صنایع دستی تجلی گر فرهنگ و هنر یک سرزمین است و زبان گویای تاریخ و آداب و رسوم یک قوم به شمار می رود. این مقوله در کنار فرصت‌های اقتصادی مطلوبی که ایجاد می کند
می تواند ویژگی‌های فرهنگی را نیز منتقل کند و سبب گسترش و بسط سنت‌های یک کشور در عرصه جهانی شود. صنایع دستی بیانگر فرهنگ و سنت‌های به یادگار مانده از نسل‌های گوناگون یک سرزمین است. در واقع باورها و آداب و رسوم هر قوم و کشوری در قالب تولیدهای دستی جلوه گر
می شود. از این رو این صنایع مجموعه ‌ای از فرهنگ، ملیت، هویت، روابط بین المللی و هنر صنعتی به شمار می رود که قابلیت عرضه اقتصادی نیز پیدا می کند. هر چند درگذشته بیشتر جنبه کاربردی داشته اما در عصر جدید از ارزش نمادین سنتی نیز برخوردار شده اند.
وضعیت صنایع دستی در جهان و تاثیرگذاری آن باعث شد تا پس از جنگ جهانی دوم، بُعد فرهنگی و هنری آن توجه کشورهای پیشرفته را به خود جلب کند. از این رو حفظ و نگهداری از میراث‌های فرهنگی بر عهده سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد(یونسکو) قرار گرفت.اهمیت این موضوع سبب شد تا 10 ژوئن 1964 میلادی، نخستین کنگره جهانی صنایع دستی در نیویورک برگزار شود و در حضور مسوولان اجرایی، استادان دانشگاه، هنرمندان و صنعت گران بیش از 40 کشور جهان، قطعنامه تشکیل «شورای جهانی صنایع دستی» به عنوان نهاد وابسته به یونسکو به تصویب برسد. همچنین از طرف شورا روز دهم ژوئن به عنوان «روز جهانی
صنایع دستی» تعیین شد.
ایران نیز همچون دیگر کشورهای جهان، پس از گذشت چهار سال از تشکیل شورای جهانی
صنایع دستی در 1347 خورشیدی از طریق سازمان صنایع دستی کشور به عضویت این شورا در آمد و در مجمع آسیا و اقیانوسیه‌ این نهاد فعالیت خویش را آغاز کرد.اقوام مختلف ایرانی در گوشه و کنار این دیار کهن از دیرباز با خلاقیت، ذوق هنری و ابتکار خود در تولید صنایع دستی شهره عالم بوده اند. از این رو صنایع دستی ایران یکی از ظرفیت‌های عالی میراث فرهنگی کشور به شمار می رود که می تواند در اقتصاد گردشگری جایگاه شایسته ای پیدا کند زیرا هر شهری دارای صنایع دستی ویژه خود است که ریشه در فرهنگ، سنت‌ها، آیین‌ها و سبک زندگی مردمان آن دیار دارد.پژوهشگر ایرنا به مناسبت روز جهانی
صنایع دستی با «مهین سهرابی نصیرآبادی» عضو هیات علمی گروه صنایع دستی دانشگاه الزهرا(س) به گفت و گو پرداخته است.
 حضور آگاهانه و ناآگاهانه صنایع دستی
در زندگی مردم
صنایع دستی در تار وپود جامعه ایرانی نفوذ کرده است و نمی توان آن را جدای از فرهنگ و زندگی مردم دانست و این حضور به صورت آگاهانه و ناآگاهانه امتداد دارد. در شکل آگاهانه آن فعالیت‌هایی است که در رشته‌های مختلف دانشگاهی، میراث فرهنگی و تا میزانی نظام آموزش و پرورش انجام می شود و عده ای از افراد به صورت آگاهانه در رشته‌های صنایع دستی فعالیت می کنند اما در شکل ناآگاهانه در بافت سنتی و سبک زندگی افراد وجود دارد؛ یعنی افراد بدون آنکه متوجه باشند با صنایع دستی در ارتباط هستند و بیشتر وسایل زندگی آنها مانند فرش، لوازم مصرفی و ... در حوزه صنایع دستی جای می گیرد.

بنابراین ممکن است خود آنها هم متوجه این مساله نباشند اما به صورت ناآگاهانه با آن در ارتباط هستند.از این رو صنایع دستی به صورت خاموش و ناآگاهانه در جامعه در حال ادامه حیات است اما اگر بخواهیم به عنوان یک پتانسیل فرهنگی به آن نگاه کنیم این مساله کافی نیست و جامعه باید نسبت به این مساله آگاه شود. بنابراین در زمان حاضر صنایع دستی به سبب قدرت ذاتی بالایی که دارد در بیشتر جنبه های زندگی افراد حضور دارد و به بقای خود ادامه می دهد.
** صنایع دستی در سطح جهانی
صنایع دستی در سطح جهانی با آگاهی بیشتری دنبال می شود زیرا نگاه جهان به صنایع دستی نگاهی رسمی است؛ یعنی شورای جهانی صنایع دستی وجود دارد و آن را به صورت آگاهانه به رسمیت
می شناسد و به آن توجه دارد. از این رو در کشورهای مختلف جایگاه ویژه ای برای آن در نظر گرفته
می شود. برای نمونه صنایع دستی در حوزه گردشگری جایگاه خود را پیدا کرده است و بیشتر گردشگران که به کشورهای مختلف سفر می کنند در خریدهای خود به این مقوله کشور مقصد توجه دارند. بنابراین در سطح جهانی به ارزش های صنایع دستی توجه می شود.
**صنایع دستی و حرکت جامعه به طرف توسعه پایدار
ایران از پتانسیل های زیادی در حوزه صنایع دستی برخوردار است اما کمتر به حفظ و نگهداری آن توجه می شود و هر زمانی که یکی از صنایع دستی در حال نابودی است جامعه نسبت به آن توجه نشان می دهد. در صورتی که صنایع دستی می تواند با ایجاد اشتغال و تاثیرگذاری در
حوزه های دیگر، یک جامعه را به طرف هدف های بلند و توسعه پایدار حرکت دهد از این رو باید به این مهم توجه ویژه ای داشت.
**جایگاه صنایع دستی ایران در سطح جهانی
اگر صنایع دستی را در سطح جهانی به عنوان یک پازل در نظر بگیریم صنایع دستی ایران نیز به عنوان عضوی از این خانواده حضور دارد و در سطح جهانی آن را به رسمیت می شناسند و ارزش های آن بیشتر از سطح داخلی شناخته شده است. صنایع دستی ایران در داخل کشور به سبب نبود آگاهی نسبت به آن توجه کمتری وجود دارد اما در سطح جهانی این آگاهی ایجاد شده است و ارزش و اعتبار صنایع دستی ایران بیشتر شناخته می شود. از این رو می تواند به عنوان یک محصول فرهنگی باعث ایجاد روابط در سطح بین المللی شود.
**برنامه ریزی و آگاهی بخشی برای شناسایی صنایع دستی ایران در سطح جهان
صنایع دستی ایران به لحاظ تنوع گونه ها و رشته ها در رتبه بالایی قرار دارد؛ یعنی از گوناگونی زیادی برخوردار است و هر منطقه صنایع دستی ویژه خود را دارد اما به عنوان سهم خواهی و جایگاه آن در سطح جهانی باید بیشتر به آن توجه کرد؛ یعنی باید با برنامه ریزی های مشخص و آگاهی بخشی با استفاده از رسانه ها، صنایع دستی خود را در سطح جهانی معرفی کنیم تا اینگونه بتوان جایگاهی که شایستگی آن است، به دست آورد.
**صنایع دستی؛ گویای سهم فرهنگ ایرانی در جهان
صنایع دستی ایران علاوه بر تولید اقتصادی و درآمد ارزی می تواند گویای سهم فرهنگ ایرانی در جهان باشد زیرا این صنعت به سبب ویژگی های ذاتی خود که به صورت بومی بوده است و تولید آن نیاز به هزینه زیادی ندارد، از پتانسیل زیادی برخوردار است که می تواند در سطح جهانی به عنوان یک سفیر فرهنگی تاثیرگذار باشد. از این رو معرفی صنایع دستی ایران در سطح جهانی نیاز به کار گروهی و انسجام در داخل کشور دارد؛ یعنی از یک طرف نمایشگاه ها، غرفه ها و ... می تواند برای شناسایی صنایع دستی مهم باشد و از طرفی نیز باید نهادهای مختلف مانند میراث فرهنگی، دانشگاه ها،
شهرداری ها و ... که در حوزه صنایع دستی فعالیت می کنند در احیا و پیشرفت آن مشارکت داشته باشند تا بتوان محصول هایی که در حوزه صنایع دستی تولید می شود به عنوان کالایی اقتصادی و نمادی فرهنگی در سطح بین الملل عرضه کرد.
**ارتباط دانشگاه و بازار کار صنایع دستی
نظام آموزش و بهره گیری از نتیجه های کار دانشگاهی صنایع دستی باید چیزی شبیه رشته پزشکی در کشور باشد؛ یعنی همانگونه که وزارت بهداشت نیازهای خود در جامعه را می شناسد و نیروهایی در رشته پزشکی برای آن تربیت می کند. در رشته های صنایع دستی نیز باید افراد در دانشگاه ها آموزش ببیند و برای گذراندن طرح های خود به میان عشایر و مناطقی که صنایع دستی بیشتر رونق دارد بروند تا بتوانند فعالیت خود را به صورت تجربی در حوزه صنایع دستی دنبال کنند و علاوه بر آن بر ساخت
صنایع دستی به وسیله افراد بومی نیز نظارت داشته باشند و پس از مدتی این افراد می توانند جای خود را به افراد جدید بدهند و خود به عنوان تولید کننده حرفه ای صنایع دستی معرفی شوند. به این ترتیب
صنایع دستی در مناطق بومی از رشد و کیفیت بالایی برخوردار می شود و همچنین آموزش های دانشگاهی و بازار کار در ارتباط با یکدیگر قرار می گیرند.