تفاهم – گروه کارآفرینی: معاون علمی‌و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به ثبت چند صندوق جسورانه در بورس گفت: روند این امر کند است و ما نیاز داریم که فرهنگ سرمایه‌گذاری جسورانه در کشور شکل گیرد. سورنا ستاری در آیین رونمایی و پذیره‌نویسی اولین فراصندوق کشور در بازار سرمایه که با حضور مخبر-رئیس ستاد اجرایی فرمان امام ( ره) و طهرانچی-رئیس دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد، افزود: همواره پیش‌فرض ما این است که مشکل ایجاد شغل پول است و اگر پول بدهیم خود افراد شغل ایجاد می‌کنند و درآمد به دست می‌آورند، کاری که قبلا در خصوص اختراع و مخترعین انجام دادیم. متاسفانه در صورت درخواست مخترعین جهت کمک به آن‌ها پول دادیم و کمتر از یک درصد فعالیت آن‌ها پاسخ داد، در صورتی که باید مسیر اقتصادی و بازار اختراع خود را به آن‌ها نشان می‌دادیم تا ببینند آیا اختراعشان بر اساس نیاز بازار است.
معاون علمی‌و فناوری ریاست جمهوری با بیان اینکه وجود پول نفت باعث شده است که ما سرمایه‌گذاری جسورانه را فراموش کنیم، ادامه داد: ایران کشوری با تاریخ چند هزار ساله در حوزه‌های صادرات و نوآورانه است، ما در گذشته در فعالیت‌های سنتی بازار شاهد بودیم که کاسبان بازاری ابتدا به شاگردان خود آموزش می‌دادند و پس از ضمانت وی از این افراد، انسان‌هایی بااخلاق و معامله‌گر تربیت می‌کردند، چرا که اعتقاد بر این بوده است که این افراد قرار است در آینده وارد تجارت شوند.
ستاری با بیان اینکه همین رویکرد نیز در اکوسیستم نوآوری حاکم است، اظهار کرد: تأمین مالی سرمایه‌گذاری خطرپذیر یعنی سرمایه‌گذاری بر روی طرحی که در سال‌های آینده موفق خواهد بود، ولی ما در حال حاضر با جوانان این رویکرد را نداریم. وی بیان کرد: فصل اول اکوسیستم اقتصاد دانش‌بنیان، سرمایه‌گذاری عظیمی است که دولت در بخش پژوهش و آموزش داشته، ما هیچ‌گاه در طول تاریخ به میزان کنونی در بخش‌های آموزش، پرورش و پژوهش سرمایه‌گذاری نکرده‌ایم، ولی در کنار این سرمایه‌گذاری عظیم، اجزای اکوسیستم دانش‌بنیان دیده نشده است و چنین ساختار ایجاد شده در دانشگاه نمی‌تواند اکوسیستم دانش‌بنیان را تأمین کند؛ چرا که دانشگاه‌ها بر اساس اقتصاد نفتی ساخته شده‌اند. ستاری با بیان اینکه اصلاح ساختار دانشگاه‌ها در گرو توسعه استارتاپ‌ها و مراکز نوآوری است، گفت: بر این اساس در شهرها، نواحی نوآوری تعریف شده است و این اکوسیستم تأمین نیروی انسانی را بر عهده دارد.
وی با بیان اینکه برای تأمین مالی دانش‌بنیان‌ها با بن‌بست و مشکل مواجه شده‌ایم، گفت: صندوق نوآوری و شکوفایی دولتی است و دولت نمی‌تواند در پروژه‌هایی که ریسک بالایی دارند، ورود کند و از سویی پژوهشی که دولت بر روی آن سرمایه‌گذاری کند، از آن محصول بیرون نمی‌آید. به گفته وی، اگر امروز از استارتاپ‌ها حمایت نشوند، همان طور که در گذشته دانشجویان نخبه ما را از کشور بردند، استارتاپ‌ها را نیز به راحتی از کشور خارج خواهند کرد. در حال حاضر معاونت علمی‌و فناوری ریاست جمهوری، کمیته‌ای با همکاری قوه‌قضائیه تشکیل داده تا ماهیت جدید ثبتی برای استارتاپ‌ها تعریف و تدوین شود.
