* مصطفی یحیایی

واقعیت افزوده (AR)  و واقعیت مجازی (VR)  به عنوان دو فناوری پیشرو در دنیای امروز، نه تنها شیوه تعامل ما با محیط پیرامون و اطلاعات را دگرگون کرده‌اند، بلکه افق‌های جدیدی را نیز در دنیای کسب ‌وکار و اشتغال گشوده‌اند. این دو فناوری که در ابتدا بیشتر به عنوان ابزارهای سرگرمی شناخته می‌شدند، اکنون در صنایع مختلف از جمله آموزش، بهداشت و درمان، مهندسی، تولید، خرده‌فروشی و گردشگری کاربردهای گسترده‌ای پیدا کرده‌اند. این گسترش کاربردها به نوبه خود منجر به ایجاد فرصت‌های شغلی نوظهوری شده است که نیازمند مهارت‌ها و تخصص‌های جدیدی هستند. در این میان، کارآفرینان و متخصصان با شناسایی این فرصت‌ها و سرمایه‌گذاری در آن‌ها می‌توانند نقش مهمی در شکل‌دهی آینده این فناوری‌ها و توسعه کسب‌وکارهای مرتبط با آن‌ها ایفا کنند.
یکی از مهم‌ترین حوزه‌های شغلی در AR/VR، توسعه و طراحی نرم‌افزار و برنامه‌های کاربردی است. توسعه‌دهندگان AR/VR مسئول ایجاد تجربیات تعاملی و جذاب برای کاربران هستند. این افراد باید دانش عمیقی در زمینه زبان‌های برنامه‌نویسی مانند C#، Unity و Java داشته باشند و بتوانند با استفاده از آن ها برنامه‌های کاربردی خلاقانه و کارآمدی را طراحی و پیاده‌سازی کنند.  در کنار توسعه‌دهندگان نرم‌افزار، طراحان سه بعدی نیز نقش بسیار مهمی در ایجاد محتوای بصری جذاب و واقع‌گرایانه در محیط‌های AR/VR ایفا می‌کنند.
این طراحان با استفاده از نرم‌افزارهای مدل‌سازی سه بعدی مانند Maya، 3ds Max و Blender، اشیاء، شخصیت‌ها و محیط‌های مجازی را طراحی و ایجاد می‌کنند. توانایی طراحی با جزئیات بالا، درک صحیح از نورپردازی و بافت‌دهی، و آشنایی با اصول انیمیشن از جمله مهارت‌های کلیدی برای یک طراح سه بعدی موفق است. این افراد مسئول طراحی رابط کاربری بصری و تعاملی هستند که استفاده از برنامه را برای کاربران آسان و لذت‌بخش کند. آن‌ها باید درک عمیقی از نحوه تعامل کاربران با محیط‌های AR/VR داشته باشند و بتوانند با استفاده از اصول طراحی UX/UI رابط‌هایی را ایجاد کنند که کاربرپسند، کارآمد و جذاب باشند.
علاوه بر مشاغل فنی، فرصت‌های شغلی دیگری نیز در زمینه تولید محتوا و بازاریابی واقعیت افزوده و مجازی وجود دارد. تولیدکنندگان محتوای واقعیت افزوده و مجازی مسئول ایجاد داستان‌ها، فیلم‌ها و تجربیات تعاملی هستند که کاربران را در دنیای AR/VR غرق می‌کنند. این افراد باید دارای مهارت‌های نویسندگی قوی، توانایی داستان‌سرایی خلاقانه و آشنایی با اصول فیلم‌سازی و تولید محتوای بصری باشند. بازاریابان AR/VR نیز مسئول معرفی و تبلیغ محصولات و خدمات AR/VR به مخاطبان هدف هستند. 
 این افراد باید درک عمیقی از بازار واقعیت افزوده و مجازی داشته باشند و بتوانند با استفاده از استراتژی‌های بازاریابی مناسب، آگاهی از برند را افزایش داده و فروش محصولات و خدمات واقعیت افزوده و مجازی را افزایش دهند.
با گسترش کاربردهای AR/VR در صنایع مختلف، فرصت‌های شغلی جدیدی نیز در این حوزه‌ها در حال ظهور هستند. به عنوان مثال، در صنعت آموزش، متخصصان طراحی آموزشی AR/VR مسئول ایجاد تجربیات یادگیری تعاملی و جذاب برای دانش‌آموزان و دانشجویان هستند. در صنعت بهداشت و درمان، متخصصان AR/VR می‌توانند در توسعه برنامه‌های کاربردی برای آموزش پزشکی، شبیه‌سازی جراحی و توانبخشی بیماران نقش داشته باشند. در صنعت مهندسی و تولید، متخصصان AR/VR می‌توانند در طراحی و توسعه سیستم‌های AR برای کمک به مهندسان و تکنسین‌ها در انجام وظایف خود، مانند تعمیر و نگهداری تجهیزات و بازرسی کیفیت محصولات، نقش داشته باشند. در صنعت خرده‌فروشی، متخصصان AR/VR می‌توانند در ایجاد تجربیات خرید تعاملی و جذاب برای مشتریان نقش داشته باشند، به عنوان مثال، با ایجاد برنامه‌هایی که به مشتریان امکان می‌دهند قبل از خرید، محصولات را در خانه خود به صورت مجازی امتحان کنند. در صنعت گردشگری، متخصصان AR/VR می‌توانند در ایجاد تجربیات گردشگری مجازی و تعاملی برای گردشگران کاربرد داشته باشند، به عنوان مثال، با ایجاد برنامه‌هایی که به گردشگران امکان می‌دهند قبل از سفر، از مکان‌های دیدنی به صورت مجازی بازدید کنند. برای موفقیت در مشاغل AR/VR، داشتن ترکیبی از مهارت‌های فنی، خلاقانه و تجاری ضروری است. علاوه بر مهارت‌های فنی مانند برنامه‌نویسی، طراحی سه بعدی و طراحی UX/UI، توانایی حل مسئله، تفکر خلاق، کار تیمی و ارتباط موثر نیز از جمله ویژگی‌های ضروری برای یک متخصص AR/VR موفق است. همچنین، داشتن درک عمیق از بازار AR/VR و توانایی شناسایی فرصت‌های تجاری جدید نیز می‌تواند به کارآفرینان و متخصصان در این حوزه کمک کند تا کسب‌وکارهای موفق‌تری را ایجاد کنند.
با توجه به رشد سریع فناوری‌های AR/VR، انتظار می‌رود که در سال‌های آینده فرصت‌های شغلی بیشتری در این حوزه ایجاد شود. کارآفرینان و متخصصانی که با سرمایه‌گذاری در این فناوری‌ها و کسب مهارت‌های مورد نیاز، خود را برای ورود به این بازار آماده می‌کنند، می‌توانند از این فرصت‌ها بهره‌مند شوند و نقش مهمی در شکل‌دهی آینده AR/VR ایفا کنند. در نهایت، توسعه و پیشرفت AR/VR نه تنها به ایجاد مشاغل جدید منجر می‌شود، بلکه می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی افراد و ارتقای بهره‌وری در صنایع مختلف نیز کمک کند. این فناوری‌ها با ارائه راهکارهای نوآورانه برای حل مشکلات و ایجاد تجربیات جدید، می‌توانند به تحول دنیای ما کمک کنند و آینده‌ای روشن‌تر را برای همه رقم بزنند.