* حوریه یحیایی

ایران، کشوری با تاریخ غنی و فرهنگی دیرینه، همواره مهد استعدادهای درخشان و جوانان پرشوری بوده است که در عرصه‌های مختلف، افتخارات بی‌شماری را برای این سرزمین به ارمغان آورده‌اند. با این حال، متاسفانه در سال‌های اخیر، شرایط اقتصادی نامساعد ، سایه‌ای از ناامیدی و دلسردی را بر دل بسیاری از جوانان این مرز و بوم افکنده است. بیکاری ، تورم ، کاهش قدرت خرید و ... باعث شده است که بسیاری از جوانان ایرانی، انگیزه خود را برای تلاش و پیشرفت از دست بدهند و به فکر مهاجرت یا تسلیم شدن در برابر شرایط موجود بیفتند. 
در چنین شرایطی، احیای روحیه امید و کارآفرینی در میان جوانان ایرانی، بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا می‌کند. کارآفرینی، نه تنها یک راهکار اقتصادی برای ایجاد اشتغال و افزایش درآمد است، بلکه یک راهبرد اجتماعی و فرهنگی برای توانمندسازی جوانان، افزایش اعتماد به نفس و ایجاد انگیزه برای ساختن آینده‌ای بهتر است. وقتی جوانان با امید و انگیزه به سمت کارآفرینی حرکت می‌کنند، نه تنها برای خودشان فرصت‌های شغلی ایجاد می‌کنند، بلکه باعث خلق ارزش افزوده، افزایش تولید، و رقابت‌پذیری در سطح ملی و بین‌المللی می‌شوند.
برای دستیابی به این هدف، لازم است رویکردی جامع و چندجانبه اتخاذ شود که شامل اقدامات مختلف در سطوح فردی، خانوادگی، آموزشی، اجتماعی و اقتصادی باشد. در این راستا، توجه به عوامل زیر ضروری به نظر می‌رسد: نخست، تقویت خودباوری و اعتماد به نفس در جوانان، به عنوان سنگ بنای امید و انگیزه، از اهمیت بسزایی برخوردار است. جوانان ایرانی باید به توانایی‌های خودشان ایمان داشته باشند و بدانند که می‌توانند با تلاش و پشتکار، بر چالش‌های موجود غلبه کنند و به اهدافشان دست یابند. خانواده‌ها و مدارس می‌توانند با تشویق، حمایت، و قدردانی از تلاش‌های جوانان، به تقویت خودباوری آن‌ها کمک کنند. ارائه بازخورد مثبت و سازنده، تأکید بر نقاط قوت، تشویق به ریسک‌پذیری و یادگیری از اشتباهات، و فراهم کردن فرصت‌هایی برای تجربه موفقیت، از جمله راهکارهایی هستند که می‌توانند به افزایش اعتماد به نفس جوانان کمک کنند.
در این بین ایجاد فرصت‌های برابر برای همه جوانان، امری ضروری برای جلوگیری از ناامیدی و بی‌انگیزگی است. جوانان ایرانی باید احساس کنند که بدون توجه به جنسیت، نژاد، مذهب، یا وضعیت اقتصادی و اجتماعی، فرصت‌های برابر برای پیشرفت و موفقیت دارند. دولت و نهادهای مسئول باید با جلوگیری از اتخاذ سیاست‌های تبعیض‌آمیز و ایجاد سازوکارهای شفاف و عادلانه، فرصت‌های برابر را برای همه جوانان فراهم کنند. ارائه بورسیه‌های تحصیلی، تسهیلات مالی و برنامه‌های آموزشی و مهارتی، از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند به ایجاد فرصت‌های برابر برای جوانان کمک کنند. بهبود کیفیت آموزش و مهارت‌آموزی، نقش کلیدی در توانمندسازی جوانان برای ورود به عرصه کارآفرینی ایفا می‌کند. سیستم آموزشی ایران باید به گونه‌ای طراحی شود که جوانان، مهارت‌های لازم برای ورود به بازار کار و راه‌اندازی کسب‌وکار را کسب کنند. آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، آموزش‌های کارآفرینی، آموزش‌های مربوط به فناوری‌های نوین، و آموزش‌های زبان‌های خارجی، باید در اولویت قرار گیرند. همچنین، باید ارتباط نزدیکی بین دانشگاه‌ها و صنعت برقرار شود تا دانشجویان بتوانند با نیازهای واقعی بازار کار آشنا شوند و مهارت‌های مورد نیاز را کسب کنند. استفاده از روش‌های آموزشی فعال و مشارکتی، ارائه آموزش‌های عملی و کارگاهی، و ایجاد فرصت‌های کارآموزی و بازدید از شرکت‌ها، از جمله راهکارهایی هستند که می‌توانند به بهبود کیفیت آموزش و مهارت‌آموزی کمک کنند.
حمایت از ایده‌های نوآورانه و خلاقانه، نقش مهمی در تشویق جوانان ایرانی به کارآفرینی دارد. جوانان ایرانی، همواره منبع ایده‌های نوآورانه و خلاقانه‌ای بوده‌اند که می‌تواند به حل مشکلات جامعه و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. دولت و سازمان‌های سرمایه‌گذاری باید با ارائه تسهیلات مالی، فضاهای کار اشتراکی، و برنامه‌های شتاب‌دهی، از ایده‌های نوآورانه جوانان حمایت کنند. ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر، ارائه مشاوره‌های تخصصی، برگزاری مسابقات و رویدادهای کارآفرینی، و تسهیل فرآیند ثبت اختراع، از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند به حمایت از ایده‌های نوآورانه کمک کنند.
تسهیل فضای کسب ‌وکار، از جمله مهم‌ترین عوامل موثر بر کارآفرینی جوانان ایرانی است. موانع کسب‌وکار، از جمله مشکلات اداری، مالیات‌های بالا، قوانین و مقررات پیچیده، و فساد، می‌توانند مانع از راه‌اندازی کسب‌وکار توسط جوانان شوند. دولت باید با تسهیل فضای کسب‌وکار، کاهش موانع اداری، ارائه مشوق‌های مالی و مالیاتی، و مبارزه با فساد، به جوانان در راه‌اندازی و توسعه کسب‌وکارهایشان کمک کند. حذف بوروکراسی‌های زائد، ساده‌سازی فرآیندهای ثبت شرکت، کاهش هزینه‌های راه‌اندازی کسب‌وکار، ارائه خدمات پشتیبانی به کارآفرینان جوان، و ایجاد یک محیط رقابتی سالم، از جمله راهکارهایی هستند که می‌توانند به تسهیل فضای کسب‌وکار کمک کنند. 
ارائه الگوهای موفق به جوانان ایرانی، می‌تواند به آن‌ها انگیزه و امید بدهد. جوانان باید ببینند که افراد دیگری نیز با تلاش و پشتکار توانسته‌اند بر مشکلات غلبه کنند و به موفقیت دست یابند. رسانه‌ها می‌توانند با پوشش داستان‌های موفقیت کارآفرینان جوان، به ترویج فرهنگ کارآفرینی در جامعه کمک کنند. برگزاری سخنرانی‌ها و کارگاه‌های آموزشی توسط کارآفرینان موفق، ارائه جوایز و تقدیرنامه‌ها به کارآفرینان برتر، و ایجاد بستری برای به اشتراک گذاشتن تجربیات موفق، از جمله راهکارهایی هستند که می‌توانند به ارائه الگوهای موفق کمک کنند. توسعه فرهنگ کارآفرینی در جامعه ایران، از اهمیت بسزایی برخوردار است. کارآفرینی باید به عنوان یک ارزش در جامعه تلقی شود و جوانان باید تشویق شوند که به جای استخدام شدن، به فکر ایجاد کسب‌وکار باشند. رسانه‌ها، مدارس، و خانواده‌ها می‌توانند با ترویج فرهنگ کارآفرینی، به ایجاد یک جامعه کارآفرین‌پرور کمک کنند. برگزاری کمپین‌های تبلیغاتی، ارائه آموزش‌های کارآفرینی در مدارس، تشویق خانواده‌ها به حمایت از ایده‌های کارآفرینانه فرزندانشان و گرامیداشت روز کارآفرینی، از جمله راهکارهایی هستند که می‌توانند به توسعه فرهنگ کارآفرینی کمک شایانی نمایند.
در پایان، لازم به ذکر است که احیای روحیه امید و کارآفرینی در میان جوانان ایرانی، یک چالش بزرگ است که نیازمند تلاش و همکاری همه افراد جامعه است. دولت، نهادهای مدنی، خانواده‌ها و خود جوانان، هر کدام می‌توانند نقش مهمی در این زمینه ایفا کنند. با ایجاد شرایط مناسب برای رشد و شکوفایی کارآفرینی جوانان، می‌توانیم شاهد توسعه‌ای پایدار و متوازن در جامعه خود باشیم و آینده‌ای روشن را برای ایران رقم بزنیم.