یکی از معضلات پیچیده زعفران، صادرات ماهانه یک تا دو تن محصول به کشوری است که وارداتش را ممنوع کرده است. در ادامه این صادرات قانونی،زعفران ایرانی به‌نام افغانستان به کشورهای دیگر صادر می‌شود.
به گزارش مهر ، سال گذشته بود که وزارت زراعت افغانستان اعلام کرد، سال ۱۴۰۲ این کشور ۲۱ تن تولید زعفران داشت؛ اما بنا بر اعلام آمار جهانی از حجم صادرات این کشور، ۶۷ تن زعفران از افغانستان به کشورهای مختلف از جمله هندوستان صادر شد.
طلای سرخ ایرانی به شیوه‌های مختلف اعم از سوغات و هدیه، صادرات رسمی و… به کشور همسایه قاچاق می‌شود؛ در حالی که مقامات این کشور مدعی هستند زعفران ایرانی بی کیفیت است.وزارت صنعت و تجارت طالبان چهارشنبه ۱۲ فوریه (بهمن ماه سال گذشته) با انتشار خبری عنوان کرد «بی‌تردید زعفران صادراتی افغانستان کاملاً محصول داخلی است. …افغان‌ها ضرورتی نمی‌بینند که با زعفران‌های بی‌کیفیت ایرانی، وجهه زعفران افغانستان را در بازارهای بین‌المللی آسیب بزنند». تعرفه‌های تجاری، تحریم، صادرات فله‌ای و… بلای جان زعفران ایرانی شده است.همچنین در خبر دیگری اعلام شد، زعفران با قیمت بسیار پایین‌تری نسبت به نرخ داخل صادر می‌شود؛ البته این مسئله، موضوع عجیبی نیست، زیرا شیر خشک صنعتی هم به دلیل تحریم با قیمت پایین‌تری نسبت به سایر کشورها در حال صادرات است.محمدرضا اردیخانی، عضو صندوق توسعه صادرات زعفران درباره قیمت پایین صادرات زعفران ایرانی گفت: صادرات زعفران از ایران نسبت به قیمت داخل پایین‌تر نیست. در حال حاضر قیمت هر گرم زعفران در کشور برای مصرف کننده خرد بین۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار تومان است. البته در خرید کیلو گرمی، قیمت پایین‌تر است؛ زیرا هزینه‌های بسته بندی، حمل و نقل و… به هزینه تمام شده اضافه می‌شود.
صادرات زعفران با قیمت پایین، آری یا نه
وی افزود: نرخ کف زعفران بسته بندی خارج از ایران هم گرمی بین۳ تا ۳.۵ دلار است. این تفاوت قیمت مربوط به کیفیت بسته بندی است. بنابراین، با بسته بندی مشابه به طور قطع بین۳۰ تا ۴۰ درصد قیمت زعفران در داخل و خارج تفاوت دارد. زعفران صادراتی که از مجرای رسمی صادر و به کشور مقصد مصرف کننده ارسال می‌شود، گران‌تر از قیمت آن در کشور است.
وی در ادامه به چالش‌های صادرات زعفران اشاره کرد و گفت: ۳ معضل در کشور برای صادرات زعفران وجود دارد که همچنان بدون حل باقی مانده است. نخستین معضل مربوط به تعرفه‌های تجاری است که با یک سری از کشورهای مقصد وجود دارد. کشورهای همسایه از این بستر به نفع خود بهره برداری می‌کنند که از آن جمله می‌توان به افغانستان اشاره کرد.وی در توضیح بیشتر گفت: یکی از کشورهای پرمصرف زعفران، هندوستان است. افغانستان با تعرفه صفر از این فرصت به بهترین شکل در حال استفاده است. حتی تعرفه تجاری بین افغانستان و آمریکا در موضوع صادرات زعفران صفر است.
صادرات۲ تن زعفران در ماه
این مسئول صنفی با بیان اینکه دولت افغانستان واردات زعفران را به کشورش ممنوع کرده است؛ عنوان کرد: تاجر افغانستانی پیشنهاد می‌دهد زعفران را ما از ایران به روش قانونی ارسال کنیم، اما آنها می‌توانند با وجود ممنوعیت، محصول را به شکل غیررسمی از گمرک ترخیص کنند.‌افغانستان واردات زعفران را ممنوع کرده است، اما ایران ماهانه یک تا دو تن زعفران به این کشور صادر می‌کند.وی تاکید کرد: بنابراین، حتی صادرات زعفران به شکل قانونی از کشور هم که بنا بر اعلام گمرک ماهانه یک تا دو تن صادرات داریم، به شکل قاچاق ترخیص می‌شود.
معضل پیچیده صادرات قانونی
یکی از معضلات پیچیده این محصول ارزآور کشور، در کنار قاچاق آن، صادرات ماهانه یک تا دو تن زعفران به کشوری است که وارداتش را ممنوع کرده‌اند. در ادامه این صادرات قانونی، زعفران ایرانی به نام زعفران افغانستان بسته بندی و به کشورهای مقصد دیگر صادر می‌شود.عضو صندوق توسعه صادرات زعفران در پاسخ به این پرسش که چرا ایران باید این حجم زعفران را به شکل قانونی به کشوری صادر کند که وارداتش ممنوع است؛ گفت: در داخل کسی پیگیر این موضوع نیست که ایران هم تعرفه‌های مشابه با افغانستان در صادرات داشته باشد. به این معضل، مشکل رفع تعهد ارزی را هم باید اضافه کرد. بارها با مسئولان مربوطه مذاکره شده که این موضوع، شرکت‌های بزرگ را از چرخه تجاری خارج می‌کند؛ چون شرکت بزرگ مجبور است با کارت بازرگانی خودش به صورت رسمی صادرات داشته باشد. بانک مرکزی هم ملزم می‌کند این ارز را با نرخ مبادله‌ای، نرخی که برای پتروشیمی، فولاد و… که تمام مواد اولیه‌شان به صورت یارانه‌ای تأمین می‌شود، موازی با آنها در سامانه مورد نظر و با نرخ دلار ۷۰ هزار تومان عرضه کنند.
اردیخانی اظهار کرد: نرخ تمام شده زعفران که با بهای دلار آزاد تولید و صادر می‌شود برای صادرکننده بزرگ صرفه اقتصادی ندارد. به این ترتیب، صادرکنندگان بزرگ از میدان رقابت حذف و صادرکنندگان کوچک به شکل فله‌ای زعفران را به افغانستان صادر می‌کنند.
 در ادامه هم تاجران افغان، زعفران ایران را به نام خود بسته بندی و به سایر کشورها صادر می‌کنند؛ ضمن اینکه مدعی هستند زعفران ایرانی بی کیفیت بوده و آن را به نام خود وارد یا صادر نمی‌کنند.
ادامه در صفحه 8