* دکتر وحید نوبهار
عضو میز تخصصی درمان 
پژوهشکده بیمه

یمه‌های تکمیلی درمان اغلب در قالب قراردادهای گروهیِ یک‌ساله منعقد می‌گردند لکن پویایی بازار کار، مهاجرت‌های کوتاه‌مدت، اشتغال پروژه‌ای و الگوهای مصرف خدمات سلامت تقاضای فزاینده‌ای برای طرح‌های کوتاه‌مدت ایجاد کرده است. قیمت‌گذاری علمی این محصولات مستلزم چارچوب اکچوئری است که قیود بنیادیِ کاهش مدت مواجهه با ریسک، نبود تجمیع بلندمدت و ناایستایی رفتار مصرف خدمات را به‌طور صریح در الگو وارد کند. 

در غیاب هموارسازی آماریِ ناشی از طول دوره و اندازه نمونه، عدم‌قطعیت برآوردها افزایش یافته و نسبت خسارت به‌شدت به تغییرات اندک در فراوانی و شدت خسارت حساس می‌شود؛ همچنین ریسک کژگزینی
(Adverse Selection)  در طرح‌ های کوتاه ‌مدت برجسته‌تر است و در صورت فقدان طراحی صحیحِ پوشش می‌تواند به ناپایداری پرتفوی بینجامد. رهیافت پیشنهادی برای نرخ‌گذاری شامل مدل‌سازی مشترکِ فراوانی و شدت خسارت با توزیع‌های مناسب (نظیر پواسون یا نرمالِ منفی برای فراوانی و لگ‌نرمال یا گاما برای شدت)، اعمال اصلاحات ناشی از فرانشیز، سقف‌های تعهد و دوره‌های انتظار و برآورد هزینه مورد انتظار در مقیاس نفر–ماه است.
 به ‌منظور جبران کمبود داده می‌توان از روش‌های اعتبارسنجی اکچوئری و الگوهای سلسله‌مراتبی برای تجمیع اطلاعات در سطح گروه، صنف یا منطقه بهره گرفت و ناهمگنی ریسک را از طریق ضرایب تعدیل (سن، جنس، بیماری‌های زمینه‌ای، شبکه ارائه‌دهندگان خدمت و الگوهای مصرف) کنترل کرد. بار ریسک بر پایه معیارهای نوسان‌پذیری کوتاه‌مدت و همراه با هزینه‌های اداری، کارمزد شبکه فروش و حاشیه سود هدف به حق‌بیمه خالص افزوده می‌شود. در سطح مدیریت ریسک تدوین طراحی محصول شامل دوره‌های انتظار هدفمند، سقف/زیرسقف‌های خدمتی، هم‌پوشانی با بیمه پایه، کنترل تقلب و به‌کارگیری بیمه اتکایی (به‌ویژه پوشش‌های مازاد خسارت تجمیعی) برای مهار شوک‌های کوتاه‌مدت توصیه می‌گردد. لذا نرخ‌های حاصل ضمن رعایت کفایت فنی و پایداری مالی، با رفتار مصرف و ریسک‌های خاص دوره‌های کوتاه‌مدت همساز شده و قابلیت پیاده‌سازی عملی در بازار بیمه کشور را خواهند داشت. 
معماری قیمت گذاری 
برآورد هزینه‌های مورد انتظار:هسته اصلی محاسبه نرخ حق‌بیمه تخمین خسارت‌های مورد انتظار در بازه زمانی کوتاه است. از آنجا که افق زمانی کمتر از یک‌سال موجب محدودیت در داده‌های تاریخی و نوسان بیشتر رفتار مصرف‌کنندگان می‌شود، استفاده از روش‌های آماری کلاسیک به‌تنهایی کفایت نمی‌کند. برای افزایش دقت برآورد می‌توان از تکنیک‌های اعتبارسنجی اکچوئری و ترکیب داده‌های مشابه از گروه‌های همگن (مانند سن، جنس، وضعیت شغلی و نوع قرارداد) بهره گرفت. 
ادامه در صفحه 8