* محسن محمدزاده
هوش، به عنوان یکی از ارزشمندترین دارایی‌های انسانی، همواره مورد تحسین و ستایش قرار گرفته است. این توانایی ذهنی، افراد را قادر می‌سازد تا مسائل پیچیده را حل کنند، ایده‌های نوآورانه ارائه دهند و در زمینه‌های مختلف علمی، هنری و اجتماعی پیشرفت کنند. با این حال، در طول تاریخ و در جوامع مختلف، شاهد بوده‌ایم که برخی از افراد با هوش بالا به جای استفاده از این موهبت در راستای خیر و صلاح جامعه، به فعالیت‌های مجرمانه روی آورده و از هوش خود برای پیشبرد اهداف غیرقانونی و آسیب‌رسان استفاده می کنند. این پدیده پیچیده، سئوالات مهمی را در مورد عوامل مؤثر در انحراف افراد با هوش به سمت جرم و جنایت مطرح می‌کند.
برای درک بهتر این موضوع، ابتدا باید تعریف دقیقی از هوش ارائه دهیم. هوش تنها به معنای داشتن نمره IQ بالا نیست، بلکه مجموعه‌ای از توانایی‌های شناختی شامل استدلال منطقی، حل مسئله، تفکر انتقادی، خلاقیت و سازگاری با محیط است. افراد با هوش بالا معمولاً در یادگیری سریع، تجزیه و تحلیل اطلاعات و یافتن الگوها و روابط بین پدیده‌ها تبحر دارند. این توانایی‌ها می‌توانند در زمینه‌های مختلف مفید باشند، اما در عین حال، می‌توانند در خدمت اهداف مجرمانه نیز قرار گیرند. یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در انحراف افراد با هوش به سمت جرم، عوامل فردی و شخصیتی است. برخی از این افراد ممکن است دارای اختلالات شخصیتی مانند خودشیفتگی، جامعه‌ستیزی یا اختلال شخصیت مرزی باشند. این اختلالات می‌توانند باعث شوند که فرد احساس برتری نسبت به دیگران داشته باشد، به حقوق و احساسات دیگران بی‌توجه باشد و به دنبال کسب قدرت و ثروت از هر طریقی باشد. علاوه بر این، برخی از افراد با هوش بالا ممکن است دارای ویژگی‌های شخصیتی مانند ماجراجویی، هیجان‌طلبی و عدم تحمل محدودیت‌ها باشند. این ویژگی‌ها می‌توانند آن‌ها را به سمت فعالیت‌های مجرمانه سوق دهند، زیرا این فعالیت‌ها می‌توانند به آن‌ها احساس هیجان، قدرت و آزادی دهند.
عوامل محیطی نیز نقش مهمی در انحراف افراد با هوش به سمت جرم ایفا می‌کنند. خانواده، مدرسه، دوستان و جامعه همگی می‌توانند بر رفتار و تصمیمات افراد تأثیر بگذارند. کودکانی که در خانواده‌های ناکارآمد بزرگ می‌شوند، ممکن است شاهد خشونت، سوء استفاده یا بی‌توجهی باشند. این تجربیات منفی می‌توانند باعث شوند که آن‌ها احساس خشم، ناامیدی و بی‌اعتمادی به دیگران داشته باشند و به سمت جرم و جنایت کشیده شوند. همچنین، مدارسی که نتوانند نیازهای آموزشی و عاطفی دانش‌آموزان با استعداد را برآورده کنند، ممکن است باعث شوند که آن‌ها احساس بی‌حوصلگی، سرخوردگی و عدم انگیزه کنند و به دنبال راه‌های دیگری برای ابراز وجود و کسب موفقیت باشند. علاوه بر این، دوستان و همسالان نیز می‌توانند تأثیر زیادی بر رفتار افراد داشته باشند. افرادی که با گروه‌های مجرمانه در ارتباط هستند، بیشتر در معرض خطر قرار گرفتن در فعالیت‌های مجرمانه قرار دارند.
ادامه در صفحه 8