ می‌تواند در این زمینه مؤثر باشد.
مازاد بر اینکه دولت ها می توانند با ایجاد برنامه‌های آموزشی و مشاوره‌ای در زمینه بازاریابی و صادرات، به صنایع کوچک در دسترسی به بازارهای داخلی و بین‌المللی کمک کنند. همچنین برگزاری نمایشگاه‌ها و هم‌آورد های تجاری، ایجاد سامانه‌های اطلاعات بازار و تسهیل در مقررات صادرات می‌تواند به افزایش صادرات آن ها کمک کند. ساده‌سازی قوانین و مقررات، کاهش بروکراسی اداری و تسهیل فرآیندهای ثبت و راه‌اندازی کسب و کارها، به بهبود محیط کسب و کار بسیار حائز اهمیت است. چین، کره جنوبی، آلمان و ایتالیا از پیشگامان در حمایت از صنایع کوچک و متوسط هستند. این کشورها با ارائه مشوق‌های مالی، آموزشی و تسهیلات زیرساختی به این بخش، موفق به ایجاد یک بخش تولیدی قدرتمند شده اند. آن ها از طریق آموزش کارآفرینان و ایجاد مناطق ویژه اقتصادی باعث توسعه چشمگیر صنایع کوچک و متوسط در این کشورها شده اند.
حمایت هدفمند دولت‌ها از صنایع کوچک و متوسط از طریق سیاست‌های مالی و مالیاتی، توسعه زیرساخت ها، آموزش و توسعه مهارت‌ها، حمایت از نوآوری و تجاری سازی، بهبود دسترسی به بازارها و تسهیل در مقررات، می‌تواند به رشد و توسعه این بنگاه‌های اقتصادی کمک کند و در نتیجه، به ارتقای رقابت پذیری ملی، خلق اشتغال و توسعه اقتصادی منجر شود.
* سردبیر