* رضا رضازاده
دوبی، پایتخت امارت متحده عربی امارات، به نظر میرسد که در یک بیابان بی آب و علف قرار گرفته، اما این شهر در یک دوران کوتاه مدت، از یک روستا کوچک به یک مركز پیشرو اقتصادی و فناوری بدل شده است. این پیشرفت خیره کننده، ناشی از ترکیب چندین فاکتور مهم است که مختصرا به آن ها می پردازیم. در آغاز، دوبی یک روستای کوچک بود که در سال ۱۷۹۹ توسط شیخ حسن مکری بن سعید مکری، یک امیر عربی، تأسیس شد. در آن زمان، این شهر کوچک، تنها شامل چندین خانه و بازار بود. اما در دهه های بعد، دوبی به عنوان یک توقف برای شکارچیان، که از طریق تلاقی دریایی وارد این منطقه میشدند، اهمیت یافت.
در سال ۱۸۶۸، بریتانیا کنترل دوبی را در دست گرفت و در سال ۱۸۷۹، این منطقه به یک جزیره تحت قیمومیت بریتانیا تبدیل شد. اما آنچه که دوبی را تبدیل به یک مرکز اقتصادی پیشرو کرد، تأسیس امارت متحده عربی امارات در سال ۱۹۷۱ و به قدرت رسیدن شیخ زاید بن سلطان آل نهیان به عنوان رئیس کشور بود. شیخ زوید، شخصیتی با دیدگاههای چشمانداز دارا بود و به خوبی درک میکرد که برای پیشرفت اقتصادی و صنعتی، باید با جذب سرمایه و فناوری خارجی و همچنین توسعه زیرساخت ها و امکانات، کار کند.
او با اتخاذ سیاست های بازرگانی و اقتصادی، که شامل ایجاد زون اقتصادی آزاد و عدم تعرفه ها و همچنین جذب شرکت های بین المللی بود، دوبی را به یک مركز تجارت مهم تر از آن تبدیل کرد. زون اقتصادی
(Economic Zone) به منطقهای گفته میشود که از نظر اقتصادی و تجاری، امتیازات ویژهای دارد. این مناطق معمولاً به منظور جذب سرمایهگذاری، تشویق به صادرات و توسعه اقتصادی منطقهای خاص ایجاد میشوند. این مناطق میتوانند با ارائه تسهیلات گوناگون، نظیر معافیتهای مالیاتی، کاهش تعرفهها، و سادهسازی مقررات، به جذب سرمایهگذار و ایجاد اشتغال کمک کنند.
یکی از مهم ترین فاکتورهایی که در پیشرفت دوبی مؤثر بوده، ایجاد دوبی ورکز است. در سال ۱۹۶۹، شیخ زاید، دوبی ورکز را افتتاح کرد، که در آن زمان تنها یکی از چندین بازار معتبر جهانی بود. این بازار، که در حال حاضر بزرگترین بازار معاملات نفت و گاز جهان است، نقش مهمی در جذب سرمایه و فناوری به عمان داشته است. از دیگر فاکتورهایی که در پیشرفت دوبی مؤثر بوده است، توسعه زیرساخت ها است. دوبی به سرعت به عنوان یک مركز تجاری و فناوری در حال رشد، نیاز به زیرساخت ها و تجهیزات لازم داشت. برای پاسخ به این نیاز، دولت امارت متحده عربی امارات سرمایه گذاریهای زیادی به عمل آورد. از جمله این موارد، میتوان به توسعه فرودگاه دوبی، ایجاد پورت و انبارهای بزرگ، و همچنین بهسازی شبکه های حمل و نقل اشاره کرد.
دوبی همچنین در سال های اخیر به عنوان یک مركز فناوری پیشرو در حال رشد، شناخته شده است. با هدف ایجاد یک جامعه فکری و نوآوری، دولت امارت متحده عربی امارات، در سال ۲۰۰۳، دوبی فاوندیشن را تأسیس کرد.
ادامه در صفحه 8