* علی مردانی کیا
تابستان برای بسیاری از دانش آموزان ایرانی به معنای سه ماه فراغت از درس و مدرسه است. اما آیا این تعطیلات طولانی فقط باید به استراحت و بازی گذرانده شود؟ نگاهی به تجربه کشورهای توسعه یافته نشان می دهد که تابستان می تواند به یکی از پربارترین دوره های زندگی کودکان و نوجوانان تبدیل شود، اگر والدین بدانند چگونه از این فرصت استفاده کنند. در آمریکا، کانادا و بسیاری از کشورهای اروپایی، دانش آموزان باوجود برخورداری از ۸ تا ۱۲ هفته تعطیلات، این زمان را صرفاً به بطالت نمی گذرانند. آنها در«کمپ های تابستانی» شرکت می کنند که ترکیبی از آموزش مهارت های زندگی، ورزش و فعالیت های گروهی است. نوجوانان ۱۶ سال به بالا اغلب مشاغل موقت تابستانی را تجربه می کنند تا هم مسئولیت پذیری را بیاموزند و هم درآمدی کسب نمایند. خانواده ها نیز با برنامه ریزی دقیق، سفرهای آموزشی و فرهنگی را در دستور کار قرار می دهند. 
اما چرا این برنامه ریزی تا این حد اهمیت دارد؟ تحقیقات نشان می دهد دانش آموزانی که تابستان را بدون برنامه می گذرانند، با «افت یادگیری» مواجه می شوند و بخشی از آموخته های سال قبل را از دست می دهند. از سوی دیگر، تابستان فرصتی استثنایی برای کشف استعدادها، تقویت مهارت های اجتماعی و آماده شدن برای چالش های آینده است. اما در این میان راهکارهای عملی برای والدین چیست؟قبل از هر چیزی  گفتگو و مشارکت بسیار مهم و حائز اهمیت است. پیش از هر برنامه ریزی، با فرزندتان درباره علایق و اهدافش گفتگو کنید. آیا به هنر علاقه دارد؟ ورزش؟ یا شاید برنامه نویسی؟  سعی کنید برنامه ی شما ترکیبی از یادگیری و تفریح باشد. از سفرهای خانوادگی فرصتی برای آموزش بسازید. گزارش سفر، عکاسی حرفه ای یا یادگیری تاریخ شهرها می تواند جذاب باشد. پروژه های کوچک خانگی مانند پرورش گیاهان یا مدیریت یک فروشگاه اینترنتی کوتاه مدت می تواند روحیه کارآفرینی را در بچه ها تقویت کند. از فناوری های مختلف هوشمندانه استفاده کنید و به جای محدود کردن استفاده از فضای مجازی، از پلتفرم های آموزشی یا دوره های آنلاین زبان استفاده کنید. فراموش نکنید که تابستان باید ترکیبی از یادگیری، مهارت آموزی و استراحت باشد. گاهی اوقات «هیچکاری نکردن» هم بخشی از رشد خلاقیت است.  
کشورهای پیشرفته به ما نشان می دهند که تابستان می تواند به دورانی تبدیل شود که نه تنها خاطرات زیبا میسازد، بلکه پایه های موفقیت آینده فرزندان را نیز تقویت میکند. این بار که به پایان سال تحصیلی نزدیک می شویم، بیایید به جای نگرانی از فراغت طولانی، به چشم یک «فرصت استثنایی» به آن نگاه کنیم. با کمی خلاقیت و برنامه ریزی، می توانیم تابستانی خلق کنیم که هم برای فرزندانمان لذت بخش باشد و هم آینده آنها را متحول کند.