سرمایه‌گذاری ستاد اجرایی فرمان امام (ره)
بر شرکت‌های دانش بنیان
محمد مخبر-رئیس ستاد اجرایی فرمان امام (ره)
نیز در این مراسم گفت: در حال حاضر فعالیت‌های خرد و متوسط بنگاه‌های اقتصادی و حمایت از فعالیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان دو راه برای رسیدن به پیشرفت اقتصادی در دنیای امروز است. وی با اشاره به ایجاد روزانه ۱۰۰ طرح کوچک و خرد و ایجاد ۳۰۰ شغل به طور روزانه توسط ستاد در مناطق محروم کشور، تصریح کرد: در سال جاری تاکنون توانستیم ۱۰۰ هزار شغل ایجاد نماییم که مسلما تعداد شغل های ایجاد شده تا پایان سال از این مقدار هم بیشتر خواهد شد. وی افزود: در بحث شرکت های دانش بنیان برنامه ستاد اجرایی این است که سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیری در این حوزه داشته باشد. وی از ایجاد ۳ صندوق در بورس خبر داد و گفت: ما به دنبال خط‌شکنی در بحث اشتغال هستیم و ایجاد بستر لازم برای فعالیت شرکت‌های دانش بنیان را دنبال می‌کنیم.
توسعه استارتاپ‌ها و تربیت نیروی کارآمد رویکرد جدید دانشگاه آزاد
در این مراسم، محمدمهدی طهرانچی-رئیس دانشگاه آزاد اسلامی نیز اظهار داشت: در سال‌های گذشته شاهد بودیم که دانشگاه‌های دولتی هیچ‌گاه در حوزه تحقیقات و پژوهش آن‌طور که نیاز کشور است وارد نشدند، ولی از پول نفت بهره می‌برند، دانشگاه زایش‌گر نبود و بیشتر مصرف‌کننده بود. وی ادامه داد: زمانی که در دانشگاه آزاد مشغول فعالیت شدم، شاهد این بودم که ۳۸ درصد آموزش عالی را به خود اختصاص داده است و هر ساله ۳۰۰ هزار نوجوان بالای ۱۸ سال در آن وارد می‌شوند، ضمن آنکه سرمایه آن از سرمایه‌های مردم تأمین می‌شود؛ ولی متاسفانه این فضا نیز همانند دانشگاه‌های دولتی با رویکردهای نفتی اداره می‌شد.
طهرانچی افزود: با پول نفت نمی‌توان اقتصاد پویا ساخت، بر این اساس تمرکز ما علاوه بر اینکه وزارت علوم کیفیت را در نظر دارد ما در دانشگاه آزاد شعار کارآمدی نیروی جوان را سرداده‌ایم و از سویی ایجاد و توسعه استارتاپ‌ها و نیز ایجاد فضای نوآورانه در دانشگاه آزاد در دستور کار قرار داده شده است. وی گفت: دانشگاه آزاد دانشگاه اجتماعی است، باید فرهنگ آن تغییر کند و باید فرهنگ کار در کشور تغییر کند. ما باید یک تغییر رویکرد نسبت به فضای کسب‌وکار جدید داشته باشیم و امیدوارم این تغییر رویکرد نسبت به فضای کسب‌وکار موجب رونق فعالیت‌های دانش‌بنیان شود.
گفتنی است؛ اولین فرا صندوق کشور به همت معاونت علمی‌و فناوری ریاست جمهوری، ستاد اجرایی فرمان امام و دانشگاه آزاد اسلامی و برخی نهادهای اقتصادی در قالب سرمایه‌گذاری
۵ هزار میلیارد ریالی راه‌اندازی شد تا این نهاد، مکمل زنجیره تامین نیاز مالی فعالیت‌های دانش بنیان شود. فراصندوق با سرمایه‌گذاری در صندوق‌های جسورانه قدرت مالی آن‌ها را افزایش می‌دهد و با بورس نیز در تعامل است.