اولین نمایشگاه بینالمللی مدیریت پسماند، بازیافت، ماشین آلات و تجهیزات وابسته با درخشش غارموزه وزیری به عنوان نخستین موزه تخصصی بازیافتهای هنری به کار خود خاتمه داد.
به گزارش تفاهم، از 14 تا 17 آذر ماه؛ نمایشگاه شهر آفتاب؛ میزبان اولین نمایشگاه بینالمللی مدیریت پسماند، بازیافت، ماشین آلات و تجهیزات وابسته بود که با حضور شرکت کنندگانی از ایران و پنج کشور آلمان، ایتالیا، هلند، ایرلند شمالی و چین برگزار گردید.
«امیر سیفی زاده» دبیر اجرایی نمایشگاه درباره برپایی این نمایشگاه میگوید: همانطور که از اسم این نمایشگاه برمی آید وظیفه وجودی آن، توجه به پسماندهایی است که توسط انسان تولید میشود و طبیعتا دسته بندی آن وسیع است و شامل پسماندهای خانگی، صنعتی، کشاورزی، ویژه و خطرناک میگردد. فرهنگسازی و شناخت پسماندها از جمله رسالتهای این نمایشگاه به شمار میآید. تغییر تکنولوژی باعث ایجاد پسماندهای جدید شده و علم باید متناسب با آن پیشرفت کند و طبیعتا این نمایشگاهها هستند که دستاوردها را از اقصی نقاط جهان وارد کشور میکنند.
نمایشگاههای پسماند؛ عموما نمایشگاههای مهجوری هستند؛ اما حضور مخاطبان در روزهای برپایی این نمایشگاه خوب و قابل توجه بود؛ خصوصا در برخی از غرفهها که از خلاقیت و نوآوری ارزشمندی بهره بردند. از جمله غرفههایی که با استقبال چشمگیر مخاطبان مواجه گردید، میتوان به غرفه «غارموزه وزیری» به عنوان نخستین موزه تخصصی بازیافتهای هنری اشاره کرد. حضور متفاوت و قابل توجه آن موجب شد تا در ادامه گزارش به این مجموعه و بانیان آن بپردازیم.
غارموزه وزیری؛ اولین غارموزه ایرانی است که در سال 1384 به همت و هزینه شخصی
«استاد ناصر هوشمند وزیری» احداث گردیده است. استاد وزیری متولد 1325 و عضو هیات موسس انجمن مجسمه سازان ایران و سازنده بسیاری از مجسمههای پنج دهه اخیر است. وی در سال 1384 آثار خود از سال 1349 تاکنون را به منطقه لواسان انتقال داد. برای دیوارکشی غارموزه از قلوه سنگهای کنار رودخانه و برای ساخت دیوارها از شیشههای دورریز مانند شیشههای نوشابه یا نردهها با شمع ماشین استفاده کرد. بدین ترتیب بخشی از موزه به طور تخصصی با بازیافتها ساخته شده است. باید این نکته را در نظر گرفت که این کار 13 سال قبل و پیش از رواج این کار و پخش آن در فضای مجازی صورت گرفت. احداث این غارموزه و ساخت مجسمههایی از پلاستیک بازیافت توسط استاد وزیری به عنوان الگویی برای بقیه درآمد. استاد با آموزش و ساخت این مجموعه خواستند این امر مهم را گسترش بدهند. به این صورت که وی ابداع کننده، کار آب کردن پلاستیک و ساخت مجسمه با آن به صورت حجمی بوده است. همینطور ساخت مجسمههای بازیافتی کاربردی را به صورت میز و صندلی و غیره درآورد. معمولا هنگام بازسازی منازل، وسایلی مانند توالت فرنگی دور ریخته میشوند. استاد از این وسایل به عنوان نماد هنری و یک صندلی حرفهای استفاده کرده است.
«راما هوشمند وزیری» مدیر اجرایی غارموزه وزیری و فرزند استاد به عنوان یک کارآفرین که مسئولیت آموزش را در این مجموعه بر عهده دارند در این باره میگوید: هدف ما از کاربردی کردن وسایل دورریز، آموزش در زمینه صرفهجویی و محیطزیست است. من فکر میکنم، وظیفه هنرمند این است که رویکردهای جامعه را با خلق آثار خود آموزش دهد. بخشی از مجسمههای موزه به آثار بازیافتی اشاره دارد و از سنگ، چوب، فلز و... برای ساخت سایر مجسمهها استفاده شده است. اما بیشتر سعی شده است از دورریزها برای ساخت مجسمههای موزه استفاده شود تا بیننده را به فکر وا دارد که میتوان از یک چیز بیارزش، یک اثر باارزش خلق کرد. چون مجموعه ما جدای از نمایشگاه، یک مرکز تخصصی آموزشی است، بطوریکه از سال 1384 که این موزه را در منطقه لواسان تاسیس کردیم، بسیاری از مربیان ساخت بازیافت در سراسر کشور از شاگردان استاد وزیری هستند.
وزیری میافزاید: این بسیار مهم است که ما با ساخت مجسمه بتوانیم حس لازمه را به مخاطب منتقل کنیم. مجسمهها هویت دارند. به عنوان نمونه، مجسمه آدم و حوا ،دارای هویت است و تنها یک نام نیست یا با یک شوفاژ، دایناسوری ساخته شده که میتواند آن حس را القاء کند. ما در این مجموعه هنرجویان را ترغیب به بازیافت و بهیافت مواد میکنیم. اما چون این مواد قبلا یک بار مورد استفاده قرار گرفته اند، بیشتر ترجیح میدهند مثلا کار با چوب را انجام دهند. هر کسی دوست ندارد با قوطیهای نوشابه یا فلزات زنگ زده کار کند. اما همین که آثار ما در ذهن مخاطب تاثیر بگذارد، رسالت خودمان را انجام داده ایم. دفعه بعد شخص مراجعه کننده با کلی وسایل دور ریز مانند پارچه، دکمه و... پیش ما میآید تا آنها را جهت بهیافت مورد استفاده قرار دهیم. شعار ما این است؛ نوآوری و خلاقیت؛ باعث اشتغالزایی و کارآفرینی در جامعه میشود. خلاقیت؛ پشتوانه اقتصاد خانواده شده و موجب رشد جامعه میشود.
"راما هوشمند وزیری" به عنوان یک کارآفرین چنانچه مانند کارآفرینهای دیگر مورد حمایت مالی قرار گیرد، میتواند تعداد زیادی را مشغول به کار کند. دبیر اجرایی نمایشگاه بینالمللی مدیریت پسماند و بازیافت درباره حضور شاخص غارموزه وزیری در این نمایشگاه میگوید: کار استاد وزیری بسیار ارزشمند است و ما خوشحالیم که بخشی از آثار ایشان از غارموزه به این نمایشگاه جهت بازدید عموم بازدیدکنندگان منتقل شده است. استاد تقریبا برای تمام پسماندهای شهری فکری کرده اند و نوعی نوآوری برایشان انجام داده اند. ایشان که مبدع بازیافت هنری پلاستیک هستند در واقع به ما این پیام را میدهند که میشود از پسماند استفادههای دیگری هم نمود و آن را رها نکرد. طبیعتا این نوع توجهات میتواند باعث کاهش آلودگیهای مختلف در حوزه هوا، آب و خاک گردد.
به راستی که موضوع بهیافت و بازیافت، باید فرهنگ سازی و نهادینه شود و این امر مشارکت علاقه مندان و حمایت مسئولان را میطلبد. مسئولان شهرداری میتوانند نقش بسیار پررنگی در حمایت از مدیریت بازیافت داشته باشند. حمایت مسئولان شهرداری از آموزش این هنر توسط هنرمندانی مانند استاد وزیری در مناطق مختلف شهر موجب فرهنگ سازی این هنر مهجور در بین خانوادهها شده و موجب اشاعه فرهنگ استفاده دوباره از وسایل دور ریز میگردد.
شهرداریها برای این امر باید از مربیان مطرح و شناخته شده استفاده کنند؛ نه اینکه به جای اساتید از الگوبرداران و کپی کاران این هنر استفاده کرده و به جای اشاعه این فرهنگ و هنر، به ترویج و آموزش کاردستی بپردازند. شخصی که خود از اینترنت الگوبرداری کرده، نمیتواند هنر بازیافت را آموزش دهد. متاسفانه مسئولان به عنوان یک هنر به بازیافت و بهیافت نگاه نمیکنند. همچنین از شهرداریها انتظار میرود در نصب مجسمههای شهری از آثار شاخص و ریشه دار آمیخته با فرهنگ ایرانی و ساخته دست هنرمندان مطرح کشورمان استفاده شود. هنوز بسیار جا دارد تا به این غارموزه منحصر به فرد و استاد وزیری بها داده شود. غارموزه وزیری همه روزه در نقطهای در دل کوه واقع در لواسان، بلوار امام خمینی(ره)، خیابان شهید اسدیان، دو راهی بوجان، سمت چپ، پلاک 77 میزبان علاقهمندان به بازیافتهای هنری است.