تفاهم- گروه گزارش: مراسم بیست و نهمین دوره آیین روز ملی صادرات با حضور سید محمد اتابک، وزیر صنعت، معدن و تجارت، محمدعلی دهقان‌دهنوی - رئیس سازمان توسعه تجارت ایران، صمد حسن‌زاده - رئیس اتاق بازرگانی ایران و سایر فعالان اقتصادی برگزارشد. سید محمد اتابک - وزیر صمت در این مراسم گفت: ضمن تبریک این روز به تمامی صادرکنندگان که عامل اعتدال و توسعه کشور هستند، اگر به تاریخ نگاه کنیم درخواهیم یافت که کشور ما در طول تاریخ همواره نقش پررنگی در تجارت جهانی داشته چون در مسیر جاده ابریشم بود. تجار از طریق ایران نه تنها کالای تجاری، بلکه فرهنگ، آیین و … را صادر می‌کردند. او ادامه داد: ما نیز در دولت چهاردهم همه تلاش خود را کرده‌ایم تا روند خوبی را در صادرات طی کنیم و در همین مسیر ۸۷ درصد کالاهای ما در اوراسیا بدون تعرفه صادر می‌شوند که اتفاق خوبی است و به رشد ما کمک می‌کند، البته که نیاز داریم شرایط را بهتر کنیم. با کشورهایی مثل پاکستان نیز تعرفه‌ها در حال صفر شدن است که اتفاق خوبی است. وزیر صمت با تاکید بر این موضوع که موقعیت جغرافیایی ایران بسیار مناسب است، تصریح کرد: ایران می‌تواند هاب منطقه باشد و دولت هم پیگیر همین موضوع است، ضمن اینکه ما معتقدیم شرایط کشور باید جهشی رشد کند و تنها راه‌حل، برطرف کردن مشکلات و موانع موجود است که پیگیر آن‌ها هستیم. خوشبختانه وضعیت ما در اوراسیا نسبت به سال‌های قبل بهتر است و من امیدوارم امسال نیز نسبت به سال قبل رشد کنیم. یکی از مهم‌ترین زمینه‌ها نیز خدمات فنی و مهندسی است که به صادرات این بخش توجه زیادی داریم. او گفت: البته بنده معتقدم که ما باید به سمت صادرات ارزش‌محور برویم. یعنی باید حجم صادرات ما از نظر وزنی و ارزی به هم نزدیک باشد. ارز آوری پایدار بسیار مهم است و باید ساختارهای خود را متحول کنیم. ما در وزارت صمت انبوه تفاهمنامه‌ها را داریم، اما دولت تاکید دارد که برای استفاده از آن‌ها و رشد بیشتر، باید به دنبال مانع زدایی بود و نه تنها تفاهم. اتابک با بیان اینکه باید از ظرفیت بخش خصوصی استفاده کرد، توضیح داد: ما نباید رایزن‌های خارجی خود را از داخل دولت انتخاب کنیم، بلکه باید در این زمینه از بخش خصوصی استفاده کرد. ما باید از ظرفیت اتاق‌های مشترک استفاده کنیم تا بازارآوری برای ما داشته باشند. رایزن‌های ما باید از بخش خصوصی انتخاب شوند. وزیر صمت در پایان صحبت‌های خود نیز از تهیه اطلس صادرات نیز صحبت کرد و گفت: آقای رئیس جمهور، ما نیاز داریم که یک اطلس صادرات تهیه کنیم تا بدانیم چه کالایی را در چه بازاری می‌توان به فروش رساند. این پیشنهاد قطعا به صادرات کشور کمک می‌کند و نیاز داریم تا به کمک بخش خصوصی این اطلس را هر چه سریع‌تر تهیه و در اختیار صادر کنندگان قرار دهیم.
ناپایداری سیاست‌های ارزی
مهم‌ترین چالش
صادرکنندگان ایرانی است
در ادامه صمد حسن‌زاده، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، گفت: «صادرات، نمایش چهره توانمند ایران و ایرانی در جهان است و معنای آن، اثبات ایستادگی ملت ایران در برابر تحریم‌هاست.» او با تأکید بر اینکه مسیر صادرات در ایران آسان نیست، افزود: «تحریم‌ها و ناپایداری سیاست‌های ارزی و تجاری، مهم‌ترین چالش‌های صادرکنندگان ایرانی هستند که هزینه تجارت را به‌شدت افزایش داده‌اند.» رئیس اتاق ایران با اشاره به ناآرامی‌های ژئوپولیتیکی منطقه و تغییر ترتیبات پولی میان کشورها اظهار داشت: «ساختار تجارت کشور باید خود را با شرایط جدید سازگار کند. عبور از خام‌فروشی و حرکت به سمت قراردادهای تولید مشترک و برندسازی‌های بین‌المللی، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.» وی تأکید کرد: «بازار کشورهای همسایه ظرفیت بالایی برای جذب محصولات ایرانی دارد، اما محدودیت‌های لجستیکی مانع از بهره‌برداری کامل از این ظرفیت شده است.» حسن‌زاده در تشریح راهکارهای عملی برای تقویت صادرات غیرنفتی گفت: سه اهرم کلیدی می‌تواند پیشران توسعه صادرات باشد: 1. تسهیل و هدف‌گذاری مقررات و مسیرهای ترانزیتی از جمله کریدور شرقی–غربی و مسیرهای ریلی مرزی با آسیای میانه برای کاهش هزینه و زمان حمل‌ونقل. 2. تأمین مالی زنجیره‌ای، ایجاد اعتبارات منطقه‌ای و پوشش ریسک صادراتی.3. ارتقای استاندارد و برند کالاهای ایرانی در بازارهای همسایه و افزایش مشارکت بنگاه‌های کوچک و متوسط در صادرات. رئیس اتاق بازرگانی ایران افزود: انعقاد و فعال‌سازی توافق‌های گمرکی، اعم از تعرفه‌ای و پولی، می‌تواند موجب تسهیل تجارت خارجی شود و زمینه گسترش حضور محصولات ایرانی را در بازارهای منطقه فراهم کند. وی تصریح کرد: بازاریابی بیرونی یکی از روش‌های مؤثر برای حمایت از کالای ایرانی است و با تقویت آن، می‌توان آینده صادرات غیرنفتی را تضمین کرد.
احیای شورای عالی صادرات و کمیته تهاتر
برای رونق تجارت غیرنفتی
همچنین محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس‌کل سازمان توسعه تجارت ایران، با تبریک این روز به فعالان اقتصادی کشور اظهار کرد: این روز فرصتی است تا بار دیگر یادآور شویم که توسعه صادرات غیرنفتی، مهم‌ترین عامل پیشرفت اقتصادی کشور و صادرکنندگان، حلقه اصلی پیوند ایران با بازارهای جهانی هستند. وی با تأکید بر لزوم حمایت از صادرکنندگان افزود: در سال گذشته با تلاش فعالان اقتصادی، رکوردی بی‌سابقه در صادرات غیرنفتی به ثبت رسید و میزان صادرات کشور با رشد ۱۵.۶ درصدی به ۵۸ میلیارد دلار افزایش یافت. هرچند در ابتدای امسال به‌دلیل نوسانات قیمت محصولات فولادی و پتروشیمی و نیز رخداد جنگ ۱۲ روزه در منطقه، شاهد کاهش موقت صادرات بودیم، اما در پایان شش‌ماهه نخست سال، مجدداً به سطح ۲۶ میلیارد دلار صادرات بازگشتیم و امیدواریم تا پایان سال، رشد مثبت صادرات تثبیت شود. معاون وزیر صمت ابراز امیدواری کرد: با اقدام‌های صورت‌گرفته در سازمان توسعه تجارت، ایجاد سازوکارهای تشویقی و بهبود فضای تجارت خارجی، صادرات غیرنفتی کشور در ماه‌های آینده روندی صعودی خواهد داشت. وی با اشاره به برنامه‌های کلان سازمان گفت: سه استراتژی اصلی ما در مسیر توسعه صادرات شامل تسهیل و رفع موانع صادرات، گسترش تجارت آزاد و ترویج صادرات‌محوری است. در همین راستا، شورای عالی صادرات و کمیته تهاتر برای رونق صادرات غیرنفتی دوباره فعال شده‌اند. همچنین با احیای بازارچه‌ها و تقویت تجارت مرزی، زمینه دسترسی بهتر به بازارهای هدف فراهم شده است. دهقان دهنوی افزود: کارت‌های بازرگانی ساماندهی، مشکلات مربوط به ورود موقت کالا با همکاری گمرک برطرف شده و تمامی مقررات حوزه تجارت در سامانه جامع تجارت بارگذاری شده است. رئیس‌کل سازمان توسعه تجارت با اشاره به نوآوری‌های جدید در حوزه مبادلات گفت: استفاده از رمزارزها در تجارت خارجی آغاز شده و تاکنون ۹ پایانه صادراتی در کشور راه‌اندازی شده است. همچنین جایگاه شرکت‌های مدیریت صادرات برای حمایت از صادرکنندگان خرد احیا شده و مذاکرات برای انعقاد موافقت‌نامه‌های آزاد و ترجیحی با کشورهای همسایه، منطقه اوراسیا و قاره آفریقا در حال پیشرفت است تا مسیر تجارت بین‌المللی ایران تسهیل شود. وی با اشاره به برگزاری هفتمین نمایشگاه بین‌المللی ایران اکسپو با حضور بیش از دو هزار مهمان خارجی، این رویداد را دستاوردی ارزشمند برای بخش صادرات کشور دانست و گفت: امیدواریم در سال آینده و در روز ملی صادرات، گزارش پربارتری از عملکرد بازرگانان و فعالان اقتصادی کشور ارائه شود.