 امین رشیدی*
  AMIN_RASHIDI@YMAIL.COM
حمل و نقل ؛یکی از مهم ترین زیر ساخت های
جوامع امروزی به شمار می آید که به منظور رفع نیازهای اجتماعی و اقتصادی ایجاد شده است. در دهه های اخیر، رشد جمعیت شهری با مهاجرت زیاد مردم به شهرها افزایش یافته است، بطوریکه پیش بینی می شود، جمعیت شهری تا سال 2030 به 5 میلیارد نفر خواهد رسید. روزانه حجم زیادی از رفت و آمدها در سطح شهرها صورت می پذیرد که در شهرهای بزرگ این آمار به طرز چشمگیری بیشتر است. از اینرو سیستم های حمل و نقل نقش عمده ای در حیات اقتصادی کشورها و نیز زندگی روزمره ی
شهروندان ایفا می کنند.
وسایل حمل و نقل عمومی در کشور ما نیز
می تواند به بخش مهمی از راهکار بهبود چالش های
اقتصادی، انرژی و محیط زیستی باشد و با بهبود کیفیت زندگی شهروندی، از ارکان اصلی توسعه ی
شهری محسوب گردد. استفاده از ناوگان
حمل و نقل عمومی مزایای بسیاری در بر دارد که بر کسی پوشیده نیست.از تحرک فردی، دسترسی فرصت های شغلی برای میلیون ها نفر در سطح کشور گرفته تا صرفه جویی در مصرف سوخت و کاهش آلایندگی و ترافیک شهری که برای شهرهای بزرگ به ارمغان می آورد.
متخصصان حمل و نقل بر این باورند که بین کارایی در بخش حمل و نقل و کارایی عمومی اقتصادی و رشد اقتصادی، رابطه ی مستقیم وجود دارد و عاملی موثر در توزیع درآمدها ، کاهش نابرابری های اقتصادی و اجتماعی ،کاهش آثار فقر و اختلاف درآمد بین اقشار مختلف یک جامعه می شمارند. حمل و نقل عمومی یک عامل مهم برای مدرن کردن جامعه ی شهری است و برای اینکه
حمل و نقل عمومی بعنوان انتخاب اول شهروندان تبدیل شود، ضروریست که به تجهیز آن توجهی خاص مبذول شود.
مسئله ای که متاسفانه با تمام تلاش های صورت گرفته در کشور، هنوز کمبود ها و نواقص چشم گیری دارد. اینکه سهم حمل و نقل عمومی در جابجایی درون شهری طبق آمار ها
به سطح بالایی رسیده است ،نشان از رشد و
برنامه ریزی های  کارشناسی در این حوزه دارد. بطور مثال در تمام دنیا تولید خودروهای مختص سیستم های حمل و نقل درون شهری مجزا بوده و از آپشن های ویژه ای در تولید آن ها
بهره گیری می نمایند، اما متاسفانه در ایران هنوز این امکان تحقق نیافته است.
هم اکنون که در روزهای گرم سال به سر می بریم،
بسیاری از اتوبوس های داخل شهری در تهران و بالاخص در سایر شهرهای بزرگ، فاقد امکانات سرمایشی بوده و زحمت تردد در یک مسیر کوتاه را به اندازه ی یک سفر طولانی برون شهری طاقت فرسا می کنند و افرادی که به حمل و نقل عمومی روی می آورند، مجبور به تحمل گرمای هوا در اتاق های فلزی اتوبوس های
خط واحد و تاکسی ها می شوند.

 مزید بر آن ایستگاه های تاکسی و
اتوبوس ها ؛ تنها نام ایستگاه را به یدک کشیده و در گرما و سرما چندان محافظ مسافران منتظر در این ایستگاه ها نیستند. فرسودگی ناوگان عمومی نیز باید مورد توجه ویژه ای قرار گیرد. نوسازی ناوگان حمل و نقل
عمومی کشور از جهت تولید آلاینده و آلودگی محیطی زیستی نقش بسزایی خواهد داشت.
اینکه تاکسی ها هم جزئی از حمل و نقل عمومی محسوب می شوند شکی نیست، اما کمتر کسی در تردد سطح شهر با تاکسی هایی مواجه شده است که کولر داشته باشند و کمی از زحمت تردد در ترافیک های سنگین شهری را بکاهد. بی گمان مصرف سوخت ،دلیل بازدارنده در استفاده از کولر خواهد بود که نیاز به اعمال مدیریت از جانب تاکسیرانی ها را خواهد داشت. هنگامی که شعار استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی برای جلوگیری از ترافیک و آلودگی هوا هر روزه توسط مسئولان سر داده
می شود، ولی ناوگان تنها برای قشری از جامعه که غیر از استفاده از وسایلی که در تابستان گرم و در زمستان سرد هستند گزینه ی دیگری ندارند، چندان قابل قبول بنظر نمی رسد.
از مسئولان مربوطه دعوت می کنیم در این گرمای طاقت فرسای تابستانی تنها یک روز برای ترددهای داخل شهری خود مهمان ناوگان حمل و نقل عمومی باشند تا کمی مشکلات مردم را ملموس تر احساس نمایند. ناوگانی که اکنون از بیماری فرسودگی رنج می برد که با نوسازی آن علاوه بر مرتفع نمودن مشکلات مردم، جلوی خسارت های روزافزون این بخش بر اقتصاد ملی نیز گرفته خواهد شد.