تفاهم- گروه گزارش: غلامرضا نوری قزلجه - وزیر جهاد کشاورزی در اولین همایش ملی اخلاق در کشاورزی و غذا، اظهار کرد: علما دین را با دو عنصر عقلانیت و اخلاق تعریف میکنند. اخلاق ۵۰ درصد دین است که عدالت و کرامت را در بر میگیرد. همایش امروز بسیار گسترده است و فرهنگ، اقتصاد، معیشت و امنیت را در بر میگیرد و پرداختن نظامات اخلاقی در این حوزه از ضروریات است. وی افزود: اگر بخواهیم بررسی کنیم که در یک جامعه با بخش کشاورزی، اخلاق مدارانه رفتار میشودیا نه باید پایداری محیط زیست، پایداری منابع تولید و منابعی را که در اختیار دارد و استفاده میکند را مورد بررسی قرار دهیم. ما متاسفانه از منابع آب و خاک خود به خوبی استفاده نکردهایم و این درحالیست که باید حتی در مصرف نعمتهایی که به وفور وجود دارند نیز صرفهجو باشیم. در ملل پیشرفته دیگر از ۴۵ درصد منابع تجدید شونده خود استفاده میکنند. با وجود وفور نعمت شاهد صرفهجویی در میان آنها هستیم اما ما در کشور خودمان از ۸۰ درصد منابع تجدید شونده استفاده میکنیم بنابراین عملکرد اخلاقی نداریم و تا عدالت اجتماعی فاصله بسیاری داریم. وزیر جهاد کشاورزی ادامه داد: ما نباید تمام وظایف را بر دوش کشاورز بیندازیم. کشاورز نیز در جامعه حقوقی دارد که باید رعایت شود و مورد توجه قرار گیرد. شاید بخشی از شرایط موجود ناشی از همین کم توجهی به رعایت اخلاق در حوزه برخورد اجتماعی و عادلانه با کشاورزان و فعالان این بخش باشد. تغییرات اقلیمی در دنیا نشاندهنده عدم رعایت اخلاق در این حوزه است. وی تاکید کرد: ما باید در زمینه مصرف نیز اخلاق مدارانه رفتار کنیم چراکه حدود یک سوم محصولات کشلاورزی به دست مصرفکننده نهایی و اصلی نمیرسد و تبدیل به ضایعات میشوند. در مهمانیها و برنامههایی که برگزار میشود اسرافهایی صورت میگیرد که با رعایت اخلاق در این حوزه بخش زیادی از ضایعات کاهش مییابد. در کشور ما بهطور مثال یک سوم شکر مورد نیاز کشور و حدود ۹۰ درصد روغن مورد نیاز کشور وارد میشود و وقتی میزان مصرف را بررسی میکنیم، شاهد این هستیم که حدود یک و نیم برابر بیش از آن چه که در سند ملی امنیت غذایی ذکر شده مصرف میشود که اگر با استانداردهای جهانی بررسی کنیم شاید این میزان دو برابر شود. همچنین سید مجتبی خیام نکویی، معاون وزیر جهاد و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (تات) نیز در این همایش گفت: سیاست کلان غذایی کنترل زنجیره تولید از ابتدا کشت تا بازار است. وی افزود: در این سیاست، حاکمیت مطلوب غذایی و پرهیز از اسراف، ارتقا کیفیت در زنجیره ارزش و… گام مؤثر در اجرای برخی سیاستهای شورای عالی انقلاب فرهنگی است. خیام نکویی با اشاره به سند غذایی در کشور ادامه داد: تمام گرفتاریهای بشر با وجود پیشرفت، خلأ اخلاقی است که همراه فعالیتهای ما انسانها نبوده لذا پیشرفتها بر ضد خود بشر تمام شده است. وی تمام گرفتاریهای امروز بشر با وجود پیشرفتهای حیرتآور در علوم و فنون و فناوریهای نوین را ناشی از عدم رعایت اخلاق برشمرد و گفت: فناوری هستهای از ۷۰ سال پیش در کشاورزی وارد شده و کاربردهای فراوانی هم در بهبود کیفیت تولید دارد؛ در حالی که کشورهای استکباری آن را در مسیر کشتار جمعی استفاده میکنند. رئیس سازمان تات افزود: فناوری زیستی، بیولوژیک و هوش مصنوعی هم که میتواند در حوزه امنیت غذایی در راستای افزایش میزان تولید در واحد سطح و افزایش بهرهوری در همه بخشهای کشاورزی اتفاقات کمنظیری ایجاد کند، با بیاخلاقی قدرتهای مستبد به عنوان سلاح بیولوژیک و قتل عام بشریت استفاده میشود. معاون وزیر جهاد کشاورزی در پایان عنوان کرد: با اسراف یک عدد برنج روزانه غذای ۲۳ هزار نفر و با اسراف یک قاشق برنج در روز، غذای ۵۰۰ هزار نفر ضایع میشود که میتواند به اندازه میزان واردات برنج در سال جاری هم باشد. اخلاقیات به کاهش این هدر رفت غذایی کمک میکند.