* دکتر مهسا صالحی

در دنیایی که شعار «رشد سریع یا مرگ» به یک اصل غیرقابل‌انکار در اکوسیستم استارتاپی تبدیل شده، گروهی از کارآفرینان مسیری متفاوت را انتخاب می‌کنند: رشد آهسته. برخلاف تصور رایج، این انتخاب نه از روی تنبلی یا عدم بلندپروازی، بلکه از یک فلسفه عمیق و حساب‌شده ناشی می‌شود. استارتاپ‌های «کُند» به‌جای تلاش برای جذب سرمایه‌های کلان و رشد انفجاری، ترجیح می‌دهند قدم‌به‌قدم پیش بروند، محصول را بهبود دهند، ارتباطات پایدار با مشتریان بسازند و در نهایت، کسب‌وکاری ماندگار خلق کنند. اما چرا این مدل در حال گسترش است؟  

بسیاری از استارتاپ‌ها در دام چرخه بی‌پایان جذب سرمایه و رشد سریع گرفتار می‌شوند. فشار برای ارائه آمارهای چشمگیر (مانند تعداد کاربران یا درآمد ماهانه) گاهی منجر به تصمیمات کوتاه‌مدتی می‌شود که اساس کسب‌وکار را تضعیف می‌کند. نمونه‌های فراوانی از استارتاپ‌هایی وجود دارند که با وجود جذب میلیون‌ها دلار سرمایه، به‌دلیل عدم تمرکز بر ارزش واقعی، ناپدید شدند. در مقابل، استارتاپ‌های کُند ترجیح می‌دهند بدون وابستگی به سرمایه خارجی، روی مدل درآمدی پایدار تمرکز کنند. 
این روش اگرچه ممکن است سخت‌تر به نظر برسد، اما احتمال بقا را افزایش می‌دهد. رشد سریع اغلب با قربانی کردن کیفیت همراه است. افزایش فشار برای تولید انبوه، استخدام‌های بی‌برنامه و توسعه محصول بدون بازخورد واقعی می‌تواند به یک محصول ناپخته و تجربه کاربری ضعیف منجر شود. در مقابل، استارتاپ‌های کُند زمان بیشتری را صرف درک نیازهای واقعی مشتریان، تست محصول در مقیاس کوچک و بهبود تدریجی آن می‌کنند. برندهایی مانند Basecamp ثابت کرده‌اند که می‌توان بدون شتابزدگی، محصولی عالی ساخت و مشتریان وفاداری جذب کرد.  
جذب سرمایه‌گذاری خطرپذیر اگرچه می‌تواند مسیر رشد را تسریع کند، اما معمولاً به معنای از دست دادن بخشی از کنترل کسب‌وکار است. سرمایه‌گذاران به‌دنبال بازدهی سریع هستند و این می‌تواند با دیدگاه بلندمدت بنیانگذاران در تضاد باشد. استارتاپ‌های کُند ترجیح می‌دهند با درآمدهای خود رشد کنند، حتی اگر این رشد آهسته‌تر باشد. این استقلال مالی به آن‌ها اجازه می‌دهد بدون فشار بیرونی، بر اساس ارزش‌های خود تصمیم بگیرند.   
یکی از بزرگترین چالش‌های استارتاپ‌های پرسرعت، حفظ فرهنگ سازمانی در میان رشد بی‌وقفه است. استخدام سریع و گسترش تیم می‌تواند منجر به از بین رفتن هویت جمعی و افزایش تعارضات داخلی شود. استارتاپ‌های کُند زمان بیشتری برای شکل‌دهی به تیم‌های کوچک و هماهنگ دارند. آن‌ها ترجیح می‌دهند اعضای تیم را با دقت انتخاب کنند و فضایی پایدار ایجاد کنند که در آن افراد به‌جای فرسودگی شغلی، رشد شخصی و حرفه‌ای را تجربه کنند.
 کسب‌وکارهایی که با درآمد خود رشد می‌کنند، معمولاً در برابر بحران‌های اقتصادی انعطاف‌پذیری بیشتری دارند. در حالی که بسیاری از استارتاپ‌های وابسته به سرمایه خارجی در دوران رکود با مشکل مواجه می‌شوند، استارتاپ‌های کُند به‌دلیل هزینه‌های پایین و جریان نقدینگی سالم، شانس بیشتری برای بقا دارند. این مدل، ریسک ورشکستگی را کاهش می‌دهد.  
رشد آهسته برای همه مناسب نیست. اگر هدف شما ایجاد یک شرکت چندمیلیاردی با حضور در بازارهای جهانی است، احتمالاً به سرمایه‌گذاری کلان و رشد سریع نیاز دارید. اما اگر به دنبال ساختن یک کسب‌وکار پایدار، با کنترل کامل و تعادل بین کار و زندگی هستید، استارتاپ کُند می‌تواند گزینه جذابی باشد. قطعا، موفقیت یک استارتاپ فقط با معیارهای مالی سنجیده نمی‌شود. ماندگاری، رضایت مشتریان، کیفیت محصول و رضایت تیم‌های کاری معیارهای مهمی هستند که استارتاپ‌های کُند به آن‌ها توجه ویژه‌ای دارند. شاید این مدل به اندازه «یونیکورن‌ها» رسانه‌ای نشود، اما در بلندمدت، احتمال تبدیل شدن به کسب‌وکاری پایدار و تأثیرگذار را افزایش می‌دهد. در دنیای پرسرعت امروز، گاهی کند بودن جسارت می‌خواهد. آینده کارآفرینی احتمالاً شاهد تنوع بیشتری در مدلهای رشد خواهد بود. همانطور که مصرف کنندگان امروز به کیفیت، اصالت و پایداری اهمیت بیشتری میدهند، استارتاپ های کُند نیز جایگاه خود را به عنوان گزینه ای معتبر در میان سایر روش ها تثبیت خواهند کرد. شاید روزی برسد که «کُند بودن» نه یک استثنا، که یکی از راه های پذیرفته شده در ساختن کسب وکارهای بزرگ باشد.
در پایان، انتخاب بین رشد سریع و آهسته بیش از آنکه یک تصمیم استراتژیک صرف باشد، بازتابی از ارزش های شخصی و دیدگاه شما به زندگی است. استارتاپ های کُند به ما یادآوری می کنند که در دنیای پرسرعت امروز، گاهی ارزشمندترین چیزها به زمان نیاز دارند. شاید همین صبر و حوصله باشد که در نهایت منجر به خلق کسب وکارهایی می شود که نه تنها موفق، بلکه ماندگار و انسانی هستند